Полная версия
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Bir Aydın Şeyh Safvet (Yetkin) Efendi
Vakıflara ait olan birçok varlığın Vakıf Dairelerine devredilmesi ile ilgili, 10.06.1330 tarihli kanun görüşmelerinde, devir işlemleri için müracaat edenlerden yüzde onluk bir kesinti yapılmasını öngören kanun maddesi hakkında, Safvet Yetkin şu şekilde detaylı bir konuşma yapmıştır:
“Bu madde-i kanuniyyenin fıkra-i ulası, Evkaf Nezaretinin zir-i idaresinde bulunan bilumum varidat-ı vakfiyenin gayet salim ve muttarit bir surette tahsilini temin edecek bir madde-i kanuniyedir. Lakin fıkra-i ahiresi cidden nazar-ı dikkate alınmaya şayandır. Maruzatım hakkında bilhassa Mazbata Muharriri ile Müsteşar Beyefendi’nin nazar-ı dikkatlerini celbederim. Heyet-i Âliyenin malumudur ki, bir defa mütevelli olmak için şeran birtakım şerit ve evsaf vardır. Her kim olursa olsun, o şerait ve evsaf-ı şer’iyyeyi cami olmadıkça taraf-ı şeri şeriften mütevelli tayin edilemez. Evsaf ve şerait-i şer’iyye dairesinde bir vakfa tayin olunan mütevellinin şeri ve kanuni birtakım hakkı tasarrufları vardır. Bu şer’i tasarrufları cümlesinden olarak, mesela bir mütevellinin evkafı mülhaka varidatından ahz-u kabz ederek sarf etmesi gibi şeyler vardır. Eğer bizim meşru olarak telakki ettiğimiz bir mütevelliyi ahz-u cibayet gibi tahsilattan men edecek olursak biz onun sıfat-ı şerisini, tasarruf-u şerisini kasr-u tehdit etmiş olmaz mıyız? Bendeniz bilhassa bu cihetle Heyet-i Muhtereme’nizin ve Müsteşar Beyefendi’nin nazar-ı dikkatlerini celbediyorum. Deniliyor ki mütevelliler vakfa iyice hizmet etmiyorlar. Şu suretle Evkaf İdaresi tarafından Evkaf-ı Mülhaka varidatının tahsil edilmesi vakfa daha ziyade enfadır ve vakfa enfa olan mesailde hakikaten daima o cihetler nazar-ı dikkate alınır ve tercih edilir fakat vakfa enfa olan parayı tahsil etmekten, varidatı tahsil ettirmekten mütevelliyi men etmek ciheti değildir. Vakfa enfa olan cihetlerden biri de varidatın sarfınadır. Mademki Evkaf İdaresi varidatı tahsil ediyor ve ettikten sonra da yüzde on nispetinde masarif-i tahsiliye alıyor, sonra mütebakisini yine mütevelliye veriyor. Eğer o mütevelli aciz ise ve şer’an matlup olan evsafı lazımeyi haiz değilse, bundan hiçbir maksat ve fayda hasıl olmaz. Yine sarfiyatta tekasül ve ihmal eder, vakfı ızrar eyler. Demek bu cihet böyle. Bir vesileyi katiyen temin edilmiş olmaz. Bunda bendeniz başka türlü bir fayda göremiyorum. Yalnız, bir cihet var ki kabili inkâr değildir. Eğer o usul takip edilecek olursa, Hazine-i Evkaf-ı Hümayun için gayet azim varidat temin edilmiş olur. Bu şüphesizdir. Fakat Evkaf-ı Hümayun Nazırı ve Şeyhülislam Hayri Efendi hazretleri, Evkaf-ı Hümayun Nezaretine geldiği günden beri pek büyük himmet gösterdiler. Hazine, Evkaf-ı Hümayun varidatını tezyit hususunda hakikaten pek büyük himmetler ve faaliyetler gösterdiler. Fakat Heyet-i Âliyenizin malumudur ki, bunların cümlesi, Fetvahane-i Âliden birtakım fetva-yı şerife şer’iyyeye tevfikan buradan geçti ve bu surette, böyle gayet meşru bir surette Hazine-i