Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej

Liefde is een zaligheid. (Miłość to błogość; liefde – miłość, is een zaligheid – to błogość).

Men vlucht met het een of ander voorwerp naar het einde der aarde. (Uciekamy z jakimś przedmiotem na koniec świata; men vlucht – uciekamy, met het een of ander voorwerp – z jakimś przedmiotem, naar het einde der aarde – na koniec świata).

De aarde heeft geen einden, en die liefde is ook gekheid. (Ziemia nie ma końców, a ta miłość to też szaleństwo; de aarde heeft geen einden – ziemia nie ma końców, en die liefde is ook gekheid – a ta miłość to też szaleństwo).

Niemand kan zeggen dat ik niet goed leef met myn vrouw – zy is een dochter van Last & Co, makelaars in koffi – niemand kan iets op ons huwelyk aanmerken. (Nikt nie może powiedzieć, że nie żyję dobrze z moją żoną – jest córką Last & Co, maklerów kawowych – nikt nie może nic zarzucić naszemu małżeństwu; niemand kan zeggen – nikt nie może powiedzieć, dat ik niet goed leef met myn vrouw – że nie żyję dobrze z moją żoną, zy is een dochter van Last & Co – jest córką Last & Co, makelaars in koffi – maklerów kawowych, niemand kan iets op ons huwelyk aanmerken – nikt nie może nic zarzucić naszemu małżeństwu).

Ik ben lid van Artis, zy heeft een sjaallong van twee-en-negentig gulden, en van zulk een malle liefde die volstrekt aan het einde der aarde wil wonen, is toch tusschen ons nooit spraak geweest. (Jestem członkiem Artis, ona ma szal za dziewięćdziesiąt dwa guldeny, i nigdy między nami nie było mowy o takiej szalonej miłości, która chce mieszkać na końcu świata; ik ben lid van Artis – jestem członkiem Artis, zy heeft een sjaallong van twee-en-negentig gulden – ona ma szal za dziewięćdziesiąt dwa guldeny, en van zulk een malle liefde – i nigdy między nami, die volstrekt aan het einde der aarde wil wonen – o takiej szalonej miłości, która chce mieszkać na końcu świata, is toch tusschen ons nooit spraak geweest – nigdy nie było mowy).

Toen we getrouwd zyn, hebben wy een toertje naar den Haag gemaakt – ze heeft daar flanel gekocht, waarvan ik nog borstrokken draag – en verder heeft ons de liefde nooit de wereld ingejaagd. (Kiedy się pobraliśmy, zrobiliśmy wycieczkę do Hagi – tam kupiła flanelę, z której nadal noszę koszule – a miłość nigdy nas nie wyganiała w świat; toen we getrouwd zyn – kiedy się pobraliśmy, hebben wy een toertje naar den Haag gemaakt – zrobiliśmy wycieczkę do Hagi, ze heeft daar flanel gekocht – tam kupiła flanelę, waarvan ik nog borstrokken draag – z której nadal noszę koszule, en verder heeft ons de liefde nooit de wereld ingejaagd – a miłość nigdy nas nie wyganiała w świat).

Dus: alles gekheid en leugens! (Więc: wszystko szaleństwo i kłamstwa; dus – więc, alles gekheid en leugens – wszystko szaleństwo i kłamstwa).

En zou myn huwelyk nu minder gelukkig wezen, dan van de menschen die zich uit liefde de tering op den hals haalden, of de haren uit het hoofd? (Czy moje małżeństwo miałoby być teraz mniej szczęśliwe niż ludzi, którzy z miłości narażali się na gruźlicę lub wyrywali sobie włosy z głowy?; en zou myn huwelyk nu minder gelukkig wezen – czy moje małżeństwo miałoby być teraz mniej szczęśliwe, dan van de menschen – niż ludzi, die zich uit liefde de tering op den hals haalden – którzy z miłości narażali się na gruźlicę, of de haren uit het hoofd – lub wyrywali sobie włosy z głowy).

Of denkt ge dat myn huishouden iets minder wel geregeld is, dan het wezen zou als ik voor zeventien jaar myn meisjen in verzen gezegd had dat ik haar trouwen wilde? (Czy myślisz, że moje gospodarstwo domowe jest mniej dobrze zorganizowane, niż byłoby, gdybym siedemnaście lat temu powiedział mojej dziewczynie w wierszach, że chcę ją poślubić?; of denkt ge dat myn huishouden iets minder wel geregeld is – czy myślisz, że moje gospodarstwo domowe jest mniej dobrze zorganizowane, dan het wezen zou als ik voor zeventien jaar myn meisjen in verzen gezegd had – niż byłoby, gdybym siedemnaście lat temu powiedział mojej dziewczynie w wierszach, dat ik haar trouwen wilde – że chcę ją poślubić).

