
Полная версия
Hayat Veren Kılıç
28
Çince-Japonca ki olarak telaffuz edilir. Kelime; heves, zihin, ruh ve niyet dahil olmak üzere herhangi bir şekilde çevrilebilir ama Munenori’ye göre anlamı, kung fu ve aikidonun etkisi yoluyla bugün ki/chi olarak anladığımız şeye en yakın gibi görünür. Ancak okuyucu, diğer anlamların ve nüansların farkında olmalıdır.
29
Hile gizlidir; o, bir başkasını kandıran zihindir. –Tsuki no sho
30
Yalanın gerçeğe dönüşmesi esastır. – Tsuki no sho
31
Sanskritçede upaya. Buda, Dharma’nın farklı yeterlilikte insanlar tarafından tek bir açıklamaya dayanarak anlaşılmayacağını fark etti. Böylece çeşitli “uygun aracılar” düşündü ve herkesin anlayabilmesi için geçici gerçekleri açıkladı. Ancak gerçeğin her düzeyi, dinleyicileri en derin gerçeğe yönlendirmek için düşünülmüştü.
32
Kılıçsızlık veya muto (無刀): Munenori’nin babası Sekishusai tarafından geliştirilen, rakibin kılıcını, o aşağı doğru vururken çıplak elle tutma tekniği.
33
“Fırsatı Yakalamak.” Kizen (機前). Zen ifadesinin tamamı Ki imada hassezaru izen’dir (機 未 発 以 前); bu, Munenori için kabaca şu anlama gelir: “Rakibinizin, algısını geliştirme veya hareket etme şansı bulamadan inisiyatif alın. Bu onun hevesini kıracak ve planınızı başarıya ulaştıracaktır.” Çince karakter ki (機, bu ve yukarıdaki Not 11’deki ki arasındaki farka dikkat edin) Çin ve Zen felsefesinde birçok anlama gelmektedir ve temel anlamları “hareket eden güç” ve “fırsat” kadar geneldir. Munenori, bağlama göre her ikisini de kabul ediyor gibi görünüyor. Bir kez daha, okuyucunun her iki anlamı da akılda tutması tavsiye edilir.
34
“Zen’in harekete geçirici gücü.” – Zenki (禅機)
35
Kişi, rakibin sözlerini, karakterini, görünüşünü, numaralarını, tutumlarını ve alışkanlıklarını dikkatle gözlemlemeli ve bilmelidir. – Tsuki no sho
36
Temel ilk darbeyi aşmak, ilk düşüncenize göre hareket etmektir. Buna ilk hamlenin ya da ilk inisiyatifin ilk darbesiyle zaferi almak denir. – Tsuki no sho
37
Kılıcın kabzasını tutarken rakibin ellerinin işlevini gözlemlemek.
38
Dirseklerin gerilme ve katlanma şeklini gözlemlemek. Gözlerin bu şekilde sabitlenmesi, rakip jodan duruşu aldığında kullanılır. Sağ dirseğe “tepe” ve sol dirseğe “vadi” denir.
39
Gözleri omuzların ve göğsün üst kısmına sabitlemek. Bu, rakibin İki Yıldız ve Zirveyle Vadisi gizli olduğunda kullanılır.
40
Bu, rakibin saldırısının doğrudan kuvvetinden kaçınmak için yapılır.
41
Bu, aynı anda hem vurmaktan hem de vurulmaktan kaçınmanın bir yolu gibi görünüyor. Tesbih Ağacının (Melia azederach) anlamı belirsizdir, ancak “Tesbih Ağacı Tahtası” ya da sendan no ita (栴檀の板), omuzlardan göğse kadar uzanan ve göğüs zırhını arkaya bağlayan bağları koruyan bir tahtaya bir gönderme olabilir.
42
Bu terimler – tsuke, kake ve narai – yaklaşık olarak çevrilebilir. Metinde, Munenori bunları Çince karakterler yerine kana hecesiyle yazmıştır ve kelimelerin kendileri anlam bakımından oldukça geniştir. Konuları daha da netleştirmek için Munenori, aşağıdaki geniş tartışmadan başka hiçbir bilgi sunmuyor. Okuyucu, Heiho kadensho’nun çoğunun, öğrenciye öğretmenle oturumlarda öğrenmiş olduklarını hatırlatan bir ipucu olduğunu akılda tutmalıdır.
43
İster ilerleme, ister geri çekilme, ister dönüş için olsun, rakibin zihnindeki bir dönüm noktasına değişim veya iro (色, kelimenin tam anlamıyla “renk”) denir. Kendinizi bu değişikliğe adamanız önemlidir… Değişimi takip etme pratiğinin seviyesine kendi çabanızla ulaşamazsınız. İşleri rakibinize bırakmalısınız. – Himonshu
44
İki Yıldızın hareketine Değişim denir. – Tsuki no sho
45
“İki gözü manipüle etmek.” Futatsumetsukai (二目遣い): Genellikle Noh dramasında kullanılan bir terim.
