bannerbanner
A Gothic Grammar
A Gothic Grammarполная версия

Полная версия

A Gothic Grammar

Язык: Английский
Год издания: 2017
Добавлена:
Настройки чтения
Размер шрифта
Высота строк
Поля
На страницу:
13 из 35

(b) Monografs (cp. W. Scherer, 'Kl. schriften', I, 360 et seq.):

APELT, O., 'Ueber den accus. c. infin. im gotischen' (Germ., 19, 280-97).

BERNHARDT, E., (a) 'Die partikel ga als hilfsmittel bei der got. conjugation' (Zs. fdph. 2, 158-66). – (b) 'Ueber den genet. partit. nach transitiven verben im got.' (Zs. fdph., 2, 292-94). – (c) 'Der artikel im gotischen' (19 pp.), Progr. Erfurt 1874. – (d) 'Der gotische optativ' (Zs. fdph., 8, 1-38). – (e) 'Zur got. syntax' (Zs. fdph. 9, 383 et seq.). – (f) 'Zur got. casuslehre' ('Beitr. zur deutschen philol.' Halle 1880, 71-82). – (g) 'Zur got. casuslehre' (Zs. fdph., 13, 1-20).

BORRMANN, J., 'Ruhe und Richtung in den gotischen verbalbegriffen'. Halle diss. 1892 (39 pp.).

BURCKHARDT, F., 'Der got. conjunctiv verglichen mit den entsprechenden modis des neutestamentl. griechisch'. Zschopau 1872 (36 pp.). – reviewd by Erdmann, in Zs. fdph., 4, 455-59.

COLLIN, 'Sur les conjonctions gothiques' (40 pp., in Lunds univers. årsskrift, XII. 1875-76).

DORFELD, C., 'Ueber die function des praefixes ge- (got. ga-) in der composition mit verben. Teil 1.: Das praefix bei Ulfilas und Tatian'. Giessen diss. 1885 (47 pp.).

ECKARDT, E., 'Ueber die syntax des got. relativpronomens'. Halle diss. 1875 (54 pp.). – Reviewd by Bernhardt in Zs. fdph. 6, 484.

ERDMANN, O., 'Ueber got. ei u. ahd. thaz'. (Zs. fdph., 9, 43-53).

FRIEDRICHS, E., 'Die stellung des pron. personale im gotischen'. Leipzig diss. Jena 1891 (124 pp.). Publisht in 1893.

GERING, H. (a) 'Ueber den syntactischen gebrauch der participia im got.' (Zs. fdph., 5, 294-324; 393-433). – Reviewd by Marold, in 'Wissenschaftl. monatsblätter' 1875, 26-28. – (b) 'Zwei parallelstellen aus Wulfila und Tatian' (Zs. fdph., 6, 1-3).

KLINGHARDT, H., 'Die syntax der got. partikel ei' (Zs. fdph., 8, 127-180; 289-329).

KÖHLER, A., (a) 'Ueber den syntakt. gebrauch des dativs im got'. Göttingen Diss. Dresden 1864 (54 pp.), and Germ. 11, 261-305. Nachtrag Germ., 12, 63 et seq. – (b) 'Der syntaktische gebrauch des infinitivs im got.' (Germ., 12, 421-462). – (c) 'Der syntakt. gebrauch des optativs im got.' (Germanist. studien, 1, 77-133). – Reviewd by Erdmann in Zs. fdph., 5, 212-16.

LICHTENHELD, A., 'Das schwache adjectiv im gotischen' (Zs. fda., 18, 17-43).

LÜCKE, O., 'Absolute participia im got. und ihr verhältnis zum griech. original, mit besonderer berücksichtigung der Skeireins'. Göttingen diss. Magdeburg 1876 (58 pp.). – Reviewd by Bernhardt in Zs. fdph., 8, 352-54.

MAROLD, K., (a) 'Futurum und futurische ausdrücke im gotischen' (Wissensch. monatsblätter 1875, 169-176). – (b) 'Ueber die got. conjunctionen, welche οὖν und γάρ vertreten'. Progr. Königsberg 1881 (30 pp.).

MOERKERKEN, P. H. van, 'Over de verbinding der volzinnen in't gotisch' (Bekroond..en uitgeg. door de k. vlaamsche acad. voor taal en letterk.). Gent 1888 (104 pp.).

