Sherlock Holmes’un Dönüşü Bütün Maceraları 5

Sonradan öğrenildiğine göre Bay John Hector McFarlane’in, Bay Jonas Oldacre’yı öldürme suçundan tutuklandığı iddia edilmektedir. En azından bir tutuklama emrinin çıktığı biliniyor. Buna ilaveten Norwood araştırmasında daha kötü gelişmeler yaşanmış. Bu talihsiz müteahhidin odasında bir mücadelenin yaşandığını gösteren izlerin yanı sıra, zemin katta bulunan yatak odasının balkon kapısının açık bırakıldığı ve oldukça büyük bir nesnenin kereste yığınına doğru sürüklenerek götürüldüğü biliniyor. Yangının külleri arasında kömürleşmiş artıkların bulunduğu iddia ediliyor. Polisin teorisi oldukça ses getiren bir suçun işlendiği yönündedir: Kurban odasında öldüresiye dövüldü, evrakları yağmalandı, ceset kereste yığınına doğru sürüklendi ve işlenen cinayetin tüm izlerini örtmek için yakıldı. Soruşturma, Scotland Yard’dan Müfettiş Lestrade’in deneyimli ellerine bırakılmıştır. Kendisinin her zamanki enerjisi ve bilgisi ile ipuçlarının peşine düşeceğini biliyoruz.”

Sherlock Holmes bu olağanüstü hikâyeyi parmak uçlarını birleştirip gözlerini kapatarak dinledi.

“Bu davanın ilginç yönleri var.” dedi her zamanki durgunluğu ile, “İlk olarak şunu sormak istiyorum Bay McFarlane, sizin tutuklanmanızı sağlayacak onca delil varken nasıl oluyor da siz hâlâ özgür dolaşabiliyorsunuz?”

“Ailemle birlikte Torrington Lodge, Blackheath’te yaşıyorum Bay Holmes. Ama dün gece geç saatlere kadar Bay Jonas Oldacre ile çalışmak zorunda kaldım ve bundan dolayı da Norwood’da bir otelde kaldım. İşime oradan gittim. Sizin biraz önce duyduklarınızı ben trende işime giderken öğrendim. Durumumun ne kadar tehlikeli olduğunu anlar anlamaz davamı sizin ellerinize teslim etmek için hemen buraya koştum. Şüphesiz ya şehirdeki ofisimde ya da evimde tutuklanacaktım. Bir adam beni Londra Köprüsü İstasyonu’ndan beri takip ediyor ve eminim… Aman Tanrı’m, bu da ne?”

Zilimiz çalınmıştı ve hemen peşinden merdivenlerde ayak sesleri duyduk. Bir dakika sonra, eski arkadaşımız Lestrade’i kapımızda gördük. Arkasında iki tane üniformalı polisin beklediğini fark ettim.

“Bay John Hector McFarlane siz misiniz?” dedi Lestrade.

Müşterimiz, sapsarı bir yüzle ayağa kalktı.

“Aşağı Norwood’lu Bay Jonas Oldacre’yı taammüden öldürme suçundan sizi tutukluyorum.”

McFarlane bize kederle dönüp baktı, sonra da mahvolmuş bir hâlde sandalyesine yığılıp kaldı.

“Bir dakika, Lestrade!” dedi Holmes, “Tutuklamanın yarım saat önce veya sonra yapılması sizin için pek fark etmeyecek; fakat bu beyefendi bu ilginç olayın ayrıntılarını bize anlatmak üzereydi. Söyleyeceklerinin meseleyi aydınlatması açısından size yardımcı olabileceğine inanıyorum.”

“Bence aydınlatacak bir mesele kalmadı.” dedi Lestrade merhametsizce.

“Yine de izninizle onun anlatacaklarını dinlemek istiyorum.”

“Pekâlâ, Bay Holmes, sana karşı gelirsem haksızlık etmiş olurum; çünkü geçmişte bir iki defa polise yardımın oldu. Sana Scotland Yard olarak bir iyilik borcumuz var.” dedi Lestrade, “Fakat tutuklumun yanında kalmalıyım ve söyleyeceği her şeyin aleyhinde delil olarak mahkemede kullanılabileceğini de ilave etmeliyim.”