46
Chugan (偸眼). Göz ucuyla bakmak, bakmıyormuş gibi yapmak. Bir bakış atmak.
47
Japoncada atebyoshi (当拍子), tsukebyoshi (付拍子) ve koebyoshi (越拍子). Sekishusai bunlardan Noh oyuncusu Konparu Shichiro Ujikatsu’ya Shinkage-ryu Dövüş Sanatlarının Resimli Rehberi’nde bahsetti (ayrıca bkz. Not 7, “Ayakkabı Sunan Köprü”).
48
Zihin, hareket ve saldırının aynı anda bir araya gelmesi istenmeyen bir durumdur. – Himonshu
49
Vuruşsuzluk, bir saldırı sırasında ve her durumda bir gözlem yapmaktır. Rakibin zihnini dağıtmak için yaptığım bir eylemdir. – Musashino
50
Kılıcınızı büyük hareketlerle bağırıp sallamaya Geniş Ritim denir… Geniş Ritim, bir saldırının özüdür. Büyük hamle yap ama zihnini hafif tut. – Tsuki no sho
51
Gözleri sabitleme hareketini izleyen hıza Kısa Ritim denir. Rakibiniz küçük vuruşlarla saldırırken onun ritmine uyum sağlayamadığınızda kullanılır… Kısa Ritim, hızlı ve ayrıntılı zihindir. – Tsuki no sho
52
Rakip saldırdığı anda verilen ani bir karşı darbe.
53
İki karşıt kılıcın uçlarının arasında üç inç ilerleyerek bir rakibi yenmek.
54
Rakibin vücuduna yaklaşmak.
55
Rakip kılıcını jodan pozisyonunda tutarken dirsekler arasındaki boşluğu kontrol etmek.
56
Kılıcı tutarken sağ ve sol eller arasındaki boşluktur. (“Ayakkabı Sunan Köprü” bölümüne bakınız).
57
İki rakibin de önde olan ayakları arasındaki aralık.
58
Babam bunun zaferin ve dövüş sanatlarının doruk noktası olduğunu söylerdi. Pek çok uygulama bu noktaya ulaşmak içindir. Bu noktaya ulaşırsanız, hiçbir uygulama artık var olmayacaktır… Zihninizi rakibinize koyarsanız, mücadele boyunca ilk düşünen kazanır… Varlığı veya yokluğu düşünmeyin. Basitçe ilk hızlı düşünceye sahip olan kişi, İlk Girişim ile kazanacaktır. Bu zihin tüm düşüncelerin temelidir, bu nedenle zihin başlangıçtır. Zihin önce gelir. İlk düşünce ilk harekettir. Bu nedenle, ilk girişimdir. Bu son noktadır. İlk düşünce, tüm eylemlerin temelidir. –Tsuki no sho
59
İki Gözü Manipüle ederek dikkatlice bakın, rakibinizin tercih ettiği bir yer olmalıdır. Tercih ettiği yeri ortaya çıkarın, rakibinize vurun ve onu yenin. – Tsuki no sho
60
Koşullardan bağımsız olarak tam bir farkındalığı sürdürmek, ihmalden tamamen uzak olmak.
İster rakibinizi alt edin, ister hedefinizi ıskalayın, ister kendinizi hazırlayın; ister geri çekilin, ister saldırın…
Her zaman dikkatli olun ve gözlerinizi sabit tutarken kendinizi ihmal etmeyin. Önemli olan başlıca şey budur. –Tsuki no sho
61
Omuzların uçları arasındaki boşluk otuz santim olarak kabul edilir. Muhtemelen bir önceki vuruşla ıskaladıktan sonra rakibin kafasına vurmak için bir teknik.
Sağ ve sol omuzlarınızın uçları arasındaki mesafe otuz santimdir. Kılıcınız vücudun o bölgesini ıskalarsa, kısa kılıcınızla rakibinizin boynuna vurun. – Tsuki no sho
62
Rakibinize bir metre yakınken bu uygulamayla zihninizi kesinlikle sakinleştirirsiniz. Ruh haliniz, rüzgârın hafif sesini veya bir nehrin akışını duyabileceğiniz şekilde olmalıdır. – Tsuki no sho
Eğer saldırınız sertse mutlaka yenilirsiniz.
Savrulan çiçekler ses çıkarmadan düşer yosunların üzerine.
Düşen çiçekler duyulabilir
dağların derinliklerinde.
–Himonshu
63
Dövüş Sanatlarının Yolu aldatmacadır. Hei wa kido nari (兵者詭道也) – Sun Tzu, I, 8
64
Dövüş sanatları, rakibimin gelmemesine bağlı değildir; onu beklediğim gerçeğine bağlıdır. Rakibimin saldırmamasına bağlı değildir, benim saldırılamaz oluşuma bağlıdır. –Sun Tzu, VIII, 11
65
Yani kılıcınız.
66
U (有), mu’nun (無) veya Yokluğun aksine. Burada görünüşe göre rakibin gözlerini izlemek anlamına geliyor.