MOUREK, V. E., (a) 'Syntax der got. praepositionen'. Prag 1890 (X and 234 pp.). [In the Czechic language]. Reviewd by Heinzel in Anz. fda., 17, 91-93. – (b) 'Ueber den einfluss des hauptsatzes auf den modus des nebensatzes im got.' (Sitzungsber. d. k. böhm. ges. der wissensch. 1892, 5, 263-96). – (c) 'Syntax der mehrfachen sätze im gotischen'. Prag 1893 (X and 334 pp.). [In the Czechic language, pp. 285-334 an extract in the German language].

NABER, F., 'Gotische Praepositionen' I. Progr. Detmold 1879 (26 pp.).

PIPER, P., 'Ueber den gebrauch des dativs im Ulfilas, Heliand und Otfrid'. Progr. Altona 1874 (30 pp.). – Reviewd by Erdmann in Zs. fdph., 6, 120-23.

RÜCKERT, H., 'Die gotischen absoluten nominativ-und accusativ-constructionen' (Germ. 11, 415-43).

SALLWÜRK, E. v., 'Die Syntax des Wulfila' I (I. die fürwörter, II. der relativsatz, III. der inhaltssatz). Progr. Pforzheim 1875 (36 pp.).

SCHIRMER, K., 'Ueber den gebrauch des optativs im got.' Marburg diss. 1874 (47 pp.). – Reviewd by Bernhardt in Zs. fdph., 6, 485.

SCHRADER, K., 'Ueber den syntakt. gebrauch des genitivs in der got. sprache'. Göttingen diss. 1875 (58 pp.).

SKLADNY, A., 'Ueber das got. passiv.' Progr. Neisse 1873 (19 pp.). – Reviewd by Bernhardt in Zs. fdph., 6, 483.

SILBER, 'Versuch über den got. dativ.' Progr. Naumburg 1845 (16 pp.).

STREITBERG, W., 'Perfective und imperfective actionsart im germanischen'. Introduction and I. part: 'Gotisch' (Beitr. 15, 70-177).

TOBLER, L., 'Conjunctionen mit mehrfacher bedeutung; ein beitrag zur lehre vom satzgefüge' (Beitr. 5, 358-88).

WEISKER, Ed., 'Ueber die bedingungssätze im gotischen'. Progr. Freiburg in Schlesien 1880 (14 pp.).

SELECTIONS FOR READING

1. FROM THE GOSPEL OF ST. MATTHEW.

(CODEX ARGENTEUS)

Chap. V. 17 Ni hugjaiþ ei qemjau gatairan witoþ aiþþau praufetuns; ni qam gatairan, ak usfulljan. 18 amen auk qiþa izwis: und þatei usleiþiþ himins jah airþa, jota ains aiþþau ains striks ni usleiþiþ af witoda, unte allata wairþiþ. 19 iþ saei nu gatairiþ aina anabusne þizo minnistono, jah laisjai swa mans, minnista haitada in þiudangardjai himine; iþ saei taujiþ jah laisjai swa, sah mikils haitada in þiudangardjai himine.

20 Qiþa auk izwis þatei nibai managizo wairþiþ izwaraizos garaihteins þau þize bokarje jah Fareisaie, ni þau qimiþ in þiudangardjai himine. 21 hausideduþ þatei qiþan ist þaim airizam: ni maurþrjais; iþ saei maurþreiþ, skula wairþiþ stauai. 22 aþþan ik qiþa izwis þatei ƕazuh modags broþr seinamma sware skula wairþiþ stauai; iþ saei qiþiþ broþr seinamma raka, skula wairþiþ gaqumþai; aþþan saei qiþiþ dwala, skula wairþiþ in gaiainnan funins. 23 jabai nu bairais aibr þein du hunslastada, jah jainar gamuneis þatei broþar þeins habaiþ ƕa bi þuk, 24 aflet jainar þo giba þeina in andwairþja hunslastadis, jah gagg faurþis gasibjon broþr þeinamma, jah biþe atgaggands atbair þo giba þeina. 25 sijais waila hugjands andastauin þeinamma sprauto, und þatei is in wiga miþ imma, ibai ƕan atgibai þuk sa andastaua stauin, jah sa staua þuk atgibai andbahta, jah in karkara galagjaza. 26 amen qiþa þus: ni usgaggis jainþro, unte usgibis þana minnistan kintu.

