Nauka niderlandzkiego: Tłumaczenie i analiza trzech dzieł Nescio po holendersku

Daar wandelt de God van Nederland weer op 't Damrak over 't gloeiende asfalt. (Tam znowu przechadza się Bóg Holandii na Damraku po gorącym asfalcie; Daar wandelt de God van Nederland – tam przechadza się Bóg Holandii, weer op 't Damrak over 't gloeiende asfalt – znowu na Damraku po gorącym asfalcie). Weer heeft hij 't zelfde bruinige pak aan en denzelfden hoed op en schilfertjes op z'n kraag. (Znów ma na sobie ten sam brązowy garnitur i ten sam kapelusz, z łuskami na kołnierzu; Weer heeft hij 't zelfde bruinige pak aan – znów ma na sobie ten sam brązowy garnitur, en denzelfden hoed op – i ten sam kapelusz, en schilfertjes op z'n kraag – z łuskami na kołnierzu). Nu heeft hij een zakdoek om z'n boordje gelegd, voor 't zweten. (Teraz ma chusteczkę wokół kołnierza, żeby się nie pocić; Nu heeft hij een zakdoek om z'n boordje gelegd – teraz ma chusteczkę wokół kołnierza, voor 't zweten – żeby się nie pocić). Z'n wandelstok zetti een heel eind van z'n lichaam neer. (Jego laska stoi daleko od jego ciała; Z'n wandelstok zetti een heel eind van z'n lichaam neer – jego laska stoi daleko od jego ciała). Z'n grauwige bakkebaarden wandelen mee. (Jego szare bokobrody idą razem z nim; Z'n grauwige bakkebaarden – jego szare bokobrody, wandelen mee – idą razem z nim).

God van hemel en aarde, van land en zee, neem deze benauwenis van mij weg, schep 'm op uw ééne hand van 't Damrak en leg 'm zoetjes neer op een belt, bij blauwe pannen zonder bodems en vertrapte blikjes en verroeste hoepels van vaten en asch en garnalendoppen, ergens waar ik nooit kom. (Boże nieba i ziemi, lądu i morza, zabierz ode mnie to przygnębienie, podnieś je jedną ręką z Damraku i połóż je delikatnie na hałdzie, przy niebieskich garnkach bez dna i zdeptanych puszkach oraz zardzewiałych obręczach beczek i popiele oraz łupinach krewetek, gdzieś, gdzie nigdy nie bywam; God van hemel en aarde, van land en zee – Boże nieba i ziemi, lądu i morza, neem deze benauwenis van mij weg – zabierz ode mnie to przygnębienie, schep 'm op uw ééne hand van 't Damrak – podnieś je jedną ręką z Damraku, en leg 'm zoetjes neer op een belt – i połóż je delikatnie na hałdzie, bij blauwe pannen zonder bodems en vertrapte blikjes en verroeste hoepels van vaten en asch en garnalendoppen – przy niebieskich garnkach bez dna i zdeptanych puszkach oraz zardzewiałych obręczach beczek i popiele oraz łupinach krewetek, ergens waar ik nooit kom – gdzieś, gdzie nigdy nie bywam).

Nu kan mijn geest mijn verdomde zelf verlaten en recht naar boven gaan als blauwe rook in een stillen zomeravond, als een verre koe klagelijk loeit. (Teraz mój duch może opuścić moje przeklęte ja i wznieść się prosto w górę jak niebieski dym w cichy letni wieczór, jak daleka krowa żałośnie ryczy; Nu kan mijn geest mijn verdomde zelf verlaten – teraz mój duch może opuścić moje przeklęte ja, en recht naar boven gaan als blauwe rook in een stillen zomeravond – i wznieść się prosto w górę jak niebieski dym w cichy letni wieczór, als een verre koe klagelijk loeit – jak daleka krowa żałośnie ryczy).

