Nā kānaka o Australia a me Oceania

Андрей Тихомиров

Nā kānaka o Australia a me Oceania

ʻO nā kānaka o Australia a me Oceania: nā hōʻailona hou

Nā mea noho:

ʻEnelani-Australia

ʻAnelani-New Zealand

Pitcairnians

Norfolk

ʻO Palmerstonians

nā ʻĪnia fiji

ʻAkelika Aborigine:

ʻAranda

Vurungeri

dieri

Nā lāhui Austronesia:

Nā kānaka o New Guinean Komohana:

Biak

Melanesia:

Kanaki

Ni-vanuatu

Nā Fitiana

Maikonesia:

Kilipaki

Kosrae (kanaka)

Marshallese

Nauru

Palau

Ponape

Truk

ʻO Chamorro

ʻae

Polenekia:

Hawaii

ʻO Mangareva

marquesans

ʻŌlelo Māori

Moriori

Nā Niue

Paumothu

Rapanui

Nā Sāmoa

ko Tahiti

ko Tokelau

Nā Tonga

Tubuaytsy

Tuvalu

Uveans

ʻO Futunans

Nā kānaka Papuan:

Nā Papua:

ʻAbelama

ʻO Asmat

Galela

hoʻokupu

Korowai

Medlpa

Fataluku

Chimbu (kuman)

Ko Halmaher Akau

Ko Halmaher Hema

ʻO ka heluna kanaka ʻōiwi o Australia – ka Australians – i ka hoʻokaʻawale ʻana o nā kānaka o ka honua e kū kaʻawale loa. Ma ka anthropologically, pili ka poʻe Australia i kekahi o nā ʻano like ʻole o ka lāhui Australoid. Ma ka ʻōlelo, ua kaʻawale nō hoʻi lākou.

Ma mua o ka hiki ʻana mai o ka poʻe ʻEulopa i ka hopena o ke kenekulia 18. Ua noho ʻia ka poʻe Australia ma ka ʻāina nui. ʻO kā lākou helu i kēlā manawa ma kahi o 250-300 tausani kānaka. ʻO ka hoʻokele waiwai a me ka moʻomeheu o ka poʻe Australia i kēlā manawa ma kahi pae haʻahaʻa loa. Ua alakaʻi lākou i ke ola auwana, me ka ʻike ʻole i ka mahiʻai a me ka hānai pipi (ʻo ka holoholona holoholona wale nō he ʻīlio dingo hapalua hihiu). ʻO kā lākou ʻoihana nui, ʻo ka hahai holoholona ʻana a me ka ʻohi ʻana, a ma nā wahi pū kekahi. ʻO ka hahai holoholona ka hana a nā kāne. Huli pū lākou a hoʻokahi wale nō no nā kangaroo, opossums, emus, bandicoots, snake, manu, etc. ʻO ka hana nui o nā wahine ʻo ka ʻohi ʻana. Me nā lāʻau ʻoi, ʻeli nā wahine i nā aʻa a me nā ʻuala, ʻohi i nā hua a me nā hua. Aia ka lawai'a ma na kapakai o kekahi mau loko wai a ma kahakai.

Ua hana ʻia ke ahi ma ka ʻoki ʻana i ʻelua mau ʻāpana lāʻau – kahi prototype o ka "hoʻāno" ("Holy" mai ka huaʻōlelo "light") keʻa i ka Buddhism a me ka Kristiano, ma ke ʻano o ka "ʻili" a me ka "bor". ʻO ka mea hana i nā mea hana he pōhaku, iwi, lāʻau. ʻAʻole ʻike ka poʻe Australia i nā metala. ʻO nā ʻeke, nā ʻeke, nā ʻupena, a me nā mea ʻē aʻe, ua ulana ʻia mai loko mai o nā mea kanu. ʻokoʻa ka percussion a me ka pahu pahu; boomerang – he lāʻau pāpaʻi like ʻole e wehewehe ana i nā pihi ʻokoʻa i ka wā e lele ana; ākea a haiki ka pale (reflective).

