bannerbanner
The History of Freedom, and Other Essays
The History of Freedom, and Other Essaysполная версия

Полная версия

The History of Freedom, and Other Essays

Настройки чтения
Размер шрифта
Высота строк
Поля
На страницу:
54 из 55

328

Considerations on Representative Government, p. 298.

329

Mill's Considerations, p. 296.

330

"Le sentiment d'indépendance nationale est encore plus général et plus profondément gravé dans le cœur des peuples que l'amour d'une liberté constitutionnelle. Les nations les plus soumises au despotisme éprouvent ce sentiment avec autant de vivacité que les nations libres; les peuples les plus barbares le sentent même encore plus vivement que les nations policées" (L'Italie au Dix-neuvième Siècle, p. 148, Paris, 1821).

331

Burke's "Remarks on the Policy of the Allies" (Works, v. 26, 29, 30).

332

Œuvres, i. 593, 595, ii. 717. Bossuet, in a passage of great beauty on the love of country, does not attain to the political definition of the word: "La société humaine demande qu'on aime la terre où l'on habite ensemble, ou la regarde comme une mère et une nourrice commune… Les hommes en effet se sentent liés par quelque chose de fort, lorsqu'ils songent, que la même terre qui les a portés et nourris étant vivants, les recevra dans son sein quand ils seront morts" ("Politique tirée de l'Ecriture Sainte," Œuvres, x. 317).

333

The Rambler, November 1861.

334

Kirche und Kirchen, Munich, 1861 ("Papstum und Kirchenstaat").

335

So late as 1791 Pius VI. wrote: "Discrimen intercedit inter homines, qui extra gremium Ecclesiae semper fuerunt, quales sunt Infideles atque Judaei, atque inter illos qui se Ecclesiae ipsi per susceptum baptismi sacramentum subjecerunt. Primi enim constringi ad catholicam obedientiam non debent, contra vero alteri sunt cogendi." If this theory had, like that of the Protestants, been put in practice by the Government, it would have furnished the Protestants with an argument precisely similar to that by which the Catholics justified the severity they exercised towards them.

336

The works contained in Clark's library of translations are chiefly of this school.

337

English Historical Review,1890.

338

"Rome and the Catholic Episcopate. Reply of His Eminence Cardinal Wiseman to an Address presented by the Clergy, Secular and Regular, of the Archdiocese of Westminster, on Tuesday, the 5th of August 1862." London: Burns and Lambert. (Home and Foreign Review, 1862.)

339

Home and Foreign Review, April 1864.

340

Lamennais, Correspondence, Nouvelle édition (Paris: Didier).

341

April 12 and June 25, 1830.

342

Feb. 27, 1831.

343

March 30, 1831.

344

May 8 and June 15, 1829.

345

Feb. 8, 1830.

346

Aug. 15, 1831.

347

Feb. 10, 1833.

348

July 6, 1829.

349

Sept. 15, 1832.

350

Oct. 9, 1832.

351

Jan. 25, 1833.

352

Feb. 5, 1833.

353

March 25, 1833.

354

Naturphilosophie, p. 115; Einleitung in die Philosophie, pp. 40, 54; Freiheit der Wissenschaft, pp. 4, 89; Athenäum, i. 17.

355

Athenäum, i. 92.

356

Freiheit der Wissenschaft, p. 32.

357

Athenäum, i. 167.

358

Einleitung, pp. 305, 317, 397.

359

Athenäum, i. 208.

360

Ibid. ii. 655.

361

Ibid. ii. 676.

362

Ibid. ii. 661.

363

Wiedervereinigung der Katholiken und Protestanten, pp. 26, 35.

364

Wiedervereinigung, pp. 8, 10.

365

Ibid. p. 15.

366

Ibid. p. 21.

367

Ibid. pp. 25, 26.

368

The prospectus of the Review contained these words: "It will abstain from direct theological discussion, as far as external circumstances will allow; and in dealing with those mixed questions into which theology indirectly enters, its aim will be to combine devotion to the Church with discrimination and candour in the treatment of her opponents: to reconcile freedom of inquiry with implicit faith, and to discountenance what is untenable and unreal, without forgetting the tenderness due to the weak, or the reverence rightly claimed for what is sacred. Submitting without reserve to infallible authority, it will encourage a habit of manly investigation on subjects of scientific interest."

