Полная версия
Амир Алишер
48
Ўша даврларда империянинг узоқ ғарбий ҳудудлари Форс ва Ажам Ироқи (ҳозирги Ғарбий Эрон) деб аталган. Унга элтувчи йўл Тафт (Язд), Абаркух, Шероз, Кўшки Зард, Исфаҳон, Рай, Қум шаҳарлари орқали ўтган. Шунингдек, Луристон, Шулистон, Язд, Кирмон, Кошон, Ова, Симнон и Дамғон ҳам Форс ва Ажам Ироқининг машҳур жойлари сирасига киради.
49
Макорим, 117.
50
Мажолис, 29.
51
Матлаъ, 2-жилд, 334.
52
Ўша ерда.
53
Латоифнома, 133; Давлатшоҳ, 368.
54
Ҳабиб ус-сияр, 564.
55
Ҳабиб ус-сияр, 217; Сом Мирзо ҳам шу маълумотни тасдиқлайди. Қаранг: Туҳфайи Сомий, 167а.
56
Мажолис, 320.
57
Макорим, 45.
58
Ҳолоти Саййид Ҳасан Ардашер, 8.
59
Ўша асар, 11.
60
Мажолис, 318, 339.
61
Мажолис, 311.
62
Хамсат ул-мутаҳаййирин, 740.
63
Мажолис, 325.
64
Ҳабиб ус-сияр, 217.
65
Ҳолоти Паҳлавон Муҳаммад, 25.
66
Ҳолоти Паҳлавон Муҳаммад, 77.
67
Ушбу мактуб-маснавий шоирнинг “Ғаройиб ус-сиғар” девонига киритилган. Қаранг: Ғаройиб ус-сиғар, Маснавий, 694–704.
68
Душвор – оғир.
69
Жало – тарк этмоқ, чиқиб кетиш.
70
Дафъи озор – берилган озорни унутиш ёки хафачилигини тарқатиш маъносида.
71
Макорим, 63.
72
Бертельс, 1965, 77.
73
Ўша асар, 99.
74
Қаранг: Бартольд, 223; Бертельс 1965, 77. С.Айний, 284-285. Ойбек, 15-16; Шарафиддинов, 51-52; И.Султон, 157. Ўз пайтида бундай қарашга айрим шарқшунослар қарши чиқишган. Қаранг: Семенов, 241-243. Бироқ В.Бартольд томонидан тарихий-сиёсий фактларнинг Навоий шахсияти атрофида боғланиши шу қадар табиий чиққанки, олимнинг фикрлаш тарзи кейинги навоийшунослик тадқиқотлари ривожига таъсир қилмай қолмади. Шу тариқа навоийшуносликда Алишер Самарқандга сургун қилинган деган асоссиз хулоса маҳкам ўрнашиб қолди.
75
Бартольд, 223-224.
76
Ўша асар, 225.
77
Айний, Куллиёт, 284-285.
78
Ойбек, 15-16.
79
Бобурнома, 132.
80
Равзат ус-сафо,15.
81
Бертельс, 77.
82
Матлаи саъдайн, 494-497; Мажолис, 335.
83
Матлаи саъдайн. 372-373.
84
Мажолис, 336.
85
Равзат ус-сафо, 290.
86
Ўша асар, 402.
87
Макорим, 119.
88
Матлаи саъдайн, 331а; Равзат ус-сафо, 15.
89
Вақфия, 309.
90
Равзат ус-сафо, 15.
91
Матлаи саъдайн, 331а.
92
Вақфия, 165.
93
Равзат ус-сафо, 15.
94
Макорим, 97.
95
Мажолис, 328.
96
Ўша асар, 329.
97
Макорим, 93.
98
Бобурнома,132.
99
Латоифнома,134.
100
Бертельс, 80.
101
Абдуллаев, 32–35.
102
И.Султон, 174–179.
103
Макорим, 135.
104
Давлатшоҳ Самарқандий, 190.
105
Равзат ус-сафо,19; Равзат ус-сафо, 37а.
106
Матлаи саъдайн, 341а.
107
Равзат ус-сафо (4), 19.
108
Бобурнома,153.
109
Бартольд, 226.
110
Болдырев (2),123; Семенов, 240.
111
Бадоеъ ул-вақоеъ, 401.
112
Ўша асар, 407.