Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej

Ik had daar niets tegen, maar vond er niets belangryks in. (Nie miałem nic przeciwko temu, ale nie uważałem tego za ważne; ik had daar niets tegen – nie miałem nic przeciwko temu, maar vond er niets belangryks in – ale nie uważałem tego za ważne).

By de Kapelsteeg – ik ga anders nooit door die steeg, omdat het voor een fatsoenlyk man niet staat, vind ik – maar ditmaal wilde ik by de Kapelsteeg rechts-af-slaan. (Przy Kapelsteeg – nigdy nie chodzę tą uliczką, ponieważ uważam, że to nie pasuje do porządnego człowieka – ale tym razem chciałem skręcić w prawo przy Kapelsteeg; by de Kapelsteeg – przy Kapelsteeg, ik ga anders nooit door die steeg – nigdy nie chodzę tą uliczką, omdat het voor een fatsoenlyk man niet staat – ponieważ uważam, że to nie pasuje do porządnego człowieka, maar ditmaal wilde ik by de Kapelsteeg rechts-af-slaan – ale tym razem chciałem skręcić w prawo przy Kapelsteeg).

Ik wachtte tot wy dat straatje byna voorby waren, om goed te doen blyken dat zyn weg rechtuit leidde, en toen zei ik zeer beleefd…want beleefd ben ik altyd, men kan nooit weten hoe men later iemand noodig heeft: (Czekałem, aż prawie przejdziemy tę uliczkę, aby dobrze zaznaczyć, że jego droga prowadzi prosto, a potem powiedziałem bardzo uprzejmie… bo zawsze jestem uprzejmy, nigdy nie wiadomo, kogo później się potrzebuje; ik wachtte tot wy dat straatje byna voorby waren – czekałem, aż prawie przejdziemy tę uliczkę, om goed te doen blyken dat zyn weg rechtuit leidde – aby dobrze zaznaczyć, że jego droga prowadzi prosto, en toen zei ik zeer beleefd – a potem powiedziałem bardzo uprzejmie, want beleefd ben ik altyd – bo zawsze jestem uprzejmy, men kan nooit weten hoe men later iemand noodig heeft – nigdy nie wiadomo, kogo później się potrzebuje).

Het was me byzonder aangenaam u weer te zien, m'nheer… r… r! En… èn… èn… ik rekommandeer me! Ik moet hierin. (– Było mi bardzo miło znów pana zobaczyć, panie… r… r! I… i… i… polecam się! Muszę tu wejść; het was me byzonder aangenaam u weer te zien – było mi bardzo miło znów pana zobaczyć, m'nheer… r… r! – panie… r… r! en… èn… èn… ik rekommandeer me! – i… i… i… polecam się! ik moet hierin – muszę tu wejść).

Toen keek hy me heel gek aan, en zuchtte, en vatte op-eens een knoop van myn jas… (Wtedy spojrzał na mnie dziwnie, westchnął i nagle złapał guzik mojego płaszcza…; toen keek hy me heel gek aan – wtedy spojrzał na mnie dziwnie, en zuchtte – i westchnął, en vatte op-eens een knoop van myn jas – i nagle złapał guzik mojego płaszcza).

Beste Droogstoppel, zeide hy, ik heb u iets te vragen. (– Drogi Droogstoppel, powiedział, mam do ciebie prośbę; beste Droogstoppel – drogi Droogstoppel, zeide hy – powiedział, ik heb u iets te vragen – mam do ciebie prośbę).

Er ging my een rilling door de leden. (Przeszedł mnie dreszcz; er ging my een rilling door de leden – przeszedł mnie dreszcz).

Hy wist niet hoe laat het was, en wilde my iets vragen! (Nie wiedział, która godzina, a chciał mnie o coś prosić!; hy wist niet hoe laat het was – nie wiedział, która godzina, en wilde my iets vragen – a chciał mnie o coś prosić).

Natuurlyk antwoordde ik dat ik geen tyd had, en naar de beurs moest, schoon het avend was. (Oczywiście odpowiedziałem, że nie mam czasu i muszę iść na giełdę, chociaż był wieczór; natuurlyk antwoordde ik dat ik geen tyd had – oczywiście odpowiedziałem, że nie mam czasu, en naar de beurs moest – i muszę iść na giełdę, schoon het avend was – chociaż był wieczór).