369

The North British Review, October 1870.

370

Fidem mihi datam non servatam fuisse queror. Acta supprimere, aut integra dare oportebat. He says also: Omnia ad nutum delegati Apostolici fiebant.

371

Citra et contra singulorum suffragia, imo praeter et supra omnium vota pontificis solius declarationi atque sententiae validam vim atque irreformabilem adesse potestatem.

372

Nous restons dans les doctrines de Bossuet parce que nous les croyons généralement vraies; nous les défendons parce qu'elles sont attaquées, et qu'un parti puissant veut les faire condamner. Ces doctrines de l'épiscopat français, de l'école de Paris, de notre vieille Sorbonne, se ramènent pour nous à trois propositions, à trois vérités fondamentales: 1o l'Église est une monarchie efficacement tempérée d'aristocracie; 2o la souveraineté spirituelle est essentiellement composée de ces deux éléments quoique le second soit subordonné au premier; 3o le concours de ces éléments est nécessaire pour établir la règle absolue de la foi, c'est-à-dire, pour constituer l'acte par excellence de la souveraineté spirituelle.

373

Si hujus doctrinae memores fuissemus, haereticos seil cet non esse infirmandos vel convincendos ex Scripturis, meliore sane loco essent res nostrae; sed dum ostentandi ingenii et eruditionis gratia cum Luthero in certamen descenditur Scripturarum, excitatum est hoc, quod, proh dolor! nunc videmus, incendium (Pighius).

374

Catholici non admondum solliciti sunt de critica et hermeneutica biblica … Ipsi, ut verbo dicam, jam habent aedificium absolutum sane ac perfectum, in cujus possessione firme ac secure consistant.

375

Praxis Ecclesiae uno tempore interpretatur Scripturam uno modo et alio tempore alio modo, nam intellectus currit cum praxi. – Mutato judicio Ecclesiaemutatum est Dei judicium.

376

Si viri ecclesiastici, sive in concilio oecumenico congregati, sive seorsim scribentes, aliquod dogma vel unamquamque consuetudinem uno ore ac diserte testantur ex traditione divina haberi, sine dubio certum argumentum est, uti ita esse credamus. – Ex testimonio hujus solius Ecclesiae sumi potest certum argumentum ad probandas apostolicas traditiones (Bellarmine).

377

Veniae sive indulgentiae autoritate Scripturae nobis non innotuere, sed autoritate ecclesiae Romanae Romanorumque Pontificum, quae major est.

378

Ego, ut ingenue fatear, plus uni summo pontifici crederem, in his, quae fidei mysteria tangunt, quam mille Augustinis, Hieronymis, Gregoriis (Cornelius Mussus).

379

The two views contradict each other; but they are equally characteristic of the endeavour to emancipate the Church from the obligation of proof. Fénelon says: "Oseroit-on soutenir que l'Église après avoir mal raisonné sur tous les textes, et les avoir pris à contre-sens, est tout à coup saisie par un enthousiasme aveugle, pour juger bien, en raisonnant mal?" And Möhler: "Die ältesten ökumenischen Synoden führten daher für ihre dogmatischen Beschlüsse nicht einmal bestimmte biblische Stellen an; und die katholischen Theologen lehren mit allegingr Uebereinstimmung und ganz aus dem Geiste der Kirche heraus, dass selbst die biblische Beweisführung eines für untrüglich gehaltenen Beschlusses nicht untrüglich sei, sondern eben nur das ausgesprochene Dogma selbst."

380

Cujuscumque ergo scientiae, etiam historiae ecclesiasticae conclusiones, Romanorum Pontificum infallibiltati adversantes, quo manifestius haec ex revelationis fontibus infertur, eo certius veluti totidem errores habendas esse consequitur.

381

Cum in professione fidei electi pontificis damnetur Honorius Papa, ideo quia pravis haereticorum assertionibus fomentum impendit, si verba delineata sint vere in autographo, nec ex notis apparere possit, quomodo huic vulneri medelam offerat, praestat non divulgari opus.

382

That article condemns the following proposition: "Romani Pontifices et Concilia oecumenica a limitibus suae potestati recesserunt, jura Principum usurparunt, atque etiam in rebus fidei et morum definiendis errarunt."