Zaferin başlangıcı, tüm eylemler, zihin ve uyum, Varoluş olarak adlandırılır. Varoluşta saldırırken durmazsın, bir yerde kalmaz ve rahatlamazsın… Bu, Varoluşun bir anlamıdır. Her şeyde – saldırı, geri çekilme, ilerleme, kaçınma – dövüş sanatlarının temeli budur. – Himonshu
67
Zihnin derinliklerini canlandırın: yukarıda, hareketsizce Direnmek; aşağıda, görülemeyen zihinsel bir Saldırı durumu. Bu çok önemlidir. – Himonshu
68
İki seviye shoju (初重) ve goju’dur (後重). Bu, Zen Budist eğitiminde koanlar arasında iki çalışma seviyesine bir göndermedir. İki koan seviyesi içinde altı farklı sınıflandırma daha vardır.
69
Tüm çeşitli uygulamaları iyi bilmenize rağmen geri çekilmek, vazgeçmek, kayıtsızlık ve çekingenlik gibi dört eğilimi atana kadar bunları kullanamazsınız. Bu dördüne güçlü rakipler gibi davranın çünkü bu dördünden daha güçlü bir rakip olmadığı söylenir. – Himonshu
70
Shonen munen, shochaku muchaku (渉念無念、渉着無 着). Başka bir Zen cümlesi. Munenori bu kelimeleri arkadaşı Takuan’dan öğrenmiş olmalıydı.
Tek bir düşüncenin ortaya çıkması ya da bir şeye bağlılık, her ikisi de hastalıktır. Bağımlılığı kovduğunuzda Zihinsizliğin zihni ortaya çıkar. Bu mutlak sondur. – Tsuki no sho
71
Nen ni wataru (念に渉る). Kelimenin tam anlamıyla, “karşıya geçmek” veya “bir düşünceyi aracı olarak kullanmak”.
72
Munen (無念). Düşüncesizlik.
73
Lit., “Şöyle diyerek cevap verdi…” Burada kimin cevap vermiş olabileceği metinde belirtilmemiştir ancak bu bölümlerdeki kavramlar açıkça Takuan’a aittir.
74
Chaku (着) kelimesi çeviride çeşitli seçenekler sunar. Bu kavram için hem “bağlılık” hem de “sabitleşme”yi kullandık çünkü bu kelimeler anlamı daha iyi temsil ediyor gibiydi. Budizm genellikle chaku’nun üç farklı seviyede olduğunu düşünür; şeylere bağlılık, fikirlere (“kendi” fikirleriniz dahil) bağlılık ve Nirvana’ya bağlılık.
75
Bu, on üçüncü yüzyıl Çin Zen koan derlemesi olan Wumenkwan’ın (Japonca, Mumonkan 無 門 関) on dokuzuncu örneğine bir göndermedir. Bu çalışma – özellikle bu vaka – Munenori’nin zamanında kılıç ustaları tarafından iyi biliniyormuş gibi görünüyor ve etkisi Munenori’nin büyük çağdaşı Miyamoto Musashi’nin Beş Çember Kitabı’nda da görülebilir. Zen ve kılıç ustalığı düşüncesinde durum, tamamen alıntılanacak kadar önemlidir:
Joshu, Nansen’e “Yol nedir?” diye sordu. Nansen, “Sıradan zihnin Yoldur,” dedi. Joshu, “İzi sürülebilir mi, sürülemez mi?” dedi ve Nansen, “Aradığınız anda gider,” diye yanıtladı. Joshu daha sonra, “Eğer onu arayamıyorsan, bunun Yol olduğunu nasıl bileceksin?” diye sordu. Nansen, “Yol, bilmeye veya bilmemeye bağlı değildir. Bilmek, kafa karışıklığıdır, bilmemek de kör olmaktır. Kuşkusuz bir Yola gerçekten varırsanız, o büyük bir boşluk veya uçsuz bucaksız bir hiçlik gibidir. Bunu onaylama ve reddetmeyle zorlayabilir misiniz?”
Bu ifade ayrıca Ching-te ch’uan-teng Lu’nun 28. bölümünde de alıntılanmıştır – Japonca, Keitoku dentoroku (景徳伝燈録)–1004’te derlenen altı yüzden fazla Zen ustasının eylem ve sözleriyle ilgili kayıtlar: Yol uygulama gerektirmez. Kir veya lekeden arınmıştır. Nasıl kir veya leke olmaz? Basitçe şudur: Yaşam ve ölüm fikrine sahip olduğunuzda, bir şey yapma planınız olduğunda, her şey kir ve lekedir. Yolla doğrudan karşılaşmak istiyorsanız, sıradan zihin Yoldur. Sıradan zihin dediğimiz şey, hiçbir şey yapmaz, artı veya eksi ayırt etmez, kavramaz veya bir kenara atmaz, düzenli veya düzensiz hiçbir şey aramaz ve dünyevi ya da kutsal görmez.