En nu is alles weg dat geweest is en ik ben Dora en in een nieuwe wereld, die dezelfde is als de oude, maar gezien van de voeten des Vaders, van waar ik ook neerzie op Dora, die ikzelf ben, een vrouw nu, een meisje, zoolang de genade duurt. (A teraz wszystko, co było, zniknęło i jestem Dorą w nowym świecie, który jest taki sam jak stary, ale widziany z perspektywy stóp Ojca, skąd również patrzę na Dorę, którą jestem, kobietą teraz, dziewczyną, dopóki trwa łaska; En nu is alles weg dat geweest is – a teraz wszystko, co było, zniknęło, en ik ben Dora en in een nieuwe wereld – i jestem Dorą w nowym świecie, die dezelfde is als de oude – który jest taki sam jak stary, maar gezien van de voeten des Vaders – ale widziany z perspektywy stóp Ojca, van waar ik ook neerzie op Dora, die ikzelf ben – skąd również patrzę na Dorę, którą jestem, een vrouw nu, een meisje, zoolang de genade duurt – kobietą teraz, dziewczyną, dopóki trwa łaska).

En zooals de wereld thans nieuw is voor mij, zoo lag ze nieuw en maagdelijk en goedertieren uitgespreid voor Dora na dien dag. (A tak jak świat jest teraz nowy dla mnie, tak leżał nowy, dziewiczy i dobroduszny przed Dorą tamtego dnia; En zooals de wereld thans nieuw is voor mij – a tak jak świat jest teraz nowy dla mnie, zoo lag ze nieuw en maagdelijk en goedertieren uitgespreid voor Dora na dien dag – tak leżał nowy, dziewiczy i dobroduszny przed Dorą tamtego dnia). O, ze aanvaardde 't wonder, maar ze begreep 't niet en ze begreep zich zelven niet, zooals de aarde zich zelve niet begrijpt, waaruit 't koren groeit, dat groen is en geel wordt en wordt gemaaid en de hooge garven staan op de gele stoppels en de aarde weet er niet van. (O, przyjęła ten cud, ale go nie rozumiała i nie rozumiała samej siebie, tak jak ziemia nie rozumie samej siebie, z której rośnie zboże, które jest zielone, a potem żółknie i jest koszone, a wysokie snopy stoją na żółtych ścierniskach i ziemia o tym nie wie; O, ze aanvaardde 't wonder – o, przyjęła ten cud, maar ze begreep 't niet en ze begreep zich zelven niet – ale go nie rozumiała i nie rozumiała samej siebie, zooals de aarde zich zelve niet begrijpt – tak jak ziemia nie rozumie samej siebie, waarin 't koren groeit, dat groen is en geel wordt en wordt gemaaid – z której rośnie zboże, które jest zielone, a potem żółknie i jest koszone, en de hooge garven staan op de gele stoppels – a wysokie snopy stoją na żółtych ścierniskach, en de aarde weet er niet van – i ziemia o tym nie wie).