383

J'en suis convaincu: à peine aurai-je touché la terre sacrée, à peine aurai-je baisé le tombeau des Apôtres, que je me sentirai dans la paix, hors de la bataille, au sein d'une assemblée présidée par un Père et composée de Frères. Là, tous les bruits expireront, toutes les ingérences téméraires cesseront, toutes les imprudences disparaitront, les flots et les vents seront apaisés.

384

Vous admirez sans doute beaucoup l'évêque d'Orléans, mais vous l'admireriez bien plus encore, si vous pouviez vous figurer l'abime d'idolatrie où est tombé le clergé français. Cela dépasse tout ce que l'on aurait jamais pu l'imaginer aux jours de ma jeunesse, au temps de Frayssinous et de La Mennais. Le pauvre Mgr. Maret, pour avoir exposé des idées tres modérées dans un langage plein d'urbanité et de charité, est traité publiquement dans les journaux soi-disant religieux d'hérésiarque et d'apostat, par les derniers de nos curés. De tous les mystères que présente en si grand nombre l'histoire de l'Église je n'en connais pas qui égale ou dépasse cette transformation si prompte et si complète de la France Catholique en une basse-cour de l'anticamera du Vatican. J'en serais encore plus désesperé qu'humilié, si là, comme partout dans les régions illuminées par la foi, la miséricorde et l'esperance ne se laissaient entrevoir à travers les ténèbres. "C'est du Rhin aujourd'hui que nous vient la lumière." L'Allemagne a été choisie pour opposer une digue à ce torrent de fanatisme servile que menaçait de tout englouter (Nov. 7, 1869).

385

Non solum ea quae ad scholas theologicas pertinent scholis relinquantur, sed etiam doctrinae quae a fidelibus pie tenentur et coluntur, sine gravi causa in codicem dogmatum ne inferantur. In specie ne Concilium declaret vel definiat infallibilitatem Summi Pontificis, a doctissimis et prudentissimis fidelibus Sanctae sedi intime addictis, vehementer optatur. Gravia enim mala exinde oritura timent tum fidelibus tum infidelibus. Fideles enim, qui Primatum magisterii et jurisdictionis in Summo Pontifice ultro agnoscunt, quorum pietas et obedientia erga Sanctam Sedem nullo certe tempore major fuit, corde turbarentur magis quam erigerentur, ac si nunc demum fundamentum Ecclesiae et verae doctrinae stabiliendum sit; infideles vero novam calumniarum et derisionum materiam lucrarentur. Neque desunt, qui ejusmodi definitionem logice impossibilem vocant… Nostris diebus defensio veritatis ac religionis tum praesertim efficax et fructuosa est, si sacerdotes a lege caeterorum civium minus recedunt, sed communibus omnium juribus utuntur, ita ut vis defensionis sit in veritate interna non per tutelam externae exemtionis… Praesertim Ecclesia se scientiarum, quae hominem ornant perficiuntque, amicam et patronam exhibeat, probe noscens, omne verum a Deo esse, et profunda ac seria literarum studia opitulari fidei.

386

Quid enim expedit damnare quae damnata jam sunt, quidve juvat errores proscribere quos novimus jam esse proscriptos?.. Falsa sophistarum dogmata, veluti cineres a turbine venti evanuerunt, corrupuerunt, fateor, permultos, infecerunt genium saeculi hujus, sed numquid credendum est, corruptionis contaginem non contigisse, si ejusmodi errores decretorum anathemate prostrati fuissent?.. Pro tuenda et tute servanda religione Catholica praeter gemitus et preces ad Deum aliud medium praesidiumque nobis datum non est nisi Catholica scientia, cum recta fide per omnia concors. Excolitur summopere apud heterodoxos fidei inimica scientia, excolatur ergo oportet et omni opere augeatur apud Catholicos vera scientia. Ecclesiae amica… Obmutescere faciamus ora obtrectantium qui falso nobis imputare non desistunt, Catholicam Ecclesiam opprimere scientiam, et quemcumque liberum cogitandi modum ita cohibere, ut neque scientia, nec ulla alia animi libertas in ea subsistere vel florescere possit… Propterea monstrandum hoc est, et scriptis et factis manifestandum, in Catholica Ecclesia veram pro populis esse libertatem, verum profectum, verum lumen, veramque prosperitatem.