Gekheid! (Szaleństwo!; gekheid – szaleństwo).

Ik had dit toch even goed kunnen doen als ieder ander, want verzenmaken is een ambacht, zeker minder moeielyk dan ivoordraaien. (Mogłem to zrobić równie dobrze jak każdy inny, bo pisanie wierszy to rzemiosło, z pewnością mniej trudne niż toczenie kości słoniowej; ik had dit toch even goed kunnen doen als ieder ander – mogłem to zrobić równie dobrze jak każdy inny, want verzenmaken is een ambacht – bo pisanie wierszy to rzemiosło, zeker minder moeielyk dan ivoordraaien – z pewnością mniej trudne niż toczenie kości słoniowej).

Hoe zouden anders de ulevellen met deviezen zoo goedkoop wezen? (Jak inaczej kartki z sentencjami byłyby tak tanie?; hoe zouden anders de ulevellen met deviezen zoo goedkoop wezen – jak inaczej kartki z sentencjami byłyby tak tanie).

Frits zegt: ‘Uhlefeldjes’ ik weet niet, waarom? (Frits mówi: „Uhlefeldjes” nie wiem, dlaczego?; Frits zegt – Frits mówi, ‘Uhlefeldjes’ – „Uhlefeldjes”, ik weet niet, waarom – nie wiem, dlaczego).

En vraag eens naar den prys van een stel billardballen! (A zapytaj o cenę zestawu bilardowych kul!; en vraag eens naar den prys van een stel billardballen – a zapytaj o cenę zestawu bilardowych kul).

Ik heb niets tegen verzen op-zichzelf. (Nie mam nic przeciwko wierszom jako takim; ik heb niets tegen verzen op-zichzelf – nie mam nic przeciwko wierszom jako takim).

Wil men de woorden in 't gelid zetten, goed! Maar zeg niets wat niet waar is. (Jeśli ktoś chce ustawić słowa w rym, dobrze! Ale nie mów nic, co nie jest prawdą; wil men de woorden in 't gelid zetten – jeśli ktoś chce ustawić słowa w rym, goed – dobrze, maar zeg niets wat niet waar is – ale nie mów nic, co nie jest prawdą).

‘De lucht is guur, en 't is vier uur.’ Dit laat ik gelden, als het werkelyk guur en vier uur is. (Powietrze jest surowe, a jest czwarta godzina. To mogę uznać, jeśli rzeczywiście jest surowe i jest czwarta godzina; de lucht is guur – powietrze jest surowe, en 't is vier uur – a jest czwarta godzina, dit laat ik gelden – to mogę uznać, als het werkelyk guur en vier uur is – jeśli rzeczywiście jest surowe i jest czwarta godzina).

Maar als 't kwartier voor drieën is, kan ik, die myn woorden niet in 't gelid zet, zeggen: ‘de lucht is guur, en 't is kwartier voor drieën.’ (Ale jeśli jest za piętnaście trzecia, mogę, ja, który nie ustawiam słów w rym, powiedzieć: „powietrze jest surowe, a jest za piętnaście trzecia”; maar als 't kwartier voor drieën is – ale jeśli jest za piętnaście trzecia, kan ik, die myn woorden niet in 't gelid zet – mogę, ja, który nie ustawiam słów w rym, zeggen – powiedzieć, de lucht is guur, en 't is kwartier voor drieën – powietrze jest surowe, a jest za piętnaście trzecia).

De verzenmaker is door de guurheid van den eersten regel aan een vol uur gebonden. (Poeta jest związany przez surowość pierwszego wersu na pełną godzinę; de verzenmaker is door de guurheid van den eersten regel aan een vol uur gebonden – poeta jest związany przez surowość pierwszego wersu na pełną godzinę).

Het moet voor hem juist een, twee uur, enz. wezen, of de lucht mag niet guur zyn. (Dla niego musi to być dokładnie jedna, druga godzina itp., albo powietrze nie może być surowe; het moet voor hem juist een, twee uur, enz. wezen – dla niego musi to być dokładnie jedna, druga godzina itp., of de lucht mag niet guur zyn – albo powietrze nie może być surowe).