27 Hausideduþ þatei qiþan ist: ni horinos. 28 aþþan ik qiþa izwis, þatei ƕazuh saei saiƕiþ qinon du luston izos, ju gahorinoda izai in hairtin seinamma. 29 iþ jabai augo þein þata taihswo marzjai þuk, usstigg2 ita jah wairp af þus; batizo ist auk þus ei fraqistnai ains liþiwe þeinaize, jah ni allata leik þein gadriusai in gaiainnan. 30 jah jabai taihswo þeina handus marzjai þuk, afmait þo jah wairp af þus; batizo ist auk þus ei fraqistnai ains liþiwe þeinaize, jah ni allata leik þein gadriusai in gaiainnan. 31 qiþanuh þan ist þatei ƕazuh3 saei afletai qen, gibai izai afstassais bokos. 32 iþ ik qiþa izwis þatei ƕazuh saei afletiþ qen seina, inuh fairina kalkinassaus, taujiþ þo horinon; jah sa ize afsatida liugaiþ, horinoþ.

33 Aftra hausideduþ þatei qiþan ist þaim airizam: ni ufarswarais, iþ usgibais fraujin aiþans þeinans. 34 aþþan ik qiþa izwis ni swaran allis, ni bi himina, unte stols ist guþs; 35 nih bi airþai, unte fotubaurd ist fotiwe is, nih bi Iairusaulymai, unte baurgs ist þis mikilins þiudanis; 36 nih bi haubida þeinamma swarais, unte ni magt ain tagl ƕeit aiþþau swart gataujan. 37 sijaiþ-þan waurd izwar: ja, ja; ne, ne; iþ þata managizo þaim us þamma ubilin ist.

38 Hausideduþ þatei qiþan ist: augo und augin, jah tunþu und tunþau. 39 iþ ik qiþa izwis ni andstandan allis þamma unseljin; ak jabai ƕas þuk stautai bi taihswon þeina kinnu, wandei imma jah þo anþara. 40 jah þamma wiljandin miþ þus staua jah paida þeina niman, aflet imma jah wastja. 41 jah jabai ƕas þuk ananauþjai rasta aina, gaggais miþ imma twos. 42 þamma bidjandin þuk gibais, jah þamma wiljandin af þus leiƕan sis ni uswandjais.

43 Hausideduþ þatei qiþan ist: frijos neƕundjan þeinana, jah fiais fiand þeinana. 44 aþþan ik qiþa izwis: frijoþ fijands izwarans, þiuþjaiþ þans wrikandans izwis, waila taujaiþ þaim hatjandam izwis, jah bidjaiþ bi þans usþriutandans izwis, 45 ei wairþaiþ sunjus attins izwaris þis in himinam, unte sunnon seina urranneiþ ana ubilans jah godans, jah rigneiþ ana garaihtans jah ana inwindans. 46 jabai auk frijoþ þans frijondans izwis ainans, ƕo mizdono habaiþ? niu jah þai þiudo þata samo taujand? 47 jah jabai goleiþ þans frijonds izwarans þatainei, ƕe managizo taujiþ? niu jah motarjos þata samo taujand? 48 sijaiþ nu jus fullatojai, swaswe atta izwar sa in himinam fullatojis ist.

Chap. VI. 1 Atsaiƕiþ armaion izwara ni taujan in andwairþja manne du saiƕan im; aiþþau laun ni habaiþ fram attin izwaramma þamma in himinam. 2 þan nu taujais armaion, ni haurnjais faura þus, swaswe þai liutans taujand in gaqumþim jah in garunsim, ei hauhjaindau fram mannam; amen qiþa izwis: andnemun mizdon seina. 3 iþ þuk taujandan armaion ni witi hleidumei þeina, ƕa taujiþ taihswo þeina, 4 ei sijai so armahairtiþa þeina in fulhsnja, jah atta þeins saei saiƕiþ in fulhsnja4, usgibiþ þus in bairhtein. 5 jah þan bidjaiþ, ni sijaiþ swaswe þai liutans, unte frijond in gaqumþim jah waihstam plapjo standandans bidjan, ei gaumjaindau mannam. amen, qiþa izwis, þatei haband mizdon seina. 6 iþ þu þan bidjais, gagg in heþjon þeina, jah galukands haurdai þeinai bidei du attin þeinamma þamma in fulhsnja, jah atta þeins saei saiƕiþ in fulhsnja5, usgibiþ þus in bairhtein.