387

Il n'y a au fond qu'une question devenue urgente et inévitable, dont la décision faciliterait le cours et la décision de toutes les autres, dont le retard paralyse tout. Sans cela rien n'est commencé ni même abordable (Univers, February 9).

388

Gratry had written: "Cette apologétique sans franchise est l'une des causes de notre décadence religieuse depuis des siècles… Sommes-nous les prédicateurs du mensonge ou les apôtres de la vérité? Le temps n'est-il pas venu de rejeter avec dégoût les fraudes, les interpolations, et les mutilations que les menteurs et les faussaires, nos plus cruels ennemis, ont pu introduire parmi nous?" The bishop wrote: "Jamais parole plus puissante, inspirée par la conscience et le savoir, n'est arrivée plus à propos que la vôtre… Le mal est tel et le danger si effrayant que le silence deviendrait de la complicité."

389

Pace eruditissimorum virorum dictum esto: mihi haecce nec veritati congrua esse videntur, nec caritati. Non veritati; verum quidem est Protestantes gravissimam commisisse culpam, dum spreta et insuperhabita divina Ecclesiae auctoritate, aeternas et immutabiles fidei veritates subjectivae rationis judicio et arbitrio subjecissent. Hoc superbiae humanae fomentum gravissimis certe malis, rationalismo, criticismo, etc. occasionem dedit. Ast hoc quoque respectu dici debet, protestantismi ejus qui cum eodem in nexu existit rationalismi germen saeculo xvi. praeextitisse in sic dicto humanismo et classicismo, quem in sanctuario ipso quidam summae auctoritatis viri incauto consilio fovebant et nutriebant; et nisi hoc germen praeextitisset concipi non posset quomodo tam parva scintilla tantum in medio Europae excitare potuisset incendium, ut illud ad hodiernum usque diem restingui non potuerit. Accedit et illud: fidei et religionis, Ecclesiae et omnis auctoritatis contemptum absque ulla cum Protestantismo cognatione et parentela in medio Catholicae gentis saeculo xviii. temporibus Voltarii et encyclopaedistarum enatum fuisse… Quidquid interim sit de rationalismo, puto venerabilem deputationem omnino falli dum texendo genealogiam naturalismi, materialismi, pantheismi, atheismi, etc., omnes omnino hos errores foetus Protestantismi esse asserit… Errores superius enumerati non tantum nobis verum et ipsis Protestantibus horrori sunt et abominationi, ut adeo Ecclesiae et nobis Catholicis in iis oppugnandis et refellendis auxilio sint et adjumento. Ita Leibnitius erat certe vir eruditus et omni sub respectu praestans; vir in dijudicandis Ecclesiae Catholicae institutis aequus; vir in debellandis sui temporis erroribus strenuus; vir in revehenda inter Christianas communitates concordia optime animatus et meritus. [Loud cries of "Oh! Oh!" The President de Angelis rang the bell and said, "Non est hicce locus laudandi Protestantes."] … Hos viros quorum magna copia existit in Germania, in Anglia, item et in America septentrionali, magna hominum turba inter Protestantes sequitur, quibus omnibus applicari potest illud magni Augustini: "Errant, sed bona fide errant; haeretici sunt, sed illi nos haereticos tenent. Ipsi errorem non invenerunt, sed a perversis et in errorem inductis parentibus haereditaverunt, parati errorem deponere quamprimum convicti fuerint." [Here there was a long interruption and ringing of the bell, with cries of "Shame! shame!" "Down with the heretic!"] Hi omnes etiamsi non spectent ad Ecclesiae corpus, spectant tamen ad ejus animam, et de muneribus Redemptionis aliquatenus participant. Hi omnes in amore quo erga Iesum Christum Dominum nostrum feruntur, atque in illis positivis veritatibus quas ex fidei naufragio salvarunt, totidem gratiae divinae momenta possident, quibus misericordia Dei utetur, ut eos ad priscam fidem et Ecclesiam reducat, nisi nos exaggerationibus nostris et improvidis charitatis ipsis debitae laesionibus tempus misericordiae divinae elongaverimus. Quantum autem ad charitatem, ei certe contrarium est vulnera aliena alio fine tangere quam ut ipsa sanentur; puto autem hac enumeratione errorum, quibus Protestantismus occasionem dedisset, id non fieri… Decreto, quod in supplementum ordinis interioris nobis nuper communicatum est, statuitur res in Concilio hocce suffragiorum majoritate decidendas fore. Contra hoc principium, quod omnem praecedentium Conciliorum praxim funditus evertit, multi episcopi reclamarunt, quin tamen aliquod responsum obtinuerint. Responsum autem in re tanti momenti dari debuisset clarum, perspicuum et omnis ambiguitatis expers. Hoc ad summas Concilii hujus calamitates spectat, nam hoc certe et praesenti generationi et posteris praebebit ansam dicendi: huic concilio libertatem et veritatem defuisse. Ego ipse convictus sum, aeternam ac immutabilem fidei et traditionis regulam semper fuisse semperque mansuram communem, adminus moraliter unanimem consensum. Concilium, quod hac regula insuperhabita, fidei et morum dogmata majoritate numerica definire intenderet, juxta meam intimam convictionem eo ipso excideret jure conscientiam orbis Catholici sub sanctione vitae ac mortis aeternae obligandi.