En haar borsten werden grooter, ze bewogen bij 't loopen. (A jej piersi rosły, poruszały się podczas chodzenia; En haar borsten werden grooter – a jej piersi rosły, ze bewogen bij 't loopen – poruszały się podczas chodzenia). Toch was ze een tenger meisje met een duidelijk kuiltje in haar hals, met duidelijke peesjes en 't begin van haar sleutelbeenderen duidelijk afgeteekend, net als haar zuster. (Jednak była delikatną dziewczyną z wyraźnym zagłębieniem w szyi, z wyraźnymi ścięgnami i początkiem jej obojczyków wyraźnie zarysowanymi, tak jak jej siostra; Toch was ze een tenger meisje – jednak była delikatną dziewczyną, met een duidelijk kuiltje in haar hals – z wyraźnym zagłębieniem w szyi, met duidelijke peesjes en 't begin van haar sleutelbeenderen duidelijk afgeteekend – z wyraźnymi ścięgnami i początkiem jej obojczyków wyraźnie zarysowanymi, net als haar zuster – tak jak jej siostra). En als ze 't hoofd op zij deed, zag je een diep kuiltje op haar schouder als ze haar losse kiel aan had, die vierkant was uitgesneden. (A gdy odwracała głowę na bok, widziało się głębokie zagłębienie na jej ramieniu, gdy miała na sobie luźną bluzkę, która była kwadratowo wycięta; En als ze 't hoofd op zij deed – a gdy odwracała głowę na bok, zag je een diep kuiltje op haar schouder – widziało się głębokie zagłębienie na jej ramieniu, als ze haar losse kiel aan had – gdy miała na sobie luźną bluzkę, die vierkant was uitgesneden – która była kwadratowo wycięta). In haar bruine gezichtje waren haar oogen zoo wit en zoo donker blauw. (W jej brązowej twarzy oczy były tak białe i tak ciemnoniebieskie; In haar bruine gezichtje – w jej brązowej twarzy, waren haar oogen zoo wit en zoo donker blauw – oczy były tak białe i tak ciemnoniebieskie). Het wit was zooals ik eens de bevroren Zuiderzee gezien heb. (Biel była jak ta, którą kiedyś widziałem na zamarzniętym Zuiderzee; Het wit was zooals ik eens de bevroren Zuiderzee gezien heb – biel była jak ta, którą kiedyś widziałem na zamarzniętym Zuiderzee). Maar uit 't blauw scheen al de warmte van haar lijfje, dat toch niet koeler werd. (Ale z błękitu promieniowało całe ciepło jej ciała, które jednak nie stawało się chłodniejsze; Maar uit 't blauw scheen al de warmte van haar lijfje – ale z błękitu promieniowało całe ciepło jej ciała, dat toch niet koeler werd – które jednak nie stawało się chłodniejsze). En als ze dan met haar handjes op haar rug stond, stevig op de beenen, de voeten een eindje van elkaar, dan zag je de punten van haar schouderbladen en een holte daartusschen, als een gedicht, die de gedachten trok naar verten, als een rivier, die gestrekt ligt, ver, en zich dan wendt en waarvan je 't eind niet ziet. (A kiedy stała z rękami na plecach, mocno na nogach, stopy trochę od siebie, widziało się czubki jej łopatek i zagłębienie między nimi, jak wiersz, który przyciągał myśli do oddali, jak rzeka, która leży daleko, a potem się skręca i której końca nie widzisz; En als ze dan met haar handjes op haar rug stond – a kiedy stała z rękami na plecach, stevig op de beenen, de voeten een eindje van elkaar – mocno na nogach, stopy trochę od siebie, dan zag je de punten van haar schouderbladen en een holte daartusschen – widziało się czubki jej łopatek i zagłębienie między nimi, als een gedicht – jak wiersz, die de gedachten trok naar verten – który przyciągał myśli do oddali, als een rivier – jak rzeka, die gestrekt ligt, ver, en zich dan wendt – która leży daleko, a potem się skręca, en waarvan je 't eind niet ziet – i której końca nie widzisz). En als ze haar hals boog, ze droeg 't haar nu opgenomen, dan keek de God van hemel en aarde even op van z'n eeuwige contemplatie der eeuwige landen en zeeën en leunde z'n hoofd op z'n rechterhand, die steunde op z'n dij, de duim onder den kin en de wijsvinger langs zijn wang en aanschouwde het bruine knobbeltje boven de holte, die een gedicht was en de kleine haartjes die glinsterden in de zon en glimlachte. (A kiedy pochylała szyję, teraz miała włosy spięte, wtedy Bóg nieba i ziemi spojrzał na chwilę ze swojej wiecznej kontemplacji wiecznych ziem i mórz i oparł głowę na prawej ręce, która opierała się na udzie, kciuk pod brodą, a palec wskazujący wzdłuż policzka, i podziwiał brązowy guziczek nad zagłębieniem, który był wierszem, i małe włoski, które lśniły w słońcu, i uśmiechnął się; En als ze haar hals boog – a kiedy pochylała szyję, ze droeg 't haar nu opgenomen – teraz miała włosy spięte, dan keek de God van hemel en aarde even op – wtedy Bóg nieba i ziemi spojrzał na chwilę, van z'n eeuwige contemplatie der eeuwige landen en zeeën – ze swojej wiecznej kontemplacji wiecznych ziem i mórz, en leunde z'n hoofd op z'n rechterhand – i oparł głowę na prawej ręce, die steunde op z'n dij – która opierała się na udzie, de duim onder den kin en de wijsvinger langs zijn wang – kciuk pod brodą, a palec wskazujący wzdłuż policzka, en aanschouwde het bruine knobbeltje boven de holte – i podziwiał brązowy guziczek nad zagłębieniem, die een gedicht was – który był wierszem, en de kleine haartjes die glinsterden in de zon – i małe włoski, które lśniły w słońcu, en glimlachte – i uśmiechnął się). Daarna keek hij weer ernstig langs z'n voeten en zag zijn Rijn wenden tusschen zijn bergen en peinsde: "Hoe was hij er ook weer toe gekomen, 't Duitsche rijk te laten stichten? Die Pruisen....." (Potem znowu poważnie spojrzał wzdłuż swoich stóp i zobaczył, jak jego Ren kręci się między jego górami i rozmyślał: "Jak to się stało, że pozwolił założyć Cesarstwo Niemieckie? Ci Prusacy…"; Daarna keek hij weer ernstig langs z'n voeten – potem znowu poważnie spojrzał wzdłuż swoich stóp, en zag zijn Rijn wenden tusschen zijn bergen – i zobaczył, jak jego Ren kręci się między jego górami, en peinsde: "Hoe was hij er ook weer toe gekomen – i rozmyślał: "Jak to się stało, że pozwolił, 't Duitsche rijk te laten stichten? Die Pruisen....." – założyć Cesarstwo Niemieckie? Ci Prusacy…").

