Шляхетны пуць

Владимир Пат

Шляхетны пуць

Балада аб згубленым шчасці

Дзіця, адкрыўшы толькі вочы,

Згубіла ўжо сваю надзею:

Няма цяпла халоднай ноччу,

Што нават зоры халадзеюць.

Згубіла шчасце немаўляці,

І вочы болем мігацяць,

Бо з малаком адзінай маці

Ўсе атрымоўвае працяг…

*

У брудзе дзён, у чысціні аблокаў

Усё будзе Ён чакаць, чаго няма,

І заружовеюць заходам шчокі,

Але бяда не здолее зламаць!

Шукае Ён у сэрцы прыгажосці,

Яму не трэба шчасця ад жыцця:

Ён ўжо шаслівым быў у маладосці –

Цяпер не хоча болю пачуцця.

І што трэба Яму – невядома:

Агурок і гарэлкі стакан?

На душы Яго дзіўная стома

Ад старых незагоеных ран.

Сэрца болей ужо не пяе,

А Ён прагне былое вярнуць –

Гаварыць зноў, як любіць яе,

І “Кахаю цябе” зноў пачуць!..

* *

*

Матулі (Балада аб маці)

Я слухаю, як дождж пяе,

Ты слухаеш яго таксама?

Мяне ў свеце не стае,

Цябе ж даўно няма ўжо, Мама..

І ў памяці яшчэ жыве

Той твар, прыгожы і халодны…

Перада мною паўстае

Твой вобраз – велічны і родны:

Як Ты спяваеш калыханку

Свайму адзінаму дзіцяці,

Не спіш, бывае, і да ранку

Ці ля маёй прыснеш краваці.

А спеў Твой, ціхі, мілагучны,

Пяшчотай поўніўся, бывала,-

Ты па-сапраўднаму, не штучна,

Каханне мне падаравала.

Не раз, стаміўшысь, засынала

На гэтым вось драўляным стуле…

Шкада, што ведаў Цябе мала,

Мая адзіная Матуля!..

Мяне адна Ты навучыла,

Як трэба жыць сярод людзей,

І на нябёсах Ты сачыла,

Як не стае маіх надзей.

І ў Цябе было жаданне –

Калі пабачыць ту дзяўчыну,

Якую назаву каханай,

Якая стане мне адзінай…

Ты трапіла, бясспрэчна, ў Рай,

І значыць, больш нам не сустрэцца!..

Я ўсё гляджу на небакрай –

І сэрца на кавалкі рвецца…

* *

*

Ідэал Мары

Лагодная няўпэўненасць у позірке тваім,

Яна вачыма прызывае верыць,

І не магу, шкада адмовіць ім –

Іх глыбіні і колеру памераў.

О, дзякуй, Божа! За яе напеў,

Што веснавой парою так гучыць,

За вуснаў полымя, якое не паспеў

Я атрымаць… Яна ў цішы маўчыць:

Яна ў змове з Ідэалам Мары,

А пачуццё мацнее ўсё – каханне!

Чаму з табою існуем не ў пары

Мне наша Зорка скажа на світанні…

Ёсць Мары Ідэал у казачнай краіне –

Я там спаткаў цябе ў зорную хвіліну.

І сэрца хай, шалёнае, загіне,

Але ты застанешся мне адзінай…

Лагодная няўпэўненасць у рухах,

І здасца мне, што ветрам пакахала,

І дождж дазволіць яе шчасце слухаць,

Але ўлюблёнаму дажджа занадта мала!..

* *

*

Забыта… Нясецца імгненнае полымя –

Нясецца праз годы, змяняючы час.

Забіта… І лісце на клёнах, ўжо кволае,

Павольна абсыпле, ледзь плачучы, нас.

Світанне – і сонца ўстае над азёрамі,

Асвеціць вясёлкай пануры лясок.

Ці помніш, як былі з табою мы зорамі,

Як з вуснаў тваіх піў кахання я сок?

Шукаем мы сэнс у жыцці бессэнсоўным,

Шукаем шляхі да чужых перамог,

А ўсё, што магло б быць карысным, цудоўным,

Пакінулі мы па-за светам дарог.

Аднойчы звярнуўся да неба ўпотай:

“Ці можам мы шчасце калі атрымаць?”

“Аб шчасці маўляе такая істота!?

Вучыся жыццё, чалавек, паважаць!”