Evkafın varidatını baliğanmabelağ tezyit ettiler. Hakikaten bu cihetler şayan-ı teşekkürdür. Kendilerinin himmeti ve hususiyle Meclis-i Millîmizin en değerli azaları arasında bulunmuş olan Müsteşar Münir Beyefendi hazretlerinin inzimamı muavenetleriyle yine eski meslekte ve yine eski tarzda Hazine-i Evkafın varidatını baliğanmabelağ tezyit edeceklerine hiç şüphem yoktur. Binaenaleyh, böyle şüpheli varidata katiyen hacet yoktur. Hazine-i Evkaf-ı Hümayunun, şeri şerifin ahkâmıyla mukayese edildiği hâlde, herhâlde şüpheden kurtulamayacak varidattan, müstağni olması icap eder. Bazı rüfekayı kiram tarafından mütevellileri muhayyer bırakmak suretiyle bir teklif vaki oldu. Ona Sadık Efendi cevap verdiler ki, kanun kati olmalıdır, kanunda hîyar olamaz, kanunda tahyir olamaz dediler. Hâlbuki kanunda efradı ahali muhayyerdir; ister müracaat eder ister müracaat etmez. Müracaat ettiği vakit, tabii, ahkam-ı kanuniye cereyan eder. Bu bir cevab-ı kanuni teşkil edemez. Bendeniz de o fikirdeyim. Bir mütevelli, eğer mevaniye tesadüf ederek varidat-ı vakfiyeyi kemahiye hakkuha tahsil edemezse, o vakit Evkaf İdaresine müracaat eder. Evkaf İdaresi de kendi vesait-i tahsiliyesiyle varidat-ı evkafı tahsil eder ve o nispette bir masarifi tahsiliye alırsa, o da bir hakk-ı meşru olabilir. Yine buna itiraz olarak deniliyor ki muhayyer olarak bıraktığımız hâlde acaba ne vakit müracaat edecektir diye beyhude birtakım tahsildarlar tayin etmek, bekletmek icap eder ki bunların hepsi abes olur. Hâlbuki bu da varit değildir. Evkaf İdaresinin zaten doğrudan doğruya kendi idaresinde bulunan cibayet ve tahsilat için ayrıca bir tahsisat ve bir teşkilatı vardır. Bir mütevelli ne vakit müracaat ederse, o vesait-i tahsiliyesiyle esasen teşkilatında mevcut olan masarif ve vesait-i tahsiliyesiyle varidat-ı vakfiyeyi doğrudan doğruya tahsil eder. Binaenaleyh, mütevellilerin müracaatı hâlinde tahsil olunacak mebaliğden yüzde onu nispetinde mesarif-i tahsiliye alınmak üzere fıkrasının tadilini teklif ediyorum ve bu hususa dair yazdığım takririn Heyet-i Âliyece ve Mazbata Muharriri muhterem refikimizce ve bilhassa Müsteşar Beyefendi hazretlerince nazar-ı dikkate alınmasını temenni ederim.”
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «Литрес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на Литрес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
1
Ulaş Salih Özdemir, Şeyh Safvet Efendi, İstanbul, 2014.
2
Ulaş Salih Özdemir, Bir Siyasi Kişilik Olarak Urfa Mebusu Mustafa Kemaleddin Yetkin (Şeyh Safvet Efendi), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir, 2013.
3
Hatice Kunt, Tasavvuf Dergisi (Yazarları, Konuları ve Metin Tahlili), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2006.
4
Zekiye Berrin Hacıismailoğlu, Şeyh Safvet’in Tasavvuf Dergisi’ndeki Yazılarında Tasavvufi Kavramlara Bakışı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Çorum, 2012.
5
Mustafa Birol Ülker ve Ömer Faruk Bahadır, Şeyh Mustafa Safvet (Yetkin) ve Tasavvuf Dergisi, Müteferrika Dergisi, S. 26, İstanbul, 2003, s. 145-157.