En z'n edel, hareloos gelaat versomberde, er kwamen twee diepe plooien boven z'n rechten sterken neus. (A jego szlachetna, bezwłosa twarz posmutniała, pojawiły się dwie głębokie zmarszczki nad jego prostym, mocnym nosem; En z'n edel, hareloos gelaat versomberde – a jego szlachetna, bezwłosa twarz posmutniała, er kwamen twee diepe plooien boven z'n rechten sterken neus – pojawiły się dwie głębokie zmarszczki nad jego prostym, mocnym nosem).

Maar zij dacht aan geen Pruisen. (Ale ona nie myślała o Prusakach; Maar zij dacht aan geen Pruisen – ale ona nie myślała o Prusakach). Zij dacht hoe een lieven man haar zuster had en dat 't goed was van haar zwager te houden. (Myślała o tym, jakiego kochanego mężczyznę miała jej siostra i że dobrze jest kochać swojego szwagra; Zij dacht hoe een lieven man haar zuster had – myślała o tym, jakiego kochanego mężczyznę miała jej siostra, en dat 't goed was van haar zwager te houden – i że dobrze jest kochać swojego szwagra). Hij was toch haar broer. (Był przecież jej bratem; Hij was toch haar broer – był przecież jej bratem). En een dichter. (I poetą; En een dichter – i poetą). Dat had Coba haar verteld. (Tak jej powiedziała Coba; Dat had Coba haar verteld – tak jej powiedziała Coba). En een dichter dat was een van hen, die God lief had. (A poeta to ktoś, kogo Bóg kochał; En een dichter dat was een van hen – a poeta to ktoś z tych, die God lief had – kogo Bóg kochał). Dat had ze in een boek gelezen. (Tak przeczytała w książce; Dat had ze in een boek gelezen – tak przeczytała w książce).

Ze was nu zoo oud, dat ze verheven boeken las met een mondje vol chocola en de rest van de reep op 't tafeltje. (Była teraz w takim wieku, że czytała wzniosłe książki z ustami pełnymi czekolady, a reszta tabliczki leżała na stoliku; Ze was nu zoo oud – była teraz w takim wieku, dat ze verheven boeken las – że czytała wzniosłe książki, met een mondje vol chocola en de rest van de reep op 't tafeltje – z ustami pełnymi czekolady, a reszta tabliczki leżała na stoliku).