“Başka bir şey istemiyorum zaten.” dedi müşterimiz, “Tek istediğim, beni dinlemeniz ve gerçekleri görmeniz.”

Lestrade saatine göz attı. “Sadece yarım saatiniz var.” dedi.

“Önce şunu açıklamak istiyorum.” dedi McFarlane, “Ben Bay Jonas Oldacre’yı tanımıyordum. Ama adı bana aşinaydı. Çünkü yıllar önce ailemin onunla görüştüğünü ancak zamanla aralarındaki bağın koptuğunu biliyorum. Bu nedenle dün öğleden sonra saat üç sularında şehirdeki ofisime pat diye gelince çok şaşırdım. Hatta gelme amacını anlatınca daha da şaşırdım. Elinde, bir defterden koparılarak üstüne bir şeyler karalanmış birkaç sayfa vardı. Bakın buradalar, sonra da o kâğıtları masamın üzerine bıraktı.

‘Size vasiyetimi sunuyorum.’ demişti, ‘Bunu yasal bir hâle getirmenizi istiyorum, Bay McFarlane. Siz bu işlemi yaparken ben de burada oturacağım.’

Ben hemen yazmaya başlamıştım. Birkaç istisna dışında bütün varlığını bana bıraktığını görünce nasıl şaşırdığımı tahmin edebilirsiniz. Tavşan görünümlü tuhaf bir adamdı, beyaz kirpikleri vardı. Kafamı kaldırıp ona göz attığımda o, keskin, gri gözlerini bana dikmiş, eğleniyormuşçasına bakıyordu. Vasiyeti okurken gözlerime inanamamıştım. Bekâr olduğunu, yaşayan akrabasının pek bulunmadığını, çocukluğunda ailemi çok iyi tanıdığını, benim her şeye layık genç bir adam olduğumu duyduğunu, parasının, değerini bilen birinin elinde bulunacağından emin olduğunu anlattı bana. Tabii ben de ancak kekeleyerek teşekkür edebilmiştim. Neyse, vasiyetname hazırlanıp imzalandı ve kâtibim tarafından gözden geçirildi. Bütün bunlar buradaki mavi kâğıtta yazılı ve bu elimdekiler, size de anlattığım gibi vasiyetin taslaklarıdır. Her neyse bunun üzerine Bay Jonas Oldacre, bina kontratları, tapu senetleri, ipotekler, muvakkat senetleri gibi birtakım evrakların daha olduğunu ve onları görüp öğrenmem gerektiğini söyledi. Her şeyi bir karara bağlamadan içinin rahat etmeyeceğini anlattı ve o gece vasiyeti de yanıma alarak maddeleri düzenlemek amacıyla benim Norwood’a gelmem için yalvardı. ‘Unutma, oğlum, her şeyi halletmeden ailene bu mesele hakkında tek kelime etmeyeceksin. Onlara sürpriz yapacağız.’ Bu konuda çok ısrarcıydı ve sadakatle söz vermemi istedi.

Onun isteyebileceği herhangi bir şeyi reddedecek bir durumda olmadığımı tahmin edebilirsiniz, Bay Holmes. O benim velinimetimdi ve onun isteklerini yerine getirmek benim tek arzum olmuştu. Bu sebepten eve bir telgraf çekip çok önemli bir işle meşgul olduğumu, ne kadar gecikeceğimi söylememin imkânsız olduğunu yazdım. Bay Oldacre, saat dokuzda -çünkü o saatten önce evde olamayacağını belirtti- kendisiyle akşam yemeği yememi istedi. Ancak evini bulmakta zorlandım ve oraya ulaşabildiğimde saat dokuz buçuğa yaklaşıyordu. Onu…”

“Bir dakika!” dedi Holmes, “Kapıyı kim açtı?”

“Orta yaşlı bir kadın açtı. Herhâlde hizmetçisiydi.”

“Ve o da herhâlde, size adınızla hitap etti, değil mi?”

“Evet.” dedi McFarlane.

“Lütfen devam edin.”

McFarlane terlemiş alnını sildikten sonra hikâyesine devam etti.