6
M. Şükrü Hanioğlu, Meşrutiyet, TDV İslam Ansiklopedisi, Ankara, 2004, s. 391; Stanford Shaw, Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, Trc. Ezel Kural, c. II, İstanbul, 1983, s. 234–235; Kemal Beydilli, Osmanlı Siyasi Tarihi (Küçük Kaynarca’dan Yıkılışa), Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi, Ed. Ekmeleddin İhsanoğlu, c. I, İstanbul, 1994, s. 110–117.
7
Stanford Shaw, A.g.e., c. II, s. 310.
8
Kemal Beydilli, A.g.m., c. I, İstanbul, 1994, s. 118–119.
9
Bernard Lewis, Modern Türkiye’nin Doğuşu, Trc. Metin Kıratlı, Ankara, 1970, s. 210–219; Bayram Kodaman, 1876–1920 Arası Osmanlı Siyasi Tarihi, Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, Ed. Hakkı Dursun Yıldız, c. XII, İstanbul, 1989, s. 70–71
10
Mim Kemal Öke, Son Dönem Osmanlı İmparatorluğu, Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, Ed. Hakkı Dursun Yıldız c. XII, İstanbul, 1989, s. 251–253.
11
Stanford Shaw, A.g.e., c. II, s. 339–340; Kemal Beydilli, A.g.m., s. 120–121.
12
Bayram Kodaman, A.g.m., s. 65; Stanford Shaw, A.g.e., s. 348–354.
13
Stanford Shaw, A.g.e., s. 346.
14
Stanford Shaw, A.g.e., s. 375; Mim Kemal Öke, A.g.m., s. 273.
15
Kemal Beydilli, A.g.m., s. 127.
16
Kemal Beydilli, A.g.m., s. 127–131; Mim Kemal Öke, A.g.m., s. 278–281.
17
Bayram Kodaman, A.g.m., s. 55–57.
18
Şükrü Hanioğlu, Osmanlıcılık, TCTA, c. V, İstanbul, 1985, s. 1389.
19
Şerif Mardin, Jön Türklerin Siyasi Fikirleri, İstanbul, 1983, s. 191–193; Bayram Kodaman, A.g.m., s. 58–59.
20
Şükrü Hanioğlu, A.g.md., s. 1393.
21
Şerif Mardin, İslâmcılık, TCTA, c. V, İstanbul, 1985, s. 1400.
22
Gotthard Jaschke, Yeni Türkiye’de İslâmlık, Trc. Hayrullah Örs, Ankara, 1972, s. 12; Ercüment Kuran, Türkiye’nin Batılılaşması ve Milli Meseleler, Ankara, 1994, s. 103-105; Bayram Kodaman, A.g.m., s. 60–61.
23
İsmail Kara, Tanzimattan Cumhuriyete İslâmcılık Tartışmaları, TCTA, c. V, İstanbul, 1985, s. 1409.
24
Bu konuda geniş bilgi için Bkz. Ufuk Gülsoy, Hicaz Demiryolu, İstanbul, 1994.
25
Bayram Kodaman, A.g.m., s. 61–62.
26
İsmail Kara, İslâmcıların Siyasi Görüşleri, İstanbul, 1994, s. 218-221; Stanford Shaw, A.g.e., c. II, s. 365–366.
27
Şerif Mardin, Bediuzzaman Said Nursi Olayı, Trc. Metin Çulhaoğlu, İstanbul, 1992, s. 200–201
28
Ercüment Kuran, A.g.e., s. 95.
29
Şükrü Hanioğlu, A.g.md., s. 1394.
30
Şükrü Hanioğlu, A.g.md., s. 1394-1395; Bayram Kodaman, A.g.m., s. 62–63.
31
Şükrü Hanioğlu, A.g.md., s. 1395.
32
Ercüment Kuran, A.g.e., s. 94–95.
33
Bayram Kodaman, A.g.m., s. 64.
34
Bu konuda Bkz. Ercümend Kuran, Avrupa’da Osmanlı İkamet Elçiliklerinin Kuruluşu ve İlk Elçilerin Siyasi Faaliyetleri, Ankara, 1988.