390

Dum autem ipse die hesterno ex suggestu hanc quaestionem posuissem et verba deconsensu moraliter unanimi in rebus fidei definiendis necessario protulissem, interruptus fui, mihique inter maximum tumultum et graves comminationes possibilitas sermonis continuandi adempta est. Atque haec gravissima sane circumstantia magis adhuc comprobat necessitatem habendi responsi, quod clarum sit omnisque ambiguitatis expers. Peto itaque humillime, ut hujusmodi responsum in proxima congregatione generali detur. Nisi enim haec fierent anceps haererem an manere possem in Concilio, ubi libertas Episcoporum ita opprimitur, quemadmodum heri in me oppressa fuit, et ubi dogmata fidei definirentur novo et in Ecclesia Dei adusque inaudito modo.

391

Quoniam vero satis non est, haereticam pravitatem devitare, nisi ii quoque errores diligenter fugiantur, qui ad illam plus minusve accedunt, omnes officii monemus, servandi etiam Constitutiones et Decreta quibus pravae eiusmodi opiniones, quae isthic diserte non enumerantur, ab hac Sancta Sede proscriptae et prohibitae sunt.

392

In the speech on infallibility which he prepared, but never delivered. Archbishop Kenrick thus expressed himself: "Inter alia quae mihi stuporem injecerunt dixit Westmonasteriensis, nos additamento facto sub finem Decreti de Fide, tertia Sessione lati, ipsam Pontificiam Infallibilitatem, saltem implicite, jam agnovisse, nec ab ea recedere nunc nobis licere. Si bene intellexerim Rm Relatorem, qui in Congregatione generali hoc additamentum, prius oblatum, deinde abstractum, nobis mirantibus quid rei esset, illud iterum inopinato commendavit – dixit, verbis clarioribus, per illud nullam omnino doctrinam edoceri; sed earn quatuor capitibus ex quibus istud decretum compositum est imponi tanquam eis coronidem convenientem; eamque disciplinarem magis quam doctrinalem characterem habere. Aut deceptus est ipse, si vera dixit Westmonasteriensis; aut nos sciens in errorem induxit, quod de viro tam ingenuo minime supponere licet. Utcumque fuerit, ejus declarationi fidentes, plures suffragia sua isti decreto haud deneganda censuerunt ob istam clausulam; aliis, inter quos egomet, doles parari metuentibus, et aliorum voluntati hac in re aegre cedentibus. In his omnibus non est mens mea aliquem ex Reverendissimis Patribus malae fidei incusare; quos omnes, ut par est, veneratione debita prosequor. Sed extra concilium adesse dicuntur viri religiosi – forsan et pii – qui maxime in illud influunt; qui calliditati potius quam bonis artibus confisi, rem Ecclesiae in maximum ex quo orta sit discrimen adduxerant; qui ab inito concilio effecerunt ut in Deputationes conciliares ii soli eligerentur qui eorum placitis fovere aut noscerentur aut crederentur; qui nonnullorum ex eorum praedecessoribus vestigia prementes in schematibus nobis propositis, et ex eorum officina prodeuntibus, nihil magis cordi habuisse videntur quam Episcopalem auctoritatem deprimere, Pontificiam autem extollere; et verborum ambagibus incautos decipere velle videntur, dum alia ab aliis in eorum explicationem dicantur. Isti grave hoc incendium in Ecclesia excitarunt, et in illud insufflare non desinunt, scriptis eorum, pietatis speciem prae se ferentibus sed veritate ejus vacuis, in populos spargentibus."