Loaʻa ʻia nā aniani ma ka ʻaoʻao ʻākau hikina o Australia (i ʻaiʻē ʻia mai ka poʻe Papuans). Ua auwana ko Australia poe e imi i ka ai, a i kekahi manawa wale no, i na kau o ka nui, e noho ana ma kahi hookahi. ʻO kahi hale maʻamau, he hale hemispherical a hale paha i hana ʻia me nā lālā, nā lau, nā mauʻu, a me ka ʻili. ʻAʻole ʻaʻahu ka poʻe Australia i nā lole, e kaupalena ana iā lākou iho i ka "kāʻei o ka hilahila", ʻaʻole ia e hūnā i ke ʻano o ke kino, akā no ka neʻe ʻoi aku ka maʻalahi, a me ka hoʻopaʻa ʻana i ka lepo, i ʻole e ʻike ʻia ko lākou kino e nā holoholona a me nā kānaka ʻē aʻe. Ma ka hikina hema wale nō nā ʻahuʻula i hana ʻia me ka ʻili. Akā ʻokoʻa nā mea hoʻonaninani: ma waho aʻe o nā lei, nā poʻo, nā lāʻau ihu, ua hoʻonani ʻia ke kino me ke kala a me ka ʻili.

ʻO nā manaʻoʻiʻo o ka poʻe ʻōiwi o Australia i kēia manawa ke kau nei i ka hōʻailona o ke kahua o kahi ʻoihana kūpono e pili ana i ka hopu holoholona a me ka hōʻiliʻili ʻana; ua hōʻike ʻia lākou e kahi ʻano i hōʻike maopopo ʻia o nā moʻolelo fetishistic kuʻuna. I waena o lākou hiki ke nānā i ka totemism, ua pālahalaha ʻia ka kilokilo, i ka wā embryonic – shamanism, manaʻoʻiʻo i nā ʻuhane, ka hoʻomana o nā poʻe ʻohana, i manaʻo ʻia e noho ana i ka lani. Ma ka wehewehe ʻana i ka manaʻoʻiʻo o ka poʻe Australia ma ke ʻano holoʻokoʻa, ʻae ka poʻe noiʻi ʻaʻohe o lākou manaʻoʻiʻo i ke ola ʻana o kahi honua kupua kūikawā, ʻaʻole naʻe ka māhele o ka honua i ke kūlohelohe a me ke kupua. He ikaika loa ka manawa o ka honua werewolf i kēia mau manaʻoʻiʻo. Manaʻo ka Australian me ke kōkua o nā hana kilokilo hiki iā ia ke hoʻopili pololei i nā mea waiwai. Ma ka manao o ko Australian aborigines, aole he hoomana aloha, aole pule, aka, e lanakila ana na pule, aole mohai, aole hale kapu a me na luakini, aohe kahuna. ʻOiai ʻo ka manaʻoʻiʻo i ka ʻuhane a me ka ʻuhane (animism) i kona wā kamaliʻi wale nō, ʻaʻole i hoʻokumu ʻia nā manaʻo e pili ana i ke ola ma hope. Ua manaʻo ka poʻe ʻōiwi o Australia e make ka ʻuhane ma hope koke o ka make ʻana o ke kanaka.

ʻO nā poʻe o nā mokupuni ʻo Melanesia, e pili ana me nā kamaʻāina o Australia, me he mea lā, ʻoi aku ka kiʻekiʻe o ke alapiʻi o ka ulu ʻana o ka nohona. Ma mua o ka hōʻea ʻana mai o ka poʻe keʻokeʻo, ʻaʻole ʻike ka poʻe Melanesia i nā metala, nā mea hana a me nā mea kaua i hana ʻia me ka lāʻau, ka pōhaku i poni ʻia a me nā pūpū. Akā, ke neʻe nei lākou mai kahi ʻoihana kūpono i kahi ʻoihana hana, ʻo ke kumu o ka mahiʻai hoe mua (ke ulu nei lākou i nā ipu, nā ʻuala, ka maiʻa, nā niu, a me nā mea ʻē aʻe), i hoʻohui ʻia ma nā kahakai e ka lawaiʻa. Noho ka poʻe Melanesia i nā kaiāulu kūʻokoʻa i kekahi i kekahi, i alakaʻi ʻia e nā alakaʻi. Ua hoʻomalu ʻia lākou e ka hui ʻohana. Ua loaʻa i ka poʻe Melanesia kahi hoʻololi maikaʻi loa, ʻoi aku ma waena o nā kamaʻāina o ke kahakai a me ka loko, a ma waena o nā mokupuni. Ua loaʻa ke kālā ma ke ʻano o nā pūpū kai.

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.