“Bu bayan çok sade bir yemeğin hazırlandığı oturma odasına götürdü beni. Yemeğimiz bittikten sonra Bay Jonas Oldacre ile çok ağır bir kasanın bulunduğu bir yatak odasına gittik. Kasayı açıp bir sürü evrak çıkardıktan sonra bunların üzerinden teker teker geçtik. İşimiz, saat on birle on iki arasında bitmişti. Hizmetçiyi rahatsız etmememiz gerektiğini söyledi. Orada bulunduğum sürece açık olan Fransız pencerelerden çıkmamı söyledi.”

“Stor perdeler kapalı mıydı?” diye sordu Holmes.

“Emin değilim ama sanıyorum yarıya kadar indirmişti. Ah, evet, pencereleri açmak için onları yukarı kaldırdığını şimdi hatırlıyorum. Bastonumu koyduğum yeri bir türlü bulamamıştım ve o da ‘Boş ver oğlum, umarım bundan sonra sık sık görüşeceğiz. Tekrar almaya gelene kadar senin için saklayacağım.’ dedi. Kasa açıkken ve masanın üzeri bir yığın evrakla doluyken onu öylece orada bırakıp gittim. Saat o kadar geç olmuştu ki Blackheath’e dönemeyeceğimi anlayarak geceyi Anerley Arms’da geçirmeye karar verdim. Korkunç olayı bu sabah gazetede okuyana kadar hiçbir şeyden haberim olmamıştı.”

“Başka sormak istediğin bir şey var mı Bay Holmes?” dedi Lestrade. Bu olağanüstü açıklamayı dinlerken onun bile merakla kaşlarını kaldırdığını görmüştüm.

“Blackheath’i araştırana kadar hayır, soracak bir şeyim yok.”

“Norwood demek istedin galiba.” dedi Lestrade.

“Ah, evet, şüphesiz onu demek istemişimdir.” dedi Holmes gizemli gülümsemesiyle. Lestrade’in bundan önce defalarca tecrübe etmiş olduğu bir şey varsa o da bu keskin zekânın, kendisinin göremediği şeylere nüfuz ettiği gerçeğiydi. Arkadaşıma merakla baktığını fark ettim.

“Sanıyorum seninle konuşmam gerekiyor Holmes.” dedi, “Bakın, Bay McFarlane, iki polisim kapıda duruyor ve aşağıda da dört tekerlekli bizi bekliyor.” Perişan olmuş genç adam ayağa kalktı ve odadan çıkmadan önce son bir defa yalvaran gözlerle bize baktı. Polis memurları ona arabaya kadar eşlik ederken, Lestrade geride kalmıştı.

Holmes vasiyetin taslağını eline almış, büyük bir ilgiyle incelemeye başlamıştı bile.

“Bu evraklarla ilgili bazı tuhaf noktalar var Lestrade, öyle değil mi?” dedi ona uzatarak.

Müfettiş kâğıtları şaşırmış bir ifadeyle inceledi.

“İlk birkaç satırını, ikinci sayfanın ortasındakileri ve sondan bir iki cümleyi rahat okuyabiliyorum. Bunlar bayağı okunaklı.” dedi, “Ama aradaki yazılar çok kötü, hatta en az üç yerini hiç okuyamıyorum…”

“Buna ne diyorsun?” dedi Holmes.

“Esas sen ne diyorsun?”

“Trende yazılmışlar. Okunaklı yerler istasyonları, kötü yazılanlar hareket hâlini, hiç okunamayanlar da bazı sarsıntılı yerleri gösteriyor. Bir uzman bunun bir banliyö hattında yazıldığını hemen anlayabilir; çünkü büyük şehirler dışında başka hiçbir yerde bu denli sıklıkta istasyon bulunmaz. Bütün yolculuk boyunca bu vasiyet üzerinde uğraştığını kabul edersek trenin bir ekspres olduğu ve Norwood ile London Bridge arasında sadece bir yerde durduğu sonucunu çıkarabiliriz.”

Lestrade gülmeye başladı.

“Senin teorilerini anlamam için çok daha gelişmiş bir zekâya sahip olmam gerek Bay Holmes.” dedi, “Bunun davayla ne ilgisi var?”