Maar als men zoo'n twintig jaren de beurs heeft bezocht…en iemand wil u iets vragen, zonder te weten hoe laat het is… (Ale jeśli ktoś przez dwadzieścia lat chodził na giełdę… i ktoś chce cię o coś prosić, nie wiedząc, która godzina…; maar als men zoo'n twintig jaren de beurs heeft bezocht – ale jeśli ktoś przez dwadzieścia lat chodził na giełdę, en iemand wil u iets vragen – i ktoś chce cię o coś prosić, zonder te weten hoe laat het is – nie wiedząc, która godzina).

Ik maakte myn knoop los, groette heel beleefd – want beleefd ben ik altyd – en ging de Kapelsteeg in, wat ik anders nooit doe, omdat het niet fatsoenlyk is, en fatsoen gaat my boven alles. (Rozpiąłem swój guzik, bardzo uprzejmie się ukłoniłem – bo zawsze jestem uprzejmy – i wszedłem w Kapelsteeg, czego nigdy nie robię, ponieważ to nie przystoi, a przyzwoitość jest dla mnie najważniejsza; ik maakte myn knoop los – rozpiąłem swój guzik, groette heel beleefd – bardzo uprzejmie się ukłoniłem, want beleefd ben ik altyd – bo zawsze jestem uprzejmy, en ging de Kapelsteeg in – i wszedłem w Kapelsteeg, wat ik anders nooit doe – czego nigdy nie robię, omdat het niet fatsoenlyk is – ponieważ to nie przystoi, en fatsoen gaat my boven alles – a przyzwoitość jest dla mnie najważniejsza).

Ik hoop dat niemand het gezien heeft. (Mam nadzieję, że nikt tego nie widział; ik hoop dat niemand het gezien heeft – mam nadzieję, że nikt tego nie widział).

Rozdział 3: Wprowadzenie Ludwiga Sterna

Derde hoofdstuk

Toen ik een dag daarna van de beurs kwam, zei Frits dat er iemand geweest was om my te spreken. (Kiedy następnego dnia wróciłem z giełdy, Frits powiedział, że ktoś przyszedł mnie zobaczyć; toen ik een dag daarna van de beurs kwam – kiedy następnego dnia wróciłem z giełdy, zei Frits – Frits powiedział, dat er iemand geweest was om my te spreken – że ktoś przyszedł mnie zobaczyć). Naar de beschryving was het de Sjaalman. (Z opisu wynikało, że to był Sjaalman; naar de beschryving – z opisu, was het de Sjaalman – to był Sjaalman). Hoe hy me gevonden had… nu ja, 't adreskaartje! (Jak mnie znalazł… ach tak, wizytówka!; hoe hy me gevonden had – jak mnie znalazł, nu ja – ach tak, 't adreskaartje – wizytówka!). Ik dacht er over, myn kinderen van school te nemen, want het is lastig, nog twintig, dertig jaren later te worden nagezeten door een schoolkameraad die een sjaal draagt in plaats van een jas, en die niet weet hoe laat het is. (Zastanawiałem się nad zabraniem dzieci ze szkoły, bo to kłopotliwe, być ściganym przez dwadzieścia, trzydzieści lat przez kolegę ze szkoły, który nosi szal zamiast płaszcza i nie wie, która godzina; ik dacht er over – zastanawiałem się, myn kinderen van school te nemen – nad zabraniem dzieci ze szkoły, want het is lastig – bo to kłopotliwe, nog twintig, dertig jaren later – jeszcze dwadzieścia, trzydzieści lat później, te worden nagezeten door een schoolkameraad – być ściganym przez kolegę ze szkoły, die een sjaal draagt in plaats van een jas – który nosi szal zamiast płaszcza, en die niet weet hoe laat het is – i nie wie, która godzina). Ook heb ik Frits verboden naar de Westermarkt te gaan, als er kramen staan. (Zabroniłem też Fritsowi chodzić na Westermarkt, kiedy są tam stragany; ook heb ik Frits verboden – zabroniłem też Fritsowi, naar de Westermarkt te gaan – chodzić na Westermarkt, als er kramen staan – kiedy są tam stragany).

Den volgenden dag ontving ik een brief met een groot pak. (Następnego dnia otrzymałem list z dużą paczką; den volgenden dag – następnego dnia, ontving ik een brief – otrzymałem list, met een groot pak – z dużą paczką). Ik zal u den brief laten lezen: (Pozwól, że przeczytam ci list; ik zal u den brief laten lezen – pozwól, że przeczytam ci list):

Waarde Droogstoppel! (Drogi Droogstoppel!; waarde – drogi, Droogstoppel – Droogstoppel!)