35
Şükrü Hanioğlu, Batıcılık, TCTA, c. V, İstanbul, 1985, s. 1382–1385; Niyazi Berkes, Batıcılık Ulusçuluk ve Toplumsal Devrimler, İstanbul, 1965, s. 29–46.
36
Evren Altıntaş, Cumhuriyetin İlk Yıllarında Aydınlar: Kurucu İdeolojinin Seçkinleri, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, s. 14, 2011, s. 114-115.; Yasemin Doğaner, Atatürk Dönemi Türkiye’sinde Sosyo-kültürel Değişim, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi ICANAS, s. 38, 2007, s. 235-237.
37
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
38
Zekiye Berrin Hacıismailoğlu, A.g.tz., s. 4.
39
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
40
Yasin Taş, 19. Yüzyılda Urfa’da Bir Tarikat Şeyhi: Erbilli El-Hâc Abdülkâdir Efendi (Ö. 1898), Electronic Turkish Studies, s. 11, 2013, s.318.
41
Yasin Taş, A.g.m., s. 320.
42
Mahmut Karakaş, Şanlıurfa ve İlçelerinde Kitabeler, Şanlıurfa, 2001, s. 271.
43
Yasin Taş, A.g.m., s. 325.
44
Mahmut Karakaş, A.g.e., s. 273.
45
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
46
Yasin Taş, A.g.m., s. 326.
47
Yasin Taş, A.g.m., s. 326.
48
Zekiye Berrin Hacıismailoğlu, A.g.tz., s. 4.
49
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.; Mustafa Birol Ülker, Yetkin, Mustafa Safvet, Ankara, 2013, s. 506.
50
Mehmet Baha Tanman, Oğlanlar Tekesi, Ankara, 2007, s. 319.
51
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
52
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
53
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
54
TBMM Sicil Dosyası: Dosya No: 640.; T.C. Diyanet İşleri Başkanlığı Sicil Arşivi, Dosya No: 1923/1091; Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.; Müslüm Akalın, Cumhuriyet Halk Fırkası Urfa Heyet-i İdaresi Mukarrerat Defteri (1924-1926), Şanlıurfa, 1999 s. 71-72.
55
Abdullah Ekinci ve İsmail Asoğlu, Meşrutiyet Yıllarında Urfa’da Cemiyetler ve Kulüpler, Ed. Abdullah Ekinci, c. 1, Şanlıurfa, 2018, s. 358.; Abdullah Ekinci ve İsmail Asoğlu, II. Meşrutiyet Yıllarında Urfa’da Cemiyetler ve Kulüpler, Şehir ve İrfan, S. 4, Şanlıurfa, 2017, s. 47.
56
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
57
BOA. MF. MKT. 969/79.
58
BOA. MF. MKT. 736/67.
59
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
60
Mustafa Birol Ülker ve Ömer Faruk Bahadır, A.g.m., s. 146.
61
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 3, 14.05.1325, s. 748.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 3, 06.05.1325, s. 563-564.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 4, 06.06.1325, s. 495-496.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 5, 13.06.1325, s. 29.
62
Mustafa Kara, Cem’iyyet-i Sûfiyye, Ankara, 1993, s. 335.
63
Mustafa Birol Ülker, Yetkin, Mustafa Safvet, Ankara, 2013, s. 506.
64
Müslüm Akalın, 19. ve 20. Yüzyıl Urfa Tarihinden Yapraklar, 2018, s. 75.
65
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 14.01.1334, s. 590.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 08.12.1333, s. 223-225.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 20.12.1333, s. 336-338.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 2, 21.01.1334, s. 43.
66
Tarafımızca bulunan diğer tüm kaynaklarda Farsça ve Ahlak öğretmeni olduğu yazmaktadır.
67
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.
68
İlhami Yurdakul, Osmanlı İlmiye Merkez Teşkilatı’nda Reform (1826-1876), İstanbul, 2008. s. 212; İsmail Kara, Meclis-i Meşâyih Ulema-Tarikat Münasebetleri ve İstanbul’da Şeyhlik Yapmış Beş Zatın Kendi Kaleminden Terceme-i Hali, İstanbul, 2002, s.185; Davut Dursun, Siyasi-İdari Sistemle İlişkileri Açısından Din Bürokrasisi / Yapısı, Konumu ve Gelişimi, İstanbul 1992, s. 170.
69
BOA, MVL, 1042/39, lef 2.
70
Ayşe Polat, Osmanlı’da Matbu İslam’ın Onay ve Denetimi: Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer’iyye Meclisi, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. 2018, s. 94.
71
TBMM Sicil Dosyası: Dosya No: 640.; Ceride-i İlmiye, s. 78-79, s. 2546.
72
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 2, 21.01.1334, s. 36-57. Ceride-i İlmiye, S. 36, İstanbul, Şaban 1336, s. 1057-1059, 1061-1067.
73
Mustafa Birol Ülker, A.g.m., s. 506.
74
TBMM Sicil Dosyası: Dosya No: 640.
75
TBMM Zabıt Ceridesi, Devre 2, Cilt 2, 17.10.1923, s. 713-714.; TBMM Zabıt Ceridesi, Devre 2, Cilt 2, 20.10.1923, s. 811-812.; TBMM Zabıt Ceridesi, Devre 2, Cilt 6, 19.02.1924, s. 140-141.; TBMM Zabıt Ceridesi, Devre 2, Cilt 19, 30.11.1925, s. 284-286.
76
TBMM Zabıt Ceridesi, Devre 2, Cilt 7, 03.03.1924, s. 27-28.
77
Mustafa Birol Ülker ve Ömer Faruk Bahadır, A.g.m., s. 147.
78
Mustafa Birol Ülker, A.g.m., s. 506.
79
Hüseyin Vassaf, Sefine-i Evliya, haz.: Mehmet Akkuş, Ali Yılmaz, İstanbul 2006, c. I, s. 142.
80
T.C. Emekli Sandığı Arşivi, Mülki Tescil, 17064.
81
Mustafa Birol Ülker, A.g.m., s. 506.; Bazı çalışmalarda, Safvet Yetkin’in ölüm tarihine dair farklı bilgilere yer verilmiştir. Bkz. Türk Parlamento Tarihi, Ed. Kazım Öztürk, c. 3, s. 777. Fakat, Safvet Yetkin ile ilgili resmî kayıtlara baktığımızda bu tarihin doğru olmadığını, kendisinin ölüm tarihinin 1957 değil 1950 olduğunu görmekteyiz.
82
Torunlarından Gülmen Öztırak ile yapmış olduğum söyleşide kendisi, dedesinin vefatının ardından Cebeci Asrî Mezarlığı’na defnedildiğini ifade etmiştir.
83
T.C. Emekli Sandığı Arşivi, Mülki Tescil, 17064.
84
Mustafa Birol Ülker, A.g.m., s. 506.
85
Zekiye Berrin Hacıismailoğlu, A.g.tz., s.7.
86
Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahval Arşivi, Dosya No: 1373.; TBMM Sicil Dosyası: Dosya No: 640.; T.C. Diyanet İşleri Başkanlığı Sicil Arşivi, Dosya No: 1923/1091.
87
Yılmaz Kızıltan, I. Meşrutiyetin İlanı ve İlk Osmanlı Meclis-i Mebusan-ı, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2006, s. 268.
88
Ali Akyıldız, Meclis-i Mebusan, TDV İslam Ansiklopedisi, Ankara, 2003, s. 245-247.; Yılmaz Kızıltan, A.g.m., s. 269-271.; Recep Karacakaya, Meclis-i Mebusan Seçimleri ve Ermeniler (1908-1914), Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, S. 3, 2004, s. 128-136.
89
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 3, 14.05.1325, s. 748.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 3, 06.05.1325, s. 563-564.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 4, 06.06.1325, s. 495-496.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 5, 13.06.1325, s. 29.
90
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 14.01.1334, s. 590.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 08.12.1333, s. 223-225.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 20.12.1333, s. 336-338.; Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 2, 21.01.1334, s. 43.
91
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 1, 18.12.1324, s. 580.
92
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 1, 21.01.1325, s. 428.
93
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 1, 23.12.1325, s. 464.
94
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 1, 02.01.1325, s. 538.
95
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 2, 26.01.1325, s.199.
96
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 3, 30.04.1325, s.399.
97
Madde 19 –Memalik-i Osmaniye’de tanınmış olan edyan ve mezahipten birini tezyif yahut tahkir yolunda neşriyat vaki olursa müdir-i mesul ve sahibi makale bir aydan bir seneye hapis ve her birinden yirmi Osmanlı altınından yüz altına kadar cazay-ı nakdi ahzolunur.
98
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 3, 06.05.1325, s. 563-564.
99
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 3, 14.05.1325, s. 748.
100
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 4, 27.05.1325, s. 242.
101
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 4, 06.06.1325, s. 495-496.
102
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 5, 13.06.1325, s. 29.
103
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 5, 09.07.1325, s. 489.
104
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 2, 24.01.1326, s. 572-573.
105
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 5, 28.04.1326, s. 115-116.
106
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 5, 11.05.1326, s. 438.
107
Mali Denge Encümeni
108
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 2, 07.07.1330, s. 481-483.
109
Orman ve Zirai Bütçesi’nin üçüncü faslının birinci maddesinde Urfa Livası namına encümen tarafından 48 bin 600 kuruş kabul edilmiş ise de elyevm Urfa’da orman namına yalnız Tektek Dağı denilmekle maruf bir dağ var ise de haymenişin aşair ile muhat olduğundan ve esasen ağaçları keresteye gayrisalih bulunduğundan, tahsisat-ı mezkûreden bir gûna istifade edilemeyeceği ve Urfa arazisinin kuve-i inbatiyesi adim-ül-imkan olduğu halde alet ve edevat-ı ziraiyeden külliyen mahrum bulunmakta; merkezi livada bir ziraat deposunun tesisi, gerek ahali ve gerek hazinece menafi-i mühimmeyi temin edeceği cihetle mezkûr 48 bin kuruştan Urfa ve Birecik merkezlerinde biri 400 ve diğeri 300 kuruş maaşla birer orman memuru tahsisatı olarak 7.800 kuruşun ipkasıyla mütebaki 40.200 kuruşun beşinci faslın dördüncü maddesine nakliye ziraat deposu ve alet-i ziraiyyeye sermaye ittihaz olunmasına Heyet-i Muhteremenin kararını temenni eyleriz. Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 6, 18.04.1327, s. 74-81.
110
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 6, 23.04.1327, s. 235.
111
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 1, Cilt 6, 04.05.1327, s. 630.
112
Madde 2 – Çekirge zuhur eden ve tohumu görülen mahallerde, talimat-ı mahsussası mucibince teşekkül edecek komisyonlar, mezkûr talimat ahkamına tevfikan muamelat-ı mukteziyyeyi ifa ile mükelleftirler. Mevadd-ı atiyyede gösterildiği veçhile, amele ve çiftlerin sevki için komisyonca sevk olunacak memurin-i zabıtanın, âdem-i kıyafeti takdirinde, zabitan-ı askeriyeden lüzumu kadarı muvakkaten bu hizmette istihdam olunacak ve kendilerine maaş ve muayyenatlarının bir misli, nakden çekirge tahsisatından verilecektir. Mezkûr komisyon azası meyanında memur olmayanlara beher içtima için bir çeyrek lira aynı tahsisattan ita olunacaktır.
113
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 29.05.1330, s. 227-231.
114
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 02.06.1330, s. 302.
115
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 02.06.1330, s. 316.
116
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 09.06.1330, s. 420.
117
29 Nisan 1865 tarihinde, devlet harcamalarını denetlemek amacıyla Tanzimat Dönemi’nde kurulan organ. Bugünkü Sayıştayın temelini oluşturmaktadır.
118
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre 3, Cilt 1, 10.06.1330, s. 440.