“Bir yere kadar genç adamın hikâyesini destekliyor da ondan. En azından Jonas Oldacre’nın vasiyetini dünkü yolculuğu sırasında hazırladığını biliyoruz. Bu kadar önemli bir evrakı böyle gelişigüzel bir şekilde hazırlaması merak uyandırıyor aslında, değil mi? Fazla önemli olacağını ummadığını getiriyor akla. Eğer bir insan kendisi için önemli bir vasiyetname hazırlayacaksa ona göre davranmaz mı?”

“Ama aynı zamanda kendi ölüm fermanını da hazırlamış oldu.” dedi Lestrade.

“Öyle mi dersin?”

“Sence?”

“Mümkün olabilir ama emin olabilmek için davayı yeterince aydınlatmamız gerekiyor.”

“Aydınlatamadık mı? Eğer aydınlanmadı diyorsan sana söyleyecek sözüm yok. Olayda genç bir adam var ve birdenbire, eğer yaşlı bir insan ölürse onun büyük servetine konacağını öğreniyor. Bunun üzerine ne yapıyor? Hiç kimseye bu konudan bahsetmiyor. Ama bir bahane uydurarak o gece müşterisini görmeye gidiyor. Evin içinde bulunan diğer kişinin yatmasını bekliyor ve sonra da adamcağızı odasında yalnız yakalayarak öldürüyor, kereste yığınında cesedi yakıyor ve o bölgede bulunan herhangi bir otele gidiyor. Odadaki ve bastondaki kan lekeleri oldukça silik. İşlediği cinayetin kansız olduğunu ve cesedi, kullandığı yöntem sayesinde hiçbir iz bırakmadan ortadan kaldırabileceğini düşünmüş olması mümkün. Bütün bunlar açık değil mi?”

“Bana öyle geliyor ki sevgili Lestrade, her şey biraz fazla açık oldu.” dedi Holmes, “Bu muhteşem özelliklerine hiç hayal gücü katmıyorsun. Eğer kendini bu genç adamın yerine bir an için koysaydın cinayeti işlemek için vasiyetin hazırlandığı geceden sonraki geceyi mi seçerdin? İki olay arasında çok güçlü bağlar bulunması tehlikeli olmaz mıydı sence de? Ayrıca seni içeri alan hizmetçinin gördüğünü bile bile cinayet için o geceyi mi seçerdin? Ve son olarak, cesedi saklamak için büyük çabalar harcarken suçlunun sen olduğunu belli edecek olan bastonunu bilerek orada bırakır mıydın? İtiraf et, Lestrade, olayların bu şekilde gelişmesi imkânsız!”

“Bastona gelirsek Bay Holmes, sen de en az benim kadar biliyorsun ki serinkanlı bir adamın kaçınacağı durumlarda, bir suçlu, telaşa kapılıp her şeyi yapabilir. Herhâlde tekrar odaya dönmekten korkmuştur. Bana, delillere uyacak başka bir teori söyleyebilir misin?”

“Sana en az yarım düzine sayabilirim.” dedi Holmes, “Örneğin sana olma ihtimali yüksek bir tanesini söyleyeceğim. Bunu sana hediye ediyorum. Yaşlı adam değeri yüksek olan birtakım evraklar gösteriyor. Oradan geçen bir serseri yarıya kadar açılmış perdelerin arasından bunları görüyor. Avukat oradan ayrılıyor ve serseri içeri giriyor! Orada gözüne çarpan bir bastonu alıyor, Oldacre’yı öldürüyor ve sonra da cesedi yaktıktan sonra oradan kaçıyor.”

“Serseri niye cesedi yaksın ki?”

“Aynı şekilde McFarlane niye yaksın?”

“Delilleri saklamak için.”

“Belki serseri de bir cinayetin işlendiğini örtbas etmek istemiştir.”

“Serseri niye hiçbir şey çalmadı?”

“Çünkü bulduğu tek şey, önemini anlayamadığı bazı belgeler.”

Lestrade başını olumsuz anlama gelecek şekilde salladı; ama o anki ifadesi, önceki kadar emin olmadığını ele veriyordu.