393

The author of the protest afterwards gave the substance of his argument as follows: "Episcopi et theologi publice a Parlamento interrogati fuerunt, utrum Catholici Angliae tenerent Papam posse definitiones relativas ad fidem et mores populis imponere absque omni consensu expresso vel tacito Ecclesiae. Omnes Episcopi et theologi responderunt Catholicos hoc non tenere. Hisce responsionibus confisum Parlamentum Angliae Catholicos admisit ad participationem iurium civilium. Quis Protestantibus persuadebit Catholicos contra honorem et bonam fidem non agere, qui quando agebatur de iuribus sibi acquirendis publice professi sunt ad fidem Catholicam non pertinere doctrinam infallibilitatis Romani Pontificis, statim autem ac obtinuerint quod volebant, a professione publice facta recedunt et contrarium affirmant?"

394

Archbishop Kenrick's remarkable statement is not reproduced accurately in his pamphlet De Pontificia infallibilitate. It is given in full in the last pages of the Observationes, and is abridged in his Concio habenda sed non habita, where he concludes: "Eam fidei doctrinam esse neganti, non video quomodo responderi possit, cum objiceret Ecclesiam errorem contra fidem divinitus revelatam diu tolerare non potuisse, quin, aut quod ad fidei depositum pertineret non scivisse, aut errorem manifestum tolerasse videretur."

395

Certissimum ipsi esse fore ut infallibilitate ista dogmatice definita, in dioecesi sua, in qua ne vestigium quidem traditionis de infallibilitate S.P. hucusque inveniatur, et in aliis regionibus multi, et quidem non solum minoris, sed etiam optimae notae, a fide deficiant. – Si edatur, omnis progressus conversionum in Provinciis Foederatis Americae funditus extinguetur. Episcopi et sacerdotes in disputationibus cum Protestantibus quid respondere possent non haberent. – Per eiusmodi definitionem acatholicis, inter quos haud pauci iique optimi hisce praesertim temporibus firmum fidei fundamentum desiderant, ad Ecclesiam reditus redditur difficilis, imo impossibilis. – Qui Concilii decretis obsequi vellent, invenient se maximis in difficultatibus versari. Gubernia civilia eos tanquam subditos minus fidos, haud sine verisimilitudinis specie, habebunt. Hostes Ecclesiae eos lacessere non verebuntur, nunc eis objicientes errores quos Pontifices aut docuisse, aut sua agendi ratione probasse, dicuntur et risu excipient responsa quae sola afferri possint. – Eo ipso definitur in globo quidquid per diplomata apostolica huc usque definitum est… Poterit, admissa tali definitione, statuere de dominio temporali, de eius mensura, de potestate deponendi reges, de usu coercendi haereticos. – Doctrina de Infallibilitate Romani Pontificis nec in Scriptura Sacra, nec in traditione ecclesiastica fundata mihi videtur. Immo contrarian., ni fallor, Christiana antiquitas tenuit doctrinam. – Modus dicendi Schematis supponit existere in Ecclesia duplicem infallibilitatem, ipsius Ecclesiae et Romani Pontificis, quod est absurdum et inauditum. – Subterfugiis quibus theologi non pauci in Honorii causa usi sunt, derisui me exponerem. Sophismata adhibere et munere episcopali et natura rei, quae in timore Domini pertractanda est, indignum mihi videtur. – Plerique textus quibus eam comprobant etiam melioris notae theologi, quos Ultramontanos vocant, mutilati sunt, falsificati, interpolati, circumtruncati, spurii, in sensum alienum detorti. – Asserere audeo eam sententiam, ut in schemate jacet, non esse fidei doctrinam, nec talem devenire posse per quamcumque definitionem etiam conciliarem.

На страницу:
54 из 55