7 Bidjandansuþ-þan ni filuwaurdjaiþ, swaswe þai þiudo; þugkeiþ im auk ei in filuwaurdein seinai andhausjaindau. 8 ni galeikoþ nu þaim; wait auk atta izwar þizei jus þaurbuþ, faurþizei jus bidjaiþ ina. 9 swa nu bidjaiþ jus: atta unsar þu in himinam, weihnai namo þein. 10 qimai þiudinassus þeins. wairþai wilja þeins, swe in himina jah ana airþai. 11 hlaif unsarana þana sinteinan gif uns himma daga. 12 jah aflet uns þatei skulans sijaima, swaswe jah weis afletam þaim skulam unsaraim. 13 jah ni briggais uns in fraistubnjai, ak lausei uns af þamma ubilin; unte þeina ist þiudangardi jah mahts jah wulþus in aiwins. amen.

14 Unte jabai afletiþ mannam missadedins ize, afletiþ jah izwis atta izwar sa ufar himinam. 15 iþ jabai ni afletiþ mannam missadedins ize, ni þau atta izwar afletiþ missadedins izwaros.

16 Aþþan biþe fastaiþ, ni wairþaiþ swaswe þai liutans gaurai; frawardjand auk andwairþja seina, ei gasaiƕaindau mannam fastandans. amen, qiþa izwis, þatei andnemun mizdon seina. 17 iþ þu fastands salbo haubiþ þein, jah ludja þeina þwah, 18 ei ni gasaiƕaizau mannam fastands, ak attin þeinamma þamma in fulhsnja, jah atta þeins, saei saiƕiþ in fulhsnja, usgibiþ þus.

19 Ni huzdjaiþ izwis huzda ana airþai, þarei malo jah nidwa frawardeiþ, jah þarei þiubos ufgraband jah hlifand. 20 iþ huzdjaiþ izwis huzda in himina, þarei nih malo nih nidwa frawardeiþ, jah þarei þiubos ni ufgraband nih stiland. 21 þarei auk ist huzd izwar, þaruh ist jah hairto izwar.

22 Lukarn leikis ist augo: jabai nu augo þein ainfalþ ist, allata leik þein liuhadein wairþiþ; 23 iþ jabai augo þein unsel ist, allata leik þein riqizein wairþiþ. jabai nu liuhaþ þata in þus riqiz ist, þata riqiz ƕan filu!

24 Ni manna mag twaim fraujam skalkinon; unte jabai fijaiþ ainana, jah anþarana frijoþ; aiþþau ainamma ufhauseiþ, iþ anþaramma frakann. ni maguþ guþa skalkinon jah mammonin6. 25 duþþe qiþa izwis: ni maurnaiþ saiwalai izwarai ƕa matjaiþ jah ƕa drigkaiþ, nih leika izwaramma ƕe wasjaiþ; niu saiwala mais ist fodeinai jah leik wastjom? 26 insaiƕiþ du fuglam himinis, þei ni saiand nih sneiþand, nih lisand in banstins, jah atta izwar sa ufar himinam fodeiþ ins. niu jus mais wulþrizans sijuþ þaim? 27 iþ ƕas izwara maurnands mag anaaukan ana wahstu seinana aleina aina? 28 jah bi wastjos ƕa saurgaiþ? gakunnaiþ blomans haiþjos, ƕaiwa wahsjand; nih arbaidjand nih spinnand. 29 qiþuh þan izwis þatei nih Saulaumon in allamma wulþau seinamma gawasida sik swe ains þize. 30 jah þande þata hawi haiþjos himma daga wisando jah gistradagis in auhn galagiþ guþ swa wasjiþ, ƕaiwa mais izwis, leitil galaubjandans? 31 ni maurnaiþ nu qiþandans: ƕa matjam aiþþau ƕa drigkam, aiþþau ƕe wasjaima? 32 all auk þata þiudos sokjand; waituh þan atta izwar sa ufar himinam þatei þaurbuþ —

2. FROM THE GOSPEL OF ST. MARK.

(CODEX ARGENTEUS).

AIWAGGELJO ÞAIRH MARKU ANASTODEIÞ

Chap. I. 1 Anastodeins aiwaggeljons Iesuis Xristaus sunaus guþs.