Zeven en negen is verboden door de maat. (Siedem i dziewięć jest zabronione przez metr; zeven en negen is verboden door de maat – siedem i dziewięć jest zabronione przez metr).

Daar gaat hy dan aan 't knoeien! (I wtedy zaczyna się knuć; daar gaat hy dan aan 't knoeien – i wtedy zaczyna się knuć).

Of het weêr moet veranderd, òf de tyd. (Albo pogoda musi się zmienić, albo czas; of het weêr moet veranderd – albo pogoda musi się zmienić, òf de tyd – albo czas).

Eén van beiden is dan gelogen. (Jedno z dwóch jest wtedy kłamstwem; één van beiden is dan gelogen – jedno z dwóch jest wtedy kłamstwem).

En niet alleen die verzen lokken de jeugd tot onwaarheid. (I nie tylko te wiersze przyciągają młodzież do nieprawdy; en niet alleen die verzen lokken de jeugd tot onwaarheid – i nie tylko te wiersze przyciągają młodzież do nieprawdy).

Ga eens in den schouwburg, en luister dáár wat er voor leugens aan den man worden gebracht. (Idź do teatru i posłuchaj, jakie kłamstwa są tam przedstawiane; ga eens in den schouwburg – idź do teatru, en luister dáár wat er voor leugens aan den man worden gebracht – i posłuchaj, jakie kłamstwa są tam przedstawiane).

De held van 't stuk wordt uit het water gehaald door iemand die op 't punt staat bankroet te maken. (Bohater sztuki zostaje wyciągnięty z wody przez kogoś, kto jest na skraju bankructwa; de held van 't stuk – bohater sztuki, wordt uit het water gehaald – zostaje wyciągnięty z wody, door iemand die op 't punt staat bankroet te maken – przez kogoś, kto jest na skraju bankructwa).

Dan geeft hy hem zyn halve vermogen. (Następnie daje mu połowę swojego majątku; dan geeft hy hem zyn halve vermogen – następnie daje mu połowę swojego majątku).

Dat kan niet waar zyn. (To nie może być prawdą; dat kan niet waar zyn – to nie może być prawdą).

Toen onlangs op de Prinsengracht myn hoed te-water woei – Frits zegt: waaide – heb ik den man die hem my terugbracht, een dubbeltje gegeven, en hy was tevreden. (Kiedy niedawno na Prinsengracht mój kapelusz wpadł do wody – Frits mówi: wiał – dałem człowiekowi, który mi go zwrócił, dziesięć centów i był zadowolony; toen onlangs op de Prinsengracht myn hoed te-water woei – kiedy niedawno na Prinsengracht mój kapelusz wpadł do wody, Frits zegt: waaide – Frits mówi: wiał, heb ik den man die hem my terugbracht – dałem człowiekowi, który mi go zwrócił, een dubbeltje gegeven, en hy was tevreden – dziesięć centów i był zadowolony).

Ik weet wel dat ik iets meer had moeten geven als hy myzelf er uit gehaald had, maar zeker myn halve vermogen niet. (Wiem, że powinienem dać trochę więcej, gdyby wyciągnął mnie samego, ale na pewno nie połowę mojego majątku; ik weet wel dat ik iets meer had moeten geven als hy myzelf er uit gehaald had – wiem, że powinienem dać trochę więcej, gdyby wyciągnął mnie samego, maar zeker myn halve vermogen niet – ale na pewno nie połowę mojego majątku).

't Is immers duidelyk dat men op die wys maar tweemaal in 't water hoeft te vallen om doodarm te wezen. (To jasne, że w ten sposób wystarczy wpaść do wody dwa razy, aby być zupełnie biednym; 't is immers duidelyk – to jasne, dat men op die wys maar tweemaal in 't water hoeft te vallen – że w ten sposób wystarczy wpaść do wody dwa razy, om doodarm te wezen – aby być zupełnie biednym).

Wat het ergste is by zulke vertooningen op het tooneel, het publiek gewent zich zóó aan al die onwaarheden, dat het ze mooi vindt en toejuicht. (Najgorsze jest to, że publiczność tak bardzo przyzwyczaja się do tych wszystkich nieprawd, że uważa je za piękne i bije im brawo; wat het ergste is by zulke vertooningen op het tooneel – najgorsze jest to, że publiczność tak bardzo przyzwyczaja się do tych wszystkich nieprawd, het publiek gewent zich zóó aan al die onwaarheden – że publiczność tak bardzo przyzwyczaja się do tych wszystkich nieprawd, dat het ze mooi vindt en toejuicht – że uważa je za piękne i bije im brawo).