“Eh, Bay Sherlock Holmes, sen serserini arayabilirsin ve onu bulana kadar biz adamımızı bırakmayacağız. Neyin doğru olduğunu ileride göreceğiz. Şu noktaya dikkat edin, Bay Holmes; bildiğim kadarıyla evrakların hiçbiri alınmamış ve tutuklumuz, onları çalmak için sebebi olmayan tek adamdır; çünkü ne de olsa hukuken bütün o malın mülkün tek vârisidir ve eninde sonunda onlara sahip olacak.”

Arkadaşım bu sözler karşısında şaşırmışa benziyordu.

“Elimizdeki delillerin senin teorinin lehinde olduğunu inkâr etmiyorum.” dedi, “Ben sadece başka teorilerin de bulunduğunu anlatmaya çalışıyorum. Dediğin gibi ileride her şey ortaya dökülecektir. İyi sabahlar! Günün ilerleyen saatlerinde mutlaka Norwood’a uğrayıp nasıl bir ilerleme kaydettiğinizi görmeye geleceğim.”

Müfettiş yanımızdan ayrıldığında arkadaşım ayağa kalkıp tetikte bir adam havasıyla, kendisini bekleyen hoş bir görevi varmış gibi günün hazırlıklarına başladı.

“İlk yapacağım şey Watson…” dedi paltosunu giyerken, “Daha önce de dediğim gibi Blackheath’e gitmek olacak.”

“Neden Norwood’a gitmiyorsun?”

“Çünkü bu vakada ilginç olaylar birbirini takip ediyor. Polis, suç içerdiği için dikkatini bu ikinci olaya vermiş durumda; ama bana kalırsa bu vakaya yaklaşmanın en iyi yolu önce ilk olayı aydınlığa kavuşturmak; yani alelacele hazırlanan garip vasiyetname ve beklenmeyen mirasçı… Bu durum ardından gelişen olaylara ışık tutacaktır. Bu arada sevgili dostum, bana yardımının dokunacağını sanmıyorum. Tehlikeli bir durum söz konusu değil; yoksa hayatta sensiz gitmezdim. Bu gece seni tekrar gördüğümde, benden yardım isteyen bu talihsiz genç için bir şeyler yaptığımın müjdesiyle geleceğime eminim.”

Arkadaşım döndüğünde çok geç olmuştu ve onun yorgun, hevesli yüzüne baktığımda yüksek ümitlerle başladığı yolculuğunun istediği gibi gitmediğini anladım. Karmakarışık olmuş duygularını rahatlatmak amacıyla bir saat kadar kemanını çaldı. En sonunda enstrümanı bir kenara bırakarak şanssız geçen gününün ayrıntılarını bana anlatmaya başladı:

“Her şey yanlış gidiyor Watson, olabildiğince yanlış… Lestrade’in karşısında her ne kadar cesur kalmaya çalışsam da ilk defa onun doğru ve bizim de yanlış izin peşinde olduğumuzu gördüm. İçgüdülerim beni bir yöne çekiyor ama gerçekler aslında diğer yönde ve korkarım İngiliz mahkemeleri, Lestrade’in delilleri karşısında benim teorilerime inanacak kadar keskin bir zekâya sahip değil henüz.”

“Blackheath’e gittin mi?”

“Evet Watson, gittim ve merhum Oldacre’nın aslında alçağın teki olduğunu hemen öğrendim. Annesi evdeydi; ufak tefek, tombul, mavi gözlü olan bu bayan, korku ve öfke içindeydi. Tabii, oğlunun suçlu olduğunu asla kabul etmedi. Ancak Oldacre’nın kaderi hakkında ne şaşkınlığını ne de pişmanlığını belirtti. Aksine ondan o kadar nefretle bahsetti ki polis için davayı güçlendirdiğinin farkında bile değildi; çünkü oğlu bu konuşmalarını önceden duymuş olsa Oldacre’ya karşı büyük bir nefret besleyeceği açıktı. ‘O, insan olmaktan çok, uğursuz ve kurnaz bir maymun gibiydi.’ dedi, ‘Zaten gençliğinden beri böyle biriydi.’

‘Onu bir zamanlar tanıyor muydunuz?’ diye sordum.