2 Swe gameliþ ist in Esaïin praufetau: sai, ik insandja aggilu meinana faura þus, saei gamanweiþ wig þeinana faura þus. 3 stibna wopjandins in auþidai: manweiþ wig fraujins, raihtos waurkeiþ staigos guþs unsaris. 4 was Iohannes daupjands in auþidai jah merjands daupein idreigos du aflageinai frawaurhte. 5 jah usiddjedun du imma all Iudaialand jah Iairusaulymeis, jah daupidai wesun allai in Iaurdane aƕai fram imma, andhaitandans frawaurhtim seinaim. 6 wasuþ-þan Iohannes gawasiþs taglam ulbandaus jah gairda filleina bi hup seinana, jah matida þramsteins jah miliþ haiþiwisk7, 7 jah merida qiþands: qimiþ swinþoza mis sa afar mis, þizei ik ni im wairþs anahneiwands andbindan skaudaraip skohe is. 8 aþþan ik daupja izwis in watin, iþ is daupeiþ izwis in ahmin weihamma.

9 Jah warþ in jainaim dagam, qam Iesus fram Nazaraiþ Galeilaias, jah daupiþs was fram Iohanne in Iaurdane. 10 jah suns usgaggands us þamma watin gasaƕ uslukanans8 himinans, jah ahman swe ahak atgaggandan ana ina. 11 jah stibna qam us himinam: þu is sunus meins sa liuba, in þuzei waila galeikaida9. 12 jah suns sai, ahma ina ustauh in auþida. 13 jah was in þizai auþidai dage fidwor tiguns fraisans fram Satanin, jah was miþ diuzam, jah aggileis andbahtidedun imma.

14 Iþ afar þatei atgibans warþ Iohannes, qam Iesus in Galeilaia merjands aiwaggeljon þiudangardjos guþs, 15 qiþands þatei usfullnoda þata mel jah atneƕida sik þiudangardi guþs: idreigoþ jah galaubeiþ in aiwaggeljon. 16 jah ƕarbonds faur marein Galeilaias gasaƕ Seimonu jah Andraian broþar is, þis Seimonis, wairpandans nati in marein; wesun auk fiskjans. 17 jah qaþ im Iesus: hirjats afar mis, jah gatauja igqis wairþan nutans manne. 18 jah suns afletandans þo natja seina laistidedun afar imma. 19 jah jainþro inngaggands framis leitil10 gasaƕ Iakobu þana Zaibaidaiaus jah Iohanne broþar is, jah þans in skipa manwjandans natja. 20 jah suns haihait ins. jah afletandans attan seinana Zaibaidaiu in þamma skipa miþ asnjam, galiþun afar imma.

21 Jah galiþun in Kafarnaum, jah suns sabbato daga galeiþands in synagogen laisida ins. 22 jah usfilmans waurþun ana þizai laiseinai is; unte was laisjands ins swe waldufni habands jah ni swaswe þai bokarjos. 23 jah was in þizai synagogen ize manna in unhrainjamma ahmin, jah ufhropida 24 qiþands: fralet, ƕa uns jah þus, Iesu Nazorenai? qamt fraqistjan uns; kann þuk, ƕas þu is, sa weiha guþs. 25 jah andbait ina Iesus qiþands: þahai jah usgagg ut us þamma, ahma unhrainja. 26 jah tahida ina ahma sa unhrainja, jah hropjands stibnai mikilai usiddja us imma. 27 jah afslauþnodedun allai sildaleikjandans, swaei sokidedun miþ sis misso qiþandans: ƕa sijai þata? ƕo so laiseino so niujo, ei miþ waldufnja jah ahmam þaim unhrainjam anabiudiþ jah ufhausjand imma? 28 usiddja þan meriþa is suns and allans bisitands Galeilaias.

29 Jah suns us þizai synagogen usgaggandans qemun in garda Seimonis jah Andraiins miþ Iakobau jah Iohannen. 30 iþ swaihro Seimonis lag in brinnon; jah suns qeþun imma bi ija. 31 jah duatgaggands urraisida þo undgreipands handu izos, jah aflailot þo so brinno suns, jah andbahtida im. 32 Andanahtja þan waurþanamma, þan gasaggq sauil, berun du imma allans þans ubil habandans jah unhulþons habandans. 33 jah so baurgs alla garunnana was at daura. 34 jah gahailida managans ubil habandans missaleikaim sauhtim, jah unhulþons managos uswarp, jah ni fralailot rodjan þos unhulþons, unte kunþedun ina.