Ik vind dat hy wel had kunnen zeggen: Weledele Heer Droogstoppel, omdat ik makelaar ben. (Uważam, że mógł powiedzieć: Szanowny Panie Droogstoppel, ponieważ jestem maklerem; ik vind dat hy wel had kunnen zeggen – uważam, że mógł powiedzieć, Weledele Heer Droogstoppel – Szanowny Panie Droogstoppel, omdat ik makelaar ben – ponieważ jestem maklerem).

Ik ben gisteren ten-uwent geweest met het doel u een verzoek te doen. (Wczoraj byłem u pana z zamiarem złożenia prośby; ik ben gisteren ten-uwent geweest – wczoraj byłem u pana, met het doel u een verzoek te doen – z zamiarem złożenia prośby). Ik geloof dat gy in goede omstandigheden verkeert… (Wierzę, że pan jest w dobrych warunkach…; ik geloof dat gy in goede omstandigheden verkeert – wierzę, że pan jest w dobrych warunkach).

Dit is waar: we zyn met ons dertienen op 't kantoor. (To prawda: jest nas trzynaścioro w biurze; dit is waar – to prawda, we zyn met ons dertienen op 't kantoor – jest nas trzynaścioro w biurze).

…en ik wenschte gebruik te maken van uw krediet, om een zaak tot-stand te brengen, die voor my van groot gewicht is. (i chciałbym skorzystać z pańskiego kredytu, aby założyć interes, który jest dla mnie bardzo ważny; en ik wenschte gebruik te maken van uw krediet – i chciałbym skorzystać z pańskiego kredytu, om een zaak tot-stand te brengen – aby założyć interes, die voor my van groot gewicht is – który jest dla mnie bardzo ważny).

Zou men niet denken dat het om een order op de voorjaarsveiling te doen was? (Czyż nie pomyślałbyś, że chodziło o zamówienie na wiosennej aukcji?; zou men niet denken dat het om een order op de voorjaarsveiling te doen was – czyż nie pomyślałbyś, że chodziło o zamówienie na wiosennej aukcji?).

Door velerlei omstandigheden ben ik op 't oogenblik eenigszins om geld verlegen. (Z różnych powodów obecnie trochę brakuje mi pieniędzy; door velerlei omstandigheden – z różnych powodów, ben ik op 't oogenblik eenigszins om geld verlegen – obecnie trochę brakuje mi pieniędzy).

Eenigszins? Hy had geen hemd aan. Dat noemt hy eenigszins! (Trochę? Nie miał na sobie koszuli. To nazywa trochę!; eenigszins – trochę, hy had geen hemd aan – nie miał na sobie koszuli, dat noemt hy eenigszins – to nazywa trochę!).

Ik kan myn lieve vrouw niet alles geven wat tot veraangenaming des levens noodig is, en ook de opvoeding myner kinderen is, uit een geldelyk oogpunt, niet zooals ik wenschen zou. (Nie mogę dać mojej drogiej żonie wszystkiego, co jest potrzebne do uprzyjemnienia życia, a także edukacja moich dzieci nie jest pod względem finansowym taka, jak bym chciał; ik kan myn lieve vrouw niet alles geven – nie mogę dać mojej drogiej żonie wszystkiego, wat tot veraangenaming des levens noodig is – co jest potrzebne do uprzyjemnienia życia, en ook de opvoeding myner kinderen is – a także edukacja moich dzieci jest, uit een geldelyk oogpunt – pod względem finansowym, niet zooals ik wenschen zou – nie taka, jak bym chciał).

Veraangenaming des levens? Opvoeding van de kinderen? Meent ge dat hy voor zyn vrouw een loge in de Opera huren wilde, en zyn kinderen op een instituut doen te Genève? 't Was najaar, en vry koud…welnu, hy woonde op een vliering, zonder vuur. (Uprzyjemnienie życia? Edukacja dzieci? Czy myślisz, że chciał wynająć lożę w Operze dla swojej żony i posłać dzieci do instytutu w Genewie? Była jesień, i dość zimno… cóż, mieszkał na strychu, bez ogrzewania; veraangenaming des levens – uprzyjemnienie życia, opvoeding van de kinderen – edukacja dzieci, meent ge dat hy voor zyn vrouw een loge in de Opera huren wilde – czy myślisz, że chciał wynająć lożę w Operze dla swojej żony, en zyn kinderen op een instituut doen te Genève – i posłać dzieci do instytutu w Genewie? 't was najaar, en vry koud – była jesień, i dość zimno, welnu, hy woonde op een vliering, zonder vuur – cóż, mieszkał na strychu, bez ogrzewania).