Ik had wel eens lust zoo'n heel parterre in 't water te gooien, om te zien wie dat toejuichen gemeend had. (Czasami mam ochotę wrzucić całą widownię do wody, żeby zobaczyć, kto naprawdę bije brawo; ik had wel eens lust – czasami mam ochotę, zoo'n heel parterre in 't water te gooien – wrzucić całą widownię do wody, om te zien wie dat toejuichen gemeend had – żeby zobaczyć, kto naprawdę bije brawo).

Ik, die van waarheid houd, waarschuw ieder dat ik voor 't opvisschen van myn persoon geen zoo hoog bergloon betalen wil. (Ja, który cenię prawdę, ostrzegam wszystkich, że nie chcę płacić tak wysokiej ceny za wyciągnięcie mnie z wody; ik, die van waarheid houd – ja, który cenię prawdę, waarschuw ieder – ostrzegam wszystkich, dat ik voor 't opvisschen van myn persoon – że za wyciągnięcie mnie z wody, geen zoo hoog bergloon betalen wil – nie chcę płacić tak wysokiej ceny).

Wie met minder niet tevreden is, mag me laten liggen. (Kto nie jest zadowolony z mniejszej kwoty, może mnie zostawić; wie met minder niet tevreden is – kto nie jest zadowolony z mniejszej kwoty, mag me laten liggen – może mnie zostawić).

Alleen Zondags zou ik iets meer geven, omdat ik dan myn kantilje ketting draag, en een anderen rok. (Tylko w niedziele dałbym trochę więcej, ponieważ wtedy noszę mój łańcuszek z kantylami i inny płaszcz; alleen Zondags zou ik iets meer geven – tylko w niedziele dałbym trochę więcej, omdat ik dan myn kantilje ketting draag – ponieważ wtedy noszę mój łańcuszek z kantylami, en een anderen rok – i inny płaszcz).

Ja, dat tooneel bederft velen, meer nog dan de romans. (Tak, teatr psuje wielu ludzi, jeszcze bardziej niż powieści; ja, dat tooneel bederft velen – tak, teatr psuje wielu ludzi, meer nog dan de romans – jeszcze bardziej niż powieści).

Het is zoo aanschouwelyk! (To jest takie widowiskowe!; het is zoo aanschouwelyk – to jest takie widowiskowe).

Met wat klatergoud en wat kant van uitgeslagen papier, ziet er dat alles zoo aanlokkelyk uit. (Z odrobiną blichtru i wyciętego papieru, wszystko wygląda tak kusząco; met wat klatergoud en wat kant van uitgeslagen papier – z odrobiną blichtru i wyciętego papieru, ziet er dat alles zoo aanlokkelyk uit – wszystko wygląda tak kusząco).

Voor kinderen, meen ik, en voor menschen die niet in zaken zyn. (Dla dzieci, myślę, i dla ludzi, którzy nie są w biznesie; voor kinderen, meen ik – dla dzieci, myślę, en voor menschen die niet in zaken zyn – i dla ludzi, którzy nie są w biznesie).

Zelfs als die tooneelmenschen armoede willen voorstellen, is hun voorstelling altyd leugenachtig. (Nawet jeśli ci ludzie teatralni chcą przedstawić biedę, ich przedstawienie zawsze jest kłamliwe; zelfs als die tooneelmenschen armoede willen voorstellen – nawet jeśli ci ludzie teatralni chcą przedstawić biedę, is hun voorstelling altyd leugenachtig – ich przedstawienie zawsze jest kłamliwe).

Een meisje wier vader bankroet maakte, werkt om de familie te onderhouden. (Dziewczyna, której ojciec zbankrutował, pracuje, aby utrzymać rodzinę; een meisje wier vader bankroet maakte – dziewczyna, której ojciec zbankrutował, werkt om de familie te onderhouden – pracuje, aby utrzymać rodzinę).

Heel goed. (Bardzo dobrze; heel goed – bardzo dobrze).

Daar zit ze dan te naaien, te breien of te borduren. (Siedzi tam, szyjąc, dziergając lub haftując; daar zit ze dan te naaien – siedzi tam, szyjąc, te breien of te borduren – dziergając lub haftując).

Maar tel nu eens de steken die ze doet gedurende het heele bedryf. (Ale policz teraz ściegi, które wykonuje przez cały czas; maar tel nu eens de steken die ze doet – ale policz teraz ściegi, gedurende het heele bedryf – przez cały czas).