35 Jah air uhtwon usstandands usiddja, jah galaiþ ana auþjana staþ, jah jainar baþ. 36 jah galaistans waurþun imma Seimon jah þai miþ imma. 37 jah bigitandans ina qeþun du imma þatei allai þuk sokjand. 38 jah qaþ du im: gaggam du þaim bisunjane haimom11 jah baurgim, ei jah jainar merjau, unte duþe qam. 39 jah was merjands in synagogim ize and alla Galeilaian jah unhulþons uswairpands.

40 Jah qam at imma þrutsfill habands, bidjands ina jah kniwam knussjands jah qiþands du imma þatei jabai wileis, magt mik gahrainjan. 41 iþ Iesus infeinands, ufrakjands handu seina attaitok imma jah qaþ imma: wiljau, wairþ hrains. 42 jah biþe qaþ þata Iesus, suns þata þrutsfill aflaiþ af imma, jah hrains warþ. 43 jah gaƕotjands imma suns ussandida ina, 44 jah qaþ du imma: saiƕ ei mannhun ni qiþais waiht; ak gagg þuk silban ataugjan gudjin, jah atbair fram gahraineinai þeinai þatei anabauþ Moses du weitwodiþai im. 45 iþ is usgaggands dugann merjan filu jah usqiþan þata waurd, swaswe is juþan ni mahta andaugjo in baurg galeiþan, ak uta ana auþjaim stadim was; jah iddjedun du imma allaþro.

Chap. II. 1 Jah galaiþ aftra in Kafarnaum afar dagans, jah gafrehun þatei in garda ist. 2 jah suns gaqemun managai, swaswe juþan ni gamostedun nih at daura, jah rodida im waurd. 3 jah qemun at imma usliþan bairandans, hafanana fram fidworim12. 4 jah ni magandans neƕa qiman imma faura manageim, andhulidedun hrot þarei was Iesus, jah usgrabandans insailidedun þata badi, jah fralailotun ana þammei lag sa usliþa. 5 Gasaiƕands þan Iesus galaubein ize qaþ du þamma usliþin: barnilo, afletanda þus frawaurhteis þeinos. 6 wesunuh þan sumai þize bokarje jainar sitandans jah þagkjandans sis in hairtam seinaim: 7 ƕa sa swa rodeiþ naiteinins? ƕas mag afletan frawaurhtins, niba ains guþ? 8 jah suns ufkunnands Iesus ahmin seinamma þatei swa þai mitodedun sis, qaþ du im: duƕe mitoþ þata in hairtam izwaraim? 9 ƕaþar ist azetizo du qiþan þamma usliþin: afletanda13 þus frawaurhteis þeinos, þau qiþan: urreis jah nim þata badi þeinata jah gagg? 10 aþþan ei witeiþ þatei waldufni habaiþ sunus mans ana airþai afletan frawaurhtins, qaþ du þamma usliþin: 11 þus qiþa: urreis nimuh þata badi þein jah gagg du garda þeinamma. 12 jah urrais suns jah ushafjands badi usiddja faura andwairþja allaize, swaswe usgeisnodedun allai jah hauhidedun mikiljandans guþ, qiþandans þatei aiw swa ni gaseƕum14.

13 Jah galaiþ aftra faur marein, jah all manageins iddjedun du imma, jah laisida ins. 14 jah ƕarbonds gasaƕ Laiwwi þana Alfaiaus sitandan at motai, jah qaþ du imma: gagg afar mis. jah usstandands iddja afar imma. 15 jah warþ, biþe is anakumbida in garda is, jah managai motarjos jah frawaurhtai miþanakumbidedun Iesua jah siponjam is; wesun auk managai jah iddjedun afar imma. 16 jah þai bokarjos jah Fareisaieis gasaiƕandans ina matjandan miþ þaim motarjam jah frawaurhtaim, qeþun du þaim siponjam is: ƕa ist þatei miþ motarjam jah frawaurhtaim15 matjiþ jah driggkiþ? 17 jah gahausjands Iesus qaþ du im: ni þaurbun swinþai lekeis, ak þai ubilaba habandans; ni qam laþon uswaurhtans ak frawaurhtans.