Toen ik dien brief ontving, wist ik dit niet, maar later ben ik by hem geweest, en thans nog ben ik verstoord over den zotten toon van zyn geschryf. (Kiedy otrzymałem ten list, nie wiedziałem o tym, ale później go odwiedziłem i wciąż jestem zdenerwowany głupim tonem jego pisma; toen ik dien brief ontving – kiedy otrzymałem ten list, wist ik dit niet – nie wiedziałem o tym, maar later ben ik by hem geweest – ale później go odwiedziłem, en thans nog ben ik verstoord over den zotten toon van zyn geschryf – i wciąż jestem zdenerwowany głupim tonem jego pisma). Wat drommel, wie arm is, kan zeggen dat hy arm is! (Co do licha, kto jest biedny, może powiedzieć, że jest biedny!; wat drommel – co do licha, wie arm is – kto jest biedny, kan zeggen dat hy arm is – może powiedzieć, że jest biedny!). Armen moeten er zyn, dit is noodig in de maatschappy, en 't is Gods wil. (Biedni muszą być, to jest potrzebne w społeczeństwie i to jest wola Boża; armen moeten er zyn – biedni muszą być, dit is noodig in de maatschappy – to jest potrzebne w społeczeństwie, en 't is Gods wil – i to jest wola Boża). Als hy maar geen aalmoes vraagt, en niemand lastig valt, heb ik er volstrekt niet tegen dat hy arm is, maar die opsiering van de zaak komt niet te-pas. (Jeśli tylko nie prosi o jałmużnę i nie przeszkadza nikomu, to absolutnie nie mam nic przeciwko temu, że jest biedny, ale to upiększanie sprawy nie pasuje; als hy maar geen aalmoes vraagt – jeśli tylko nie prosi o jałmużnę, en niemand lastig valt – i nie przeszkadza nikomu, heb ik er volstrekt niet tegen dat hy arm is – to absolutnie nie mam nic przeciwko temu, że jest biedny, maar die opsiering van de zaak komt niet te-pas – ale to upiększanie sprawy nie pasuje).

Luister verder: (Słuchaj dalej:; luister verder – słuchaj dalej:).

Daar op my de verplichting rust, in de behoeften der mynen te voorzien, heb ik besloten een talent aantewenden, dat, naar ik geloof, my gegeven is. (Ponieważ mam obowiązek zaspokajać potrzeby moich bliskich, postanowiłem wykorzystać talent, który, jak wierzę, został mi dany; daar op my de verplichting rust – ponieważ mam obowiązek, in de behoeften der mynen te voorzien – zaspokajać potrzeby moich bliskich, heb ik besloten een talent aantewenden – postanowiłem wykorzystać talent, dat, naar ik geloof, my gegeven is – który, jak wierzę, został mi dany). Ik ben dichter… (Jestem poetą…; ik ben dichter – jestem poetą).

Poeh! Ge weet, lezer, hoe ik en alle verstandige menschen daarover denken. (Phi! Wiesz, czytelniku, co ja i wszyscy rozsądni ludzie o tym myślimy; poeh – phi, ge weet, lezer – wiesz, czytelniku, hoe ik en alle verstandige menschen daarover denken – co ja i wszyscy rozsądni ludzie o tym myślimy).

…en schryver. (i pisarzem; en schryver – i pisarzem). Sedert myn kindsheid drukte ik myn aandoeningen in verzen uit, en ook later schreef ik dagelyks neder wat er omging in myn ziel. (Od dzieciństwa wyrażałem swoje uczucia w wierszach, a później codziennie zapisywałem, co się działo w mojej duszy; sedert myn kindsheid – od dzieciństwa, drukte ik myn aandoeningen in verzen uit – wyrażałem swoje uczucia w wierszach, en ook later schreef ik dagelyks neder – a później codziennie zapisywałem, wat er omging in myn ziel – co się działo w mojej duszy). Ik geloof dat er onder dat alles eenige opstellen zyn, die waarde hebben, en ik zoek daarvoor een uitgever. (Wierzę, że wśród tego wszystkiego są jakieś eseje, które mają wartość, i szukam dla nich wydawcy; ik geloof dat er onder dat alles eenige opstellen zyn – wierzę, że wśród tego wszystkiego są jakieś eseje, die waarde hebben – które mają wartość, en ik zoek daarvoor een uitgever – i szukam dla nich wydawcy). Maar dit is juist het moeielyke. (Ale to właśnie jest trudne; maar dit is juist het moeielyke – ale to właśnie jest trudne). Het publiek kent my niet, en de uitgevers beoordeelen de werken meer naar den gevestigden naam van den schryver, dan naar den inhoud. (Publiczność mnie nie zna, a wydawcy oceniają prace bardziej po ustalonym nazwisku autora niż po treści; het publiek kent my niet – publiczność mnie nie zna, en de uitgevers beoordeelen de werken meer – a wydawcy oceniają prace bardziej, naar den gevestigden naam van den schryver – po ustalonym nazwisku autora, dan naar den inhoud – niż po treści).

Juist zooals wy de koffi naar de renommee van de merken. (Dokładnie tak, jak oceniamy kawę po renomie marek; juist zooals wy de koffi – dokładnie tak, jak oceniamy kawę, naar de renommee van de merken – po renomie marek). Wel zeker! Hoe anders? (Oczywiście! A jakże inaczej?; wel zeker – oczywiście, hoe anders – a jakże inaczej?).

Als ik dus mag aannemen dat myn werk niet geheel zonder verdienste is, zou dat toch eerst na de uitgave blyken, en de boekhandelaars vragen de betaling van drukloon, enz. vooruit… (Jeśli więc mogę założyć, że moja praca nie jest całkowicie bez wartości, to okaże się to dopiero po publikacji, a księgarze proszą o zapłatę za druk z góry…; als ik dus mag aannemen – jeśli więc mogę założyć, dat myn werk niet geheel zonder verdienste is – że moja praca nie jest całkowicie bez wartości, zou dat toch eerst na de uitgave blyken – to okaże się to dopiero po publikacji, en de boekhandelaars vragen de betaling van drukloon, enz. vooruit – a księgarze proszą o zapłatę za druk z góry…).

Daar hebben ze groot gelyk in. (Mają całkowitą rację; daar hebben ze groot gelyk in – mają całkowitą rację).

…wat my op dit oogenblik niet gelegen komt. (co mi w tej chwili nie odpowiada; wat my op dit oogenblik niet gelegen komt – co mi w tej chwili nie odpowiada). Daar ik evenwel overtuigd ben dat myn arbeid de kosten dekken zou, en gerust daarop myn woord durf verpanden, ben ik, aangemoedigd door onze ontmoeting van voorgisteren… (Ponieważ jednak jestem przekonany, że moja praca pokryje koszty, i śmiało mogę to zapewnić, jestem, zachęcony przez nasze spotkanie przedwczoraj…; daar ik evenwel overtuigd ben – ponieważ jednak jestem przekonany, dat myn arbeid de kosten dekken zou – że moja praca pokryje koszty, en gerust daarop myn woord durf verpanden – i śmiało mogę to zapewnić, ben ik, aangemoedigd door onze ontmoeting van voorgisteren – jestem, zachęcony przez nasze spotkanie przedwczoraj…).

Dat noemt hy aanmoedigen! (To nazywa zachętą!; dat noemt hy aanmoedigen – to nazywa zachętą!).

…tot het besluit gekomen u te vragen of ge voor my by een boekhandelaar zoudt willen borg-staan voor de kosten eener eerste uitgave, al ware het slechts van een klein boekdeeltje. (doszedłem do wniosku, aby zapytać, czy chciałby pan poręczyć u księgarza za koszty pierwszego wydania, choćby to była tylko mała książeczka; tot het besluit gekomen – doszedłem do wniosku, u te vragen – aby zapytać pana, of ge voor my by een boekhandelaar zoudt willen borg-staan – czy chciałby pan poręczyć u księgarza, voor de kosten eener eerste uitgave – za koszty pierwszego wydania, al ware het slechts van een klein boekdeeltje – choćby to była tylko mała książeczka). Ik laat de keus van die eerste proeve geheel aan u over. (Zostawiam wybór tej pierwszej próby całkowicie panu; ik laat de keus – zostawiam wybór, van die eerste proeve – tej pierwszej próby, geheel aan u over – całkowicie panu). In het pak dat hiernevens gaat, zult ge vele handschriften vinden, en daaruit zien dat ik veel gedacht, gewerkt en bygewoond heb… (W paczce, która jest obok, znajdzie pan wiele rękopisów, z których zobaczy pan, że dużo myślałem, pracowałem i uczestniczyłem…; in het pak dat hiernevens gaat – w paczce, która jest obok, zult ge vele handschriften vinden – znajdzie pan wiele rękopisów, en daaruit zien – z których zobaczy pan, dat ik veel gedacht, gewerkt en bygewoond heb – że dużo myślałem, pracowałem i uczestniczyłem…).