* *

*

Жанчына Яго Жыцця (Балада аб смерці)

Ён не шукаў Яе па свеце –

Яна заўсёды разам з ім была,

І марылі Яны аб дзецях,

А смерць ўлюблёным згоды не дала…

Імёны іх нам невядомы:

Каханы і Каханая, напэўна.

Ён для Яе быў казачным героем,

Яна была – багіня і царэўна!

“Мы разам будзем да апошняе хвіліны

І не пакінем тога пачуцця,

Што прымушае зваць Цябе адзінай,” –

Так Ён казаў Жанчыне Усяго Жыцця.

Ў Яе апошнюю хвіліну

Яе далонь са слёзьмі цалаваў,

Калі ж Анёл Яе адну пакінуў –

Ён з болем долу на калені паў…

*

І Ён прымусіў Сонца не свяціць,

І Ён прымусіў Зоры ноччу спаць.

“Заўсёды буду я Цябе любіць…”,

І з іменем Каханай Ён жыццё аддаў.

* *

*

Маё Сапраўднае Каханне

Прысвячаецца Радзіме…

У роспачы дзён, на ростані зорак

Я цябе цалаваў – ты якая на смак?

Праз цябе піў салёных слёз мора,

Я табе прысвячаў міліёны падзяк.

Я кахаю твае палымяныя вочы,

Што мне зорамі свецяць у цемры людзей,

Мне не трэба ніколі нічога апрочай:

Толькі іх цішыня, і сузор’е надзей,

І твае валасы, што цалую ўночы,

Іх пяшчоту заўсёды трымаю ля сэрца,

А ўсмешка вернасцю заўсёды побач –

Песняй мілагучнай па прасторы льецца…

А я сэрцу твайму, а я вуснам тваім,

Што чырвонеюць моцна – да самай любові –

І што пояць мяне смачным мёдам сваім,

Раскажу аб каханні на матчынай мове…

Мы сустрэлісь з табой, каб навек разам быць,

Ты – напеў веснавы маёй сумнай душы,

Тваёй кветкі святло проста так не забыць,

І пачуцця між намі не бачна мяжы!

* *

*

Мяжа Пачуцця Між Намі

Прысвячаецца Мяжы Пачуцця

Хто бываў па-за ёй хоць аднойчы,

Той ісціну ведае:

Паўсюдна разам з намі крочыць

Каханне з бедамі.

Я ведаю сваёй душы мяжу:

Я так баюся!

Я ад ільда твайго дрыжу,

Інакш – прымусіш…

*

За мяжой пачуцця засталося Каханне –

Усё, чаму я свій лёс прысвяціў…

Нечакана прыйшло гэта наша расстанне,

Пачуццё, быццам восенню лісце, трымціць.

За мяжой пачуцця засталося трымценне,

І нічога не чуць, акрамя цішыні.

Скінь да долу сваё ўсё адзенне

І няўпэўнена руку маю ты крані,

Каб вярнуцца ізноў да балючага, роднага,

Разбурыць паміж намі пачуцця мяжу.

Я слухаць прагну ручая лагоднага –

Пра голас твой ўжо з-за мяжы пішу…

Ўзрасла мяжа між намі пачуцця,

Цяпер нянавісць поўніць вочы тыя,

Што каштавалі больш ўсяго жыцця,

Што роднымі былі, былі святымі…

*

Я па-за ёю не бываў пакуль,

Бо дзесьці ёсць яшчэ агеньчык пачуцця,

Бо апынуўшыся, не вернешся адтуль.

А лісты мае ў цішыню ляцяць…

* *

*

Спадарыня Маёй Душы

Той, што стала мне адзінай…

Ты – суседка майго пачуцця,

Ты – пралеска і подых Сусвету,

Ты – матуля Любові Жыцця,

Позірк ветру, Прынцэса паэта.

Нараджэнне зімовага цуда –

Першы снег – мы сустрэлі з Табою.

Я малю Сарамлівага Муду,

Каб пазбавіў кахання і болі.

Мы з Табой размаўлялі без мовы:

Для мяне тое была, як свята!

А адказ Твой быў лёдам зімовым…

Чараўніца, пазбаў мяне кратаў!!!

Зорка ў небе павінна быць Ёй:

Можа, Ты – прыгажуня-Венера?

О, Душы Спадарыня Маёй,

Ну навошта Табе я паверыў?!

Кветкай Ты зачаруеш паэта –

Што Табе я магу адказаць?

На зямлю з неба кінуцца дзе-та

Або лёс свой з Табою звязаць!..