18 Jah wesun siponjos Iohannis jah Fareisaieis fastandans; jah atiddjedun jah qeþun du imma: duƕe siponjos Iohannes jah Fareisaieis fastand, iþ þai þeinai siponjos ni fastand? 19 jah qaþ im Iesus: ibai magun sunjus bruþfadis, und þatei miþ im ist bruþfaþs, fastan? swa lagga ƕeila swe miþ sis haband bruþfad, ni magun fastan. 20 aþþan atgaggand dagos þan afnimada af im sa bruþfaþs, jah þan fastand in jainamma daga. 21 ni manna plat fanins niujis siujiþ ana snagan fairnjana; ibai afnimai fullon af þamma sa niuja þamma fairnjin, jah wairsiza gataura wairþiþ. 22 ni manna giutiþ wein juggata in balgins fairnjans; ibai aufto distairai wein þata niujo þans balgins, jah wein usgutniþ, jah þai balgeis fraqistnand; ak wein juggata in balgins niujans giutand.

23 Jah warþ þairhgaggan imma sabbato daga þairh atisk, jah dugunnun siponjos is skewjandans raupjan ahsa. 24 jah Fareisaieis qeþun du imma: sai, ƕa taujand siponjos þeinai sabbatim þatei ni skuld ist? 25 jah is qaþ du im: niu ussuggwuþ aiw ƕa gatawida Daweid, þan þaurfta jah gredags was, is jah þai miþ imma? 26 ƕaiwa galaiþ in gard guþs uf Abiaþara gudjin jah hlaibans faurlageinais matida, þanzei ni skuld ist matjan niba ainaim gudjam, jah gaf jah þaim miþ sis wisandam? 27 jah qaþ im: sabbato in mans warþ gaskapans, ni manna in sabbato dagis; 28 swaei frauja ist sa sunus mans jah þamma sabbato.

Chap. III. 1 Jah galaiþ aftra in synagogen, jah was jainar manna gaþaursana habands handu. 2 jah witaidedun imma, hailidediu sabbato daga, ei wrohidedeina ina. 3 jah qaþ du þamma mann þamma gaþaursana habandin handu: urreis in midumai. 4 jah qaþ du im; skuldu ist in sabbatim þiuþ taujan aiþþau unþiuþ taujan, saiwala nasjan aiþþau usqistjan? iþ eis þahaidedun. 5 jah ussaiƕands ins miþ moda, gaurs in daubiþos hairtins ize, qaþ du þamma mann: ufrakei þo handu þeina! jah ufrakida, jah gastoþ aftra so handus is.

6 Jah gaggandans þan Fareisaieis sunsaiw miþ þaim Herodianum garuni gatawidedun bi ina, ei imma usqemeina. 7 jah Iesus aflaiþ miþ siponjam seinaim du marein, jah filu manageins us Galeilaia[15] laistidedun afar imma. 8 jah us Iudaia jah us Iairusaulymim jah us Idumaia jah hindana Iaurdanaus; jah þai bi Tyra jah Seidona, manageins filu, gahausjandans ƕan filu is tawida, qemun at imma. 9 jah qaþ þaim siponjam seinaim ei skip habaiþ wesi at imma in þizos manageins, ei ni þraiheina ina. 10 managans auk gahailida, swaswe drusun ana ina ei imma attaitokeina, 11 jah swa managai swe habaidedun wundufnjos jah ahmans unhrainjans, þaih þan ina gaseƕun, drusun du imma jah hropidedun qiþandans þatei þu is sunus guþs. 12 jah filu andbait ins ei ina ni gaswikunþidedeina.

13 Jah ustaig in fairguni jah athaihait þanzei wilda is, jah galiþun du imma. 14 jah gawaurhta twalif du wisan miþ sis, jah ei insandidedi ins merjan, 15 jah haban waldufni du hailjan sauhtins jah uswairpan unhulþons. 16 jah gasatida Seimona namo Paitrus; 17 jah Iakobau þamma Zaibaidaiaus, jah Iohanne broþr Iakobaus, jah gasatida im namna Bauanairgais, þatei ist: sunjus þeiƕons; 18 jah Andraian, jah Filippu jah Barþaulaumaiu jah Matþaiu jah Þoman jah Iakobu þana Alfaiaus, jah Þaddaiu jah Seimona þana Kananeiten. 19 jah Iudan Iskarioten, saei jah galewida ina.