‘Evet, hem de çok iyi tanıyordum, o taliplerimden biriydi. Tanrı’ya şükür ondan uzaklaşarak belki daha fakir ama daha iyi biriyle evlendim. Onunla nişanlıyken Bay Holmes, onun bir kuşluğa bir kediyi nasıl bıraktığının şok edici hikâyesini duyduğumda zalimliği karşısında o kadar korkmuştum ki onunla bir daha görüşmeme kararı aldım.’ Bir çekmeceyi karıştırdıktan sonra yüzü kesilip çıkarılmış, her tarafı deşilip biçilmiş bir fotoğraf çıkarıp bana gösterdi. ‘Bu benim fotoğrafım.’ dedi. ‘Bu fotoğrafı, beddualarıyla birlikte düğün günümde göndermişti.’

‘Ah!’ dedim, ‘Bütün malını oğlunuza bırakarak sizi affettiğini gösteriyor.’

‘Ne ben ne de oğlum, onun ölüsünden ya da dirisinden bir şey istemiyoruz!’ diye bağırdı kendi ruh hâline yakışır bir biçimde, ‘Cennette bir Tanrı var, Bay Holmes ve o günahkâr adama cezasını veren o Tanrı, aynı şekilde zamanı gelince oğlumun onun kanını akıtmakta suçsuz olduğunu gösterecektir.’

Her neyse bir iki ipucunun peşinden gittim ama hipotezimi destekleyecek bir şey bulamadım, hatta aleyhinde olacak birkaç nokta vardı. En sonunda vazgeçip Norwood’a gitmeye karar verdim.

Deep Dene Malikânesi denilen yer, kendi toprakları içerisinde inşa edilmiş, parlak tuğlalardan yapılma büyük bir villadır ve hemen önündeki bahçesi defne ağaçlarıyla doludur. Yolun sağında ve biraz uzağında yangının meydana geldiği kereste deposu bulunmaktadır. Bak, defterimin bir sayfasına kaba hatlarıyla planını çizdim. Sol taraftaki bu pencere, Oldacre’nın odasına açılıyor. Yoldan baktığında içerisi gözüküyor, anlarsın ya… Bugünkü tek avuntum da bu bilgi oldu zaten. Lestrade orada değildi, onun yerine baş memuru şeref vermişti binaya. Tam da büyük bir hazine bulmuşlardı. Bütün sabahı yanmış odun yığınların arasında bulunan külleri eşeleyerek geçirmişler ve kömürleşmiş organik artıkların yanı sıra, birkaç tane erimiş metal disk bulmuşlar. Onları dikkatle incelediğimde pantolon düğmesi oldukları kanaatine vardım. Bir tanesinin üzerinde ‘Hyams’ adının yazılı olduğunu fark ettim, o da Oldacre’nın terzisinin ismiymiş. Sonra bir işaret ya da iz bulmak amacıyla bahçenin içinde gezindim; ama yaşadığımız bu kuraklık her şeyi demir gibi kaskatı yapmıştı. Çitlerle çevrili çalılıkların arasında bir cesedin ya da çuvalın odun yığınına doğru sürüklendiğini gösteren izlerin dışında pek bir şey bulamadım. Bu da durumun, resmî görevlilerin teorisiyle uyum içinde olduğunu gösteriyordu. Sırtımda ağustos güneşiyle bahçede emekleyerek dolaştım; ama bir saatin sonunda, öncesinden daha bilgili bir adam olarak kalkmadım ayağa.

Bu fiyaskodan sonra yatak odasına giderek orayı da inceledim. Çok hafif kan izleri vardı lekeler hâlinde ve rengi solmuştu; ama şüphesiz tazeydi. Bastonu kaldırmışlardı ama onda da belirsiz izler vardı. Bu bastonun müşterimize ait olduğunu biliyoruz. Zaten bunu itiraf etti. Halıda iki adamın ayak izleri vardı; ama üçüncü bir kişinin yoktu. Bu da karşı tarafın bizi yine faka bastırdığını gösteriyor. Onlar sürekli puan kazanıyor ve biz de olduğumuz yerde sayıyoruz.