Ze praat, ze zucht, ze loopt naar 't venster, maar werken doet ze niet. (Ona rozmawia, wzdycha, podchodzi do okna, ale nie pracuje; ze praat, ze zucht, ze loopt naar 't venster – ona rozmawia, wzdycha, podchodzi do okna, maar werken doet ze niet – ale nie pracuje).

De familie die van dezen arbeid leven kan, heeft weinig noodig. (Rodzina, która może żyć z tej pracy, potrzebuje niewiele; de familie die van dezen arbeid leven kan – rodzina, która może żyć z tej pracy, heeft weinig noodig – potrzebuje niewiele).

Zoo'n meisjen is natuurlyk de heldin. (Taka dziewczyna jest oczywiście bohaterką; zoo'n meisjen is natuurlyk de heldin – taka dziewczyna jest oczywiście bohaterką).

Ze heeft eenige verleiders de trappen afgeworpen, ze roept gedurig: ‘o myne moeder, o, myne moeder!’ en stelt dus de deugd voor. (Ona zrzuciła kilku uwodzicieli ze schodów, ciągle woła: „o moja matko, o, moja matko!” i w ten sposób przedstawia cnotę; ze heeft eenige verleiders de trappen afgeworpen – ona zrzuciła kilku uwodzicieli ze schodów, ze roept gedurig – ciągle woła, o myne moeder, o, myne moeder – o moja matko, o, moja matko, en stelt dus de deugd voor – i w ten sposób przedstawia cnotę).

Wat is dat voor een deugd, die een vol jaar noodig heeft voor een paar wollen kousen? (Co to za cnota, która potrzebuje pełnego roku na parę wełnianych skarpet?; wat is dat voor een deugd – co to za cnota, die een vol jaar noodig heeft – która potrzebuje pełnego roku, voor een paar wollen kousen – na parę wełnianych skarpet).

Geeft dit alles niet valsche denkbeelden van deugd, en ‘werken voor den kost’? (Czy to wszystko nie daje fałszywych wyobrażeń o cnocie i „pracy na życie”?; geeft dit alles niet valsche denkbeelden van deugd – czy to wszystko nie daje fałszywych wyobrażeń o cnocie, en ‘werken voor den kost’ – i „pracy na życie”).

Alles gekheid en leugens! (Wszystko szaleństwo i kłamstwa; alles gekheid en leugens – wszystko szaleństwo i kłamstwa).

Dan komt haar eerste minnaar – die vroeger klerk was aan 't kopieboek, maar nu schatryk – op-eens terug, en trouwt haar. (Następnie wraca jej pierwszy ukochany – który wcześniej był urzędnikiem przy kopiarce, ale teraz jest bogaty – i żeni się z nią; dan komt haar eerste minnaar – następnie wraca jej pierwszy ukochany, die vroeger klerk was aan 't kopieboek – który wcześniej był urzędnikiem przy kopiarce, maar nu schatryk – ale teraz jest bogaty, op-eens terug, en trouwt haar – i żeni się z nią).

Ook weer leugens. (Znów kłamstwa; ook weer leugens – znów kłamstwa).

Wie geld heeft, trouwt geen meisjen uit een gefailleerd huis. (Kto ma pieniądze, nie żeni się z dziewczyną z bankrutującego domu; wie geld heeft – kto ma pieniądze, trouwt geen meisjen uit een gefailleerd huis – nie żeni się z dziewczyną z bankrutującego domu).

En als ge meent, dat dit op het tooneel er dóór kan als uitzondering, blyft toch myn aanmerking bestaan, dat men den zin voor waarheid bederft by het volk, dat de uitzondering als regel aanneemt, en dat men de publieke zedelykheid ondermynt, door het te gewennen iets toetejuichen op het tooneel, wat door elk fatsoenlyk makelaar of koopman voor een bespottelyke krankzinnigheid wordt gehouden in de wereld. (A jeśli uważasz, że to na scenie może przejść jako wyjątek, to i tak pozostaje moje zastrzeżenie, że psuje się poczucie prawdy w ludziach, którzy biorą wyjątek za regułę, i podkopuje się publiczną moralność, przyzwyczajając ludzi do oklaskiwania czegoś na scenie, co każdy przyzwoity makler lub kupiec uważa za śmieszną szaleństwo w świecie; en als ge meent – a jeśli uważasz, dat dit op het tooneel er dóór kan als uitzondering – że to na scenie może przejść jako wyjątek, blyft toch myn aanmerking bestaan – to i tak pozostaje moje zastrzeżenie, dat men den zin voor waarheid bederft by het volk – że psuje się poczucie prawdy w ludziach, dat de uitzondering als regel aanneemt – którzy biorą wyjątek za regułę, en dat men de publieke zedelykheid ondermynt – i podkopuje się publiczną moralność, door het te gewennen iets toetejuichen op het tooneel – przyzwyczajając ludzi do oklaskiwania czegoś na scenie, wat door elk fatsoenlyk makelaar of koopman voor een bespottelyke krankzinnigheid wordt gehouden in de wereld – co każdy przyzwoity makler lub kupiec uważa za śmieszną szaleństwo w świecie).

