Mayday

Момуой эрэ, туох эрэ – сарсыныгар барыта умнулунна. Бэйэтин эрэ айдаана. Барыхымаахырыскайга быһа аччыыһыран баттаҕын кырыйтарбыта – ойо кырыллыбытын тэҥнээри тараҕай аҥаардаах бүрүчүөскэни айан таһаардылар. Эриэппэ төбөҕө бу да сөп диэтилэр быһыылаах. Харчыта батарбакка муру-муодунай, бэл, килбэчийэр, хара бүрүүкэни ыллаҕа үһү. Ити курдук ыстаан кытай ырыынагар анньыллан турарын хантан билээхтиэй. Маҕаһыынтан атыылаһыллыбыт диэн эмэһэтигэр суруллубатахха дылы. Ылбыт аата ылбыт – кэтэ охсоору баҕа бөҕө. Ыалын кыыһын кытары хаҥкылыыр сиргэ барсар буолбутугар саҥа ыстаанын тиирэ кэтэн кэбистэ. Таһырдьа тахсыбыта онто тута хачыгыраччы тоҥон хаалла. Торбос тириитэ ыстааннаахтан атына суох буолла. Ону ол диэбэккэ «Эллэй Боотур» диэн муус дыбарыастарын диэки чыраҥалыы турда. Мааны ыстаана тоҥо сатаан баран онон-манан хайдыталаата. Ол «тыырк» гынар тыаһы утуруктаатым диэн кулух-халык буолуталаата. Кыргыттарын батыһан, хаҥкы уларсан иһирдьэ киирдэ. Муусука, оҕо бөҕөтө. Хараҕа иириэхчэ. Сүр түргэнник бу сурулаан ааһаллар, ити сирилээн ааһаллар. Олору сырсабын диэн муус килэчигэ тиэрэ таһылла түстэ. Уол оҕото ойон тураат эмиэ хатыыскалыы сатаата. Сонно адаарыс гынан хаалла. Киһиҥ туран иһэринэн маладьыас. Онто «тыырк» гынар тыаһынан доҕуһуолланар. Утуругунан уруулланан уһууран иһэбин дии санаахтыыр быһыылаах. Омугун ыстаана тырыттан-тырыттан, сотору олохтуун да илдьирийэн түстэ. Кумааҕыбыт аҥаардас баккынан чырбалдьыйа көттө. Күлэрэ күллэ, сорохтор оччолооҕу көрөн кэлбит буолан таах да наадыйбатылар. Киһибит өссө устар сэбин кыбына сылдьар ээ. Тулатын устан элэгэлдьитэр, бэйэтэ элэккэ баран эрэрин эмэһэтэ да билбэт. Чырбалдьыйбыт уолу, баҕар, итинник түрүкүөлээх диэбиттэрэ дуу? Ханныгын да иһин харса суоҕуҥ бүтэһигэр диэри сырытта, арыый да хаҥкылыырга үөрэннэ. Буомба эстиэҕин сэрэтэр курдук сириэнэ тыаһаабытыгар күргүөмүнэн котуоктан тахсан бардылар. Баккынан чыраҥалаан ханна ыраатыай, көстөр сиргэ тиийбэккэ эрэ көтүөккэлээтэ, бөтүөхтүү-бөтүөхтүү бөтүүктээтэ. Кыргыттар кинини кытары бадьыыстаһа туруохтара дуо, тымныынан кымньыыланан кыйбарыс гынан хааллылар. Биһиги киһибит дьиэтин аны булумуна булумахтанна. Бары биир унньулуспут хара дьиэлэртэн ханныгар тиийиэхтээҕин ыт билэр. Бу ыччаката, ыксала. Дьиэлэртэн биирдэстэриттэн үс хара бэкир киһи өрө сүгүллэн таҕыста. Кумааҕы кубарыйа хаппытынан өҥнөн бачча ыксалга харалары сүгүн аһарбат киһи буолла.

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «Литрес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на Литрес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.