Bir ara ufak bir umut ışığı yakalamıştım ama bu da pek bir işe yaramadı. Kasada bulunanları inceledim, çoğu çıkarılmış ve masaya yayılmıştı. Evraklar, bir iki tanesi polis tarafından açılmış, kapalı zarflar hâlindeydi. Anladığım kadarıyla çok değerli görünmüyorlardı, hatta banka defterinden Bay Oldacre’nın sandığımız kadar hâli vakti yerinde biri olmadığını görebiliyorduk. Ancak bence bütün evraklar orada değildi. Başka tapuların olduğuna dair işaretler vardı, herhâlde onlar daha değerliydiler; ama onları bulamadım. Bu da tabii eğer kanıtlayabilirsek Lestrade’in teorisini çürütecekti; çünkü bir insan neden miras yoluyla devralacağı malı çalsın ki?

En sonunda her şeyi araştırıp bir ipucu bulamadıktan sonra hizmetçiyle -adı Bayan Lexington- konuşarak şansımı denemek istedim. Bayan Lexington adlı bu ufak tefek, sessiz kadının karanlık ve şüpheci gözleri vardı. Eminim istese bana bir şeyler anlatabilirdi; ancak ağzından tek kelime alamadım. Evet, Bay McFarlane’i içeri aldığını söylüyor. ‘Elim kırılsaydı da o kapıyı açmasaydım.’ diyor. O gece on buçukta yatağa gitmiş. Odası evin en uzak köşesinde olduğu için olanları duymamış. Bay McFarlane, şapkasını ve yanılmıyorsa bastonunu da holde bırakmış. Sonra yangın alarmı verilene kadar nelerin olduğunu bilmiyor. Zavallı, sevgili patronu kesinlikle cinayete kurban gitmişti. Düşmanları var mıydı? Eh, her adamın mutlaka düşmanı vardır ama Bay Oldacre o kadar içine kapanık biriymiş ki insanlarla sadece iş nedeniyle görüşüyormuş. Düğmeleri görmüş ve dün gece giydiği kıyafetlere ait olduklarından kesinlikle emin. Kereste yığını çok kuruydu çünkü bir aydır yağmur yağmamıştı. Kav gibi yanmıştı ve kendisi olay yerine gelene kadar alevler dışında bir şey görememiş. O ve itfaiyeciler yangından gelen yanık beden kokusunu alabiliyorlarmış. Hizmetçinin ne evraklar ne de Bay Oldacre’nın özel meselelerinden haberi varmış.

Evet, sevgili Watson, bu da benim başarısızlığımın raporudur ama…” dedi yumruklarını büyük bir inançla sıkarak, “Bu işte bir yanlışlık olduğuna eminim. Bunu iliklerime kadar hissediyorum. Ortaya çıkmamış bir şey var ve kâhya bunu biliyor. Gözlerinde, sadece suçluluk hissiyle birlikte görülen karanlık bir inkâr vardı. Neyse, daha fazla konuşmanın anlamı yok Watson. Eğer kader karşımıza talihli bir gelişme çıkarmazsa korkarım Norwood vakası, başarı hikâyelerimiz arasındaki yerini alamayacak.”

“Adamın dış görünüşünün jüriyi etkileyeceğinden eminim.” dedim.

“Bu tehlikeli bir iddia, sevgili Watson. 1887’de son anda yakaladığımız o korkunç katili, Bert Stevens’ı hatırlıyor musun? Bu kadar yumuşak huylu, her pazar kiliseye giden genç bir adamdan bunu bekler miydin?”

“Haklısın.”

“Alternatif bir teori üretmeyi başaramazsak bu adamı kaybederiz. Aleyhine sunulacak dosyada en ufak bir hata bulmak imkânsız görünüyor, ayrıca yapılan her soruşturma bu iddiaları destekler nitelikte. Bu arada yine de o evraklar hakkında ilgi çekici bir şey var ki araştırmamızın başlangıç noktası olarak görülebilir. Banka cüzdanını incelerken düşük miktarda bulunan bakiyesinin sebebinin, geçen sene Bay Cornelius adlı bir beye yüksek miktarda çekler yazması olduğunu fark ettim. Bu Bay Cornelius’un, emekli bir müteahhitle neden bu kadar büyük bir para alışverişinde bulunduğunu öğrenmek istediğimi itiraf etmeliyim. Bu olayda onun da parmağı olabilir mi? Belki Cornelius bir simsardı. Ama bu büyük ödemeleri kanıtlayacak bir makbuza rastlamadık. Elimde başka bulgular yok ama araştırmalarımı, bankaya gidip bu çekleri bozduran beyefendi hakkında bilgiler edinerek devam ettirmeliyim. Ancak korkarım ki sevgili arkadaşım, davamız utanç verici bir şekilde son bulacak ve Lestrade bu adamı asarak Scotland Yard’a bir zafer daha kazandıracak.”