20 Jah atiddjedun in gard, jah gaïddja sik managei, swaswe ni mahtedun nih hlaif matjan. 21 jah hausjandans fram imma bokarjos jah anþarai usiddjedun gahaban ina; qeþun auk þatei usgaisiþs ist. 22 jah bokarjos þai af Iairusaulymai qimandans qeþun þatei Baiailzaibul habaiþ, jah þatei in þamma reikistin unhulþono uswairpiþ þaim unhulþom. 23 jah athaitands ins in gajukom qaþ du im: ƕaiwa mag Satanas Satanan uswairpan? 24 jah jabai þiudangardi wiþra sik gadailjada, ni mag standan so þiudangardi jaina. 25 jah jabai gards wiþra sik gadailjada, ni mag standan sa gards jains. 26 jah jabai Satana usstoþ ana sik silban jah gadailiþs warþ, ni mag gastandan, ak andi habaiþ. 27 ni manna mag kasa swinþis galeiþands in gard is wilwan, niba faurþis þana swinþan gabindiþ; jah þan16 þana gard is diswilwai. 28 amen, qiþa izwis, þatei allata afletada þata frawaurhte sunum manne, jah naiteinos swa managos swaswe wajamerjand; 29 aþþan saei wajamereiþ ahman weihana, ni habaiþ fralet aiw, ak skula ist aiweinaizos frawaurhtais. 30 unte qeþun: ahman unhrainjana habaiþ.

31 Jah qemun þan aiþei is jah broþrjus is jah uta standandona insandidedun du imma, haitandona ina. 32 jah setun bi ina managei; qeþun þan du imma: sai, aiþei þeina jah broþrjus þeinai jah swistrjus þeinos uta sokjand þuk. 33 jah andhof im qiþands: ƕo ist so aiþei meina aiþþau þai broþrjus meinai? 34 jah bisaiƕands bisunjane þans bi sik sitandans qaþ: sai, aiþei meina jah þai broþrjus meinai. 35 saei allis waurkeiþ wiljan guþs, sa jah broþar meins jah swistar jah aiþei ist.

Chap. IV. 1 Jah aftra Iesus dugann laisjan at marein, jah galesun sik du imma manageins filu, swaswe ina galeiþandan17 in skip gasitan in marein; jah alla so managei wiþra marein ana staþa was. 2 jah laisida ins in gajukom manag, jah qaþ im in laiseinai seinai: 3 hauseiþ! sai, urrann sa saiands du saian fraiwa seinamma. 4 jah warþ, miþþanei saiso, sum raihtis gadraus faur wig, jah qemun fuglos jah fretun þata. 5 anþaruþ-þan gadraus ana stainahamma, þarei ni habaida airþa managa, jah suns urrann, in þizei ni habaida diupaizos airþos; 6 at sunnin þan urrinnandin ufbrann, jah unte ni habaida waurtins, gaþaursnoda. 7 jah sum gadraus in þaurnuns; jah ufarstigun þai þaurnjus jah afƕapidedun þata, jah akran ni gaf. 8 jah sum gadraus in airþa goda, jah gaf akran urrinnando jah wahsjando, jah bar ain ·l· jah ain ·j· jah ain ·r·. 9 jah qaþ: saei habai ausona hausjandona, gahausjai.

10 Iþ biþe warþ sundro, frehun ina þai bi ina miþ þaim twalibim þizos gajukons. 11 jah qaþ im: izwis atgiban ist kunnan runa þiudangardjos guþs, iþ jainaim þaim uta in gajukom18 allata wairþiþ, 12 ei saiƕandans saiƕaina jah ni gaumjaina. jah hausjandans hausjaina jah ni fraþjaina, nibai ƕan gawandjaina sik jah afletaindau im frawaurhteis. 13 jah qaþ du im: ni wituþ þo gajukon, jah ƕaiwa allos þos gajukons kunneiþ? 14 sa saijands waurd saijiþ. 15 aþþan þai wiþra wig sind, þarei saiada þata waurd, jah þan gahausjand unkarjans, suns qimiþ Satanas jah usnimiþ waurd þata insaiano in hairtam ize. 16 jah sind samaleiko þai ana stainahamma saianans, þaiei þan hausjand þata waurd, suns miþ fahedai nimand ita. 17 jah ni haband waurtins in sis, ak ƕeilaƕairbai sind; þaþroh, biþe qimiþ aglo aiþþau wrakja in þis waurdis, suns gamarzjanda. 18 jah þai sind þai in þaurnuns saianans, þai waurd hausjandans, 19 jah saurgos þizos libainais jah afmarzeins gabeins jah þai bi þata anþar lustjus innatgaggandans afƕapjand þata waurd, jah akranalaus wairþiþ. 20 jah þai sind þai ana airþai þizai godon saianans, þaei hausjand þata waurd jah andnimand, jah akran bairand, ain ·l· jah ain ·j· jah ain ·r·.

На страницу:
13 из 35