Eşber

                                                                                Dirîğâ!..Bîçâre kadın tecennün etmiş!..

(gülerek)

Cinnette ise tefennün etmiş!..Sûzân-ı hased o kalb-i hâsid,Ondan geliyor bu aşk-ı fâsid.

(güldükten sonra)

Ancak yine ihtiyat lâzım;Bizzât olalım huzura âzim. PERDE

İKİNCİ PERDE

Lâhur civarında İskender’in karargâhında çadırı

BİRİNCİ MECLİS İSKENDER, SUMRU

İskender

Dâim değil eski müjdeberler;Gaayet kötü aldığım haberler.Duydum ki birâderin de gûyâHarbe oluyor imiş müheyyâ.

Sumru

İkbâlini eylemişler ihbâr.Zâhir ki onun nasîbi idbâr;Nusrat da senin mukadderindir.

İskender

Lâkin acırım birâderindir.Te’yîd-i devâm-ı sulha mahzâSensin edecek o merdi irzâ.İhtâr ediver, kanâat etsin;Ceng etmiyelim, itaat etsin.Nâ-hak yere, söyle, akmasın kan.Mahcûb oturur gazabla kalkan.Hiç ibreti yok mu şöhretimden?..Gaafil mi o yoksa kudretimden.

Sumru

Karşı duracaksa, bence, haklı.

İskender

Yok farz olunur o halde aklı.

(gülerek)

Karşı duracak; fakat kazanmaz!..Serkeş gezen ölmeden uzanmaz.

Sumru

Tâcı düşecek, ne yapsın Eşber?..Nefsi küçük; amma hakkı ekber.Her âcizi her kavi vurur mu?..Vursun diyelim; zebun durur mu?..Sen mülküne gir o nâtüvânın,Emlâkini al da bî-nevânın,Hem sonra itâat emret, a’lâ!..

(güler)

Galibsin onun için mi?..

İskender

                               Aslâ.Maksûdum izâle-i haleldir.

Sumru

(handan)

Tevhîd-i revâbıt-î mileldir!..

İskender

Sence emelim değil ya pinhân:Pek çok geliyor cihâna şafrân.

Sumru

Eşber, o yegâne-î zamandır;Kardeş diye söylemem, yamandır…

İskender

Nezdimde fazâili müsellem

Sumru

En sonra senin olub da âlem,Her sûyuna eylesen isâbet,Senden o yine çekinmez elbet,Harp istemiyorsan, etme şiddetSerdârlara ver emr-i avdet;Pencâba giden talîa dönsün.

İskender

Dönsün de birâderin övünsün…

(mekânetle)

Nefsimce benim değil bu da’vâm;Maksûd hep ittihâd-ı akvâm;Emlâkime olsa mülkü merbûtElbette olur idâre mazbût

Sumru

(handan)

İllâ bu harîk olunmaz ıtfâ.

İskender

Fikrimce benim, ne lâzım ihfâ!..Bir Pâdişeh elverir cihâne.

Sumru

Feth etmek için ne hoş bahâne…

İskender

Ben feth-i cihan azîmetinde,Rabteylemedim mi Rûmu Hinde?..Deryâları etmedim mi tezvîc,Şâhıkları kılmadım mı tetvîc?..Oldu, taşınub ulûm-i Yûnân,Nevreste-i Hinde ayni cânân;Etti, dökülüp letâif-î Sind,Allâme-i Kûmu âşık-î rind.Az çok nefes aldı ehl-i irfân;Meyl-i heves etti feylesûfân.Düştü, işi hatmedince ordu,Her bir ere bir nigâr-ı Hindû.Bir de bana gel; ya ben ne buldum?..Sultân-ı cemâle nâil oldum…Ben mülkünü aldım ondan; ammâEfkârımı da o etti yağmâ.Kılmakla bana nigâhı rağbet,Dünya kadar eyledim mahabbet…

(Dikkatle Sumru’ya bakar. Sumru düşünür.)

İskender’e, böyle anlı şanlı,Dünyâ gibi sen de ol nişanlı.

Sumru

Sultân-ı cemâl… Aceb o kimdir?..

İskender

Sevmez beni; çünkü sevdiğimdir.

Sumru

Rokzan mı?..

İskender

Hayır!.. Tecâhül etme.

Sumru

Öyleyse, sakın, teehhül etme.Dünyâ dediğin nişanlıdan geç.

İskender

Emrin güzel; amma âh, pek geç!..Denmezse de bi-t-tamâm o cismen,Âğûşuma dâhil oldu kısmen;Va’deyler iken tamâmı Hallaak,Câiz mi olur o kısmı ıtlaak?..

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «Литрес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на Литрес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

1

Burada te’lih ettiği Jüpiter’dir.

2

Bu mısranın başındaki “Rastû” kelimesi, “Aristo” isminin en çok şiirde kullanılan kısaltma şeklidir.

3

Olimp (Olympe): Makedonya ile Tesalya arasında bir dağ ki Yunan-ı kadîmin efsanelerinde ilahların ikametgâhı idi.

4

Bu beyit eskiden kullanılan göz kafiyesine göre takfiye edilmiştir.

5

Eski yazıdaki ilk tabının bu noktasına Hamit’in sonradan yazdığı satırlar: “Bulutlarda şimşek de, melek de beraber farzolunmakta ise de daima şimşek görünür de melek görünmez demek olacak.”

6

“Tehevvüç” yerine “teheyyüc” denebilirdi. A. H.

7

“Yezdân” dediği Zerdüşt’tür. A. H.

8

Burada “Şeb-i- Regaib”in “Meserret gecesi” manasına istimali tecviz olundu. A.H.

9

İskender’in saçlarının uzun olduğuna işarettir. A. H.

10

Yezdan dediği Brahma’dır. A. H.

11

Zeytun Avrupalılarca min-el-kadîm sulh-u- müsâlemetin remz-u- alametidir (Tâbi’).

12

İskender Çin’e gitmediyse de tebaası kendisine hakan unvanını da vermişlerdi. A.H.