Sherlock Holmes’un o gece ne kadar uyuduğunu bilemiyorum ama sabah kahvaltısına indiğimde onun çok solgun ve bezgin olduğunu gördüm. Etrafındaki koyu halkalara rağmen gözleri, her zamankinden daha parlaktı. Koltuğunun çevresindeki halı, sigara izmaritleri ve sabah gazeteleriyle doluydu. Masanın üzerinde açılmış bir telgraf duruyordu.

“Buna ne diyorsun, Watson?” dedi bana doğru uzatarak.

Norwood’dan geliyordu ve şöyle yazıyordu:

Önemli taze delillere ulaştık. McFarlane’in suçlu olduğu kesinleşti. Bu davayı bırakmanı tavsiye ediyorum.

Lestrade

“Bu çok ciddi.” dedim.

“Lestrade’nin zafer çığlıklarından biri.” dedi Holmes acı acı gülümseyerek, “Ama bence vakayı bırakmak için yine de erken. Sonuçta taze deliller iki ucu keskin bir bıçak gibidir ve Lestrade’in tahmin ettiğinden farklı bir yere saplanabilir. Kahvaltını yap Watson, sonra da birlikte çıkıp neler yapabileceğimize bir bakalım. Bugün senin arkadaşlığına ve manevi desteğine ihtiyacımın olacağını düşünüyorum.”

Arkadaşım kahvaltı yapmamıştı; çok meşgul olduğu zamanlarda kendisine yemek yeme izni vermemesi ilginç özelliklerinden biriydi. Hatta demir gibi güçlü olmasına rağmen yetersiz beslenmekten bir kere bayıldığını hatırlıyorum. “Şu anda yemek ve sindirim için enerji harcayacak durumda değilim.” derdi benim tıbbi uyarılarıma karşılık olarak. Bu nedenle o, sabah kahvaltısına dokunmadan benimle Norwood’a gitmek için hazırlandığında hiç şaşırmamıştım. Trajedi haberlerine ilgi duyan bir grup hâlâ Deep Dene Malikânesi’nin önünde geziniyordu. Benim tam hayal ettiğim gibi bir villaydı. Lestrade bizi kapıda karşıladığında yüzünde muzaffer bir ifade vardı.

“Eh, Bay Holmes, bizim hatalı olduğumuzu kanıtlayabildin mi? Serseriyi bulabildin mi?” diye bağırdı.

“Hiçbir sonuca varamadım.” diye cevap verdi arkadaşım.

“Ama biz dün bu davayı sonuca bağladık ve gerçekliğini de kanıtladık. Bu sefer senin biraz önünde gittiğimizi kabul etmen lazım Holmes.”

“Olağanüstü bir şey olmuş gibi davranıyorsun.” dedi Holmes.

Lestrade yüksek sesle kahkaha attı.

“Sen de en az bizim kadar yenilmek istemiyorsun!” dedi, “Bir insan olayların her zaman kendi istediği gibi gelişmesini beklememeli değil mi, Dr. Watson? Böyle buyurun lütfen beyler ve John McFarlane’in bu suçu işlediğini son defa size kanıtlamama izin verin.”

Koridordan geçerek bizi arka tarafta bulunan karanlık bir hole götürdü.

“Suçu işledikten sonra genç McFarlane, şapkasını almak üzere buraya gelmiş olmalı.” dedi, “Şimdi şuna bir bakın.” Çok etkileyici bir hızla kibriti çaktı ve onun ışığı, badanalı duvardaki kan lekesi ile karşı karşıya bıraktı bizi. Kibriti yaklaştırdıkça bunun kan lekesinden farklı bir şey olduğunu fark ettim. Bu bir başparmağın iziydi.