Ik heb nooit gehoord dat hy zaken deed. (Nigdy nie słyszałem, żeby zajmował się interesami; ik heb nooit gehoord – nigdy nie słyszałem, dat hy zaken deed – żeby zajmował się interesami).

…en als de gaaf van wèl zeggen me niet geheel-en-al ontbreekt, is het gewis niet door gebrek aan indrukken, dat ik niet slagen zou. (jeśli dar wyrażania się nie jest mi całkowicie obcy, to z pewnością nie z powodu braku wrażeń nie odniósłbym sukcesu; en als de gaaf van wèl zeggen me niet geheel-en-al ontbreekt – jeśli dar wyrażania się nie jest mi całkowicie obcy, is het gewis niet door gebrek aan indrukken – to z pewnością nie z powodu braku wrażeń, dat ik niet slagen zou – nie odniósłbym sukcesu).

In afwachting van een vriendelyk antwoord, noem ik my uw ouden school-makker… (W oczekiwaniu na przyjazną odpowiedź, nazywam się pana starym szkolnym kolegą…; in afwachting van een vriendelyk antwoord – w oczekiwaniu na przyjazną odpowiedź, noem ik my uw ouden school-makker – nazywam się pana starym szkolnym kolegą…).

En zyn naam stond er onder. (I jego nazwisko było pod spodem; en zyn naam stond er onder – i jego nazwisko było pod spodem). Maar dien verzwyg ik, omdat ik er niet van houd, iemand in opspraak te brengen. (Ale tego nie ujawnię, ponieważ nie lubię wciągać kogoś w skandal; maar dien verzwyg ik – ale tego nie ujawnię, omdat ik er niet van houd – ponieważ nie lubię, iemand in opspraak te brengen – wciągać kogoś w skandal).

Waarde lezer, ge begrypt hoe gek ik stond te kyken, toen men my daar zoo op-eens wilde verheffen tot makelaar in verzen. (Drogi czytelniku, rozumiesz, jak dziwnie patrzyłem, kiedy ktoś nagle chciał mnie awansować na maklera wierszy; waarde lezer – drogi czytelniku, ge begrypt hoe gek ik stond te kyken – rozumiesz, jak dziwnie patrzyłem, toen men my daar zoo op-eens wilde verheffen – kiedy ktoś nagle chciał mnie awansować, tot makelaar in verzen – na maklera wierszy). Ik ben zeker dat die Sjaalman – zoo zal ik hem maar blyven noemen – als de man me by-dag had gezien, zich met zulk een verzoek niet tot my zou gewend hebben. (Jestem pewien, że ten Sjaalman – tak go będę nazywać – gdyby ten człowiek widział mnie w ciągu dnia, nie zwróciłby się do mnie z taką prośbą; ik ben zeker dat die Sjaalman – jestem pewien, że ten Sjaalman, zoo zal ik hem maar blyven noemen – tak go będę nazywać, als de man me by-dag had gezien – gdyby ten człowiek widział mnie w ciągu dnia, zich met zulk een verzoek niet tot my zou gewend hebben – nie zwróciłby się do mnie z taką prośbą). Want deftigheid en fatsoen laten zich niet verbergen. (Ponieważ elegancji i przyzwoitości nie da się ukryć; want deftigheid en fatsoen – ponieważ elegancji i przyzwoitości, laten zich niet verbergen – nie da się ukryć). Maar 't was avend, en ik trek het me dus niet aan. (Ale była noc, więc się tym nie przejmuję; maar 't was avend – ale była noc, en ik trek het me dus niet aan – więc się tym nie przejmuję).