Toen ik trouwde, waren wy op 't kantoor van myn schoonvader – Last & Co – met ons dertienen, en er ging wat om! (Kiedy się ożeniłem, byliśmy w biurze mojego teścia – Last & Co – w trzynastu, i wiele się działo!; toen ik trouwde – kiedy się ożeniłem, waren wy op 't kantoor van myn schoonvader – byliśmy w biurze mojego teścia, Last & Co – Last & Co, met ons dertienen – w trzynastu, en er ging wat om – i wiele się działo).

En nog meer leugens op het tooneel. (I jeszcze więcej kłamstw na scenie; en nog meer leugens op het tooneel – i jeszcze więcej kłamstw na scenie).

Als de held met zyn styven komediestap weggaat om 't verdrukte vaderland te redden, waarom gaat dan de dubbele achterdeur altyd vanzelf open? (Kiedy bohater z sztywnym krokiem komedianta odchodzi, by ratować uciskany kraj, dlaczego tylne drzwi zawsze otwierają się same?; als de held met zyn styven komediestap weggaat – kiedy bohater z sztywnym krokiem komedianta odchodzi, om 't verdrukte vaderland te redden – by ratować uciskany kraj, waarom gaat dan de dubbele achterdeur altyd vanzelf open – dlaczego tylne drzwi zawsze otwierają się same).

En verder, hoe kan de persoon die in verzen spreekt, voorzien wat de ander te antwoorden heeft, om hem 't rym gemakkelyk te maken? (I dalej, jak osoba mówiąca wierszem może przewidzieć, co drugi ma odpowiedzieć, aby ułatwić mu rymowanie?; en verder, hoe kan de persoon die in verzen spreekt – i dalej, jak osoba mówiąca wierszem, voorzien wat de ander te antwoorden heeft – może przewidzieć, co drugi ma odpowiedzieć, om hem 't rym gemakkelyk te maken – aby ułatwić mu rymowanie).

Als de veldheer tot de prinses zegt: ‘mevrouw, het is te laat, de poorten zyn gesloten’ hoe kan hy dan vooruit weten, dat zy zeggen wil: ‘welaan dan, onversaagd, men doe het zwaard ontblooten’? (Kiedy dowódca mówi do księżniczki: „pani, jest za późno, bramy są zamknięte”, skąd może wiedzieć, że ona chce powiedzieć: „no cóż, odważnie, wyciągnijmy miecz”?; als de veldheer tot de prinses zegt – kiedy dowódca mówi do księżniczki, mevrouw, het is te laat, de poorten zyn gesloten – pani, jest za późno, bramy są zamknięte, hoe kan hy dan vooruit weten – skąd może wiedzieć, dat zy zeggen wil – że ona chce powiedzieć, welaan dan, onversaagd, men doe het zwaard ontblooten – no cóż, odważnie, wyciągnijmy miecz).

Want als zy nu eens, hoorende dat de poort toe was, antwoordde dat ze dan wat wachten zou tot er geopend werd, of dat zy een andermaal eens terug zou komen, waar bleef dan maat en rym? (Bo gdyby usłyszała, że brama jest zamknięta, odpowiedziała, że poczeka, aż zostanie otwarta, albo że wróci kiedy indziej, gdzie wtedy byłby rym i miara?; want als zy nu eens – bo gdyby usłyszała, hoorende dat de poort toe was – że brama jest zamknięta, antwoordde dat ze dan wat wachten zou tot er geopend werd – odpowiedziała, że poczeka, aż zostanie otwarta, of dat zy een andermaal eens terug zou komen – albo że wróci kiedy indziej, waar bleef dan maat en rym – gdzie wtedy byłby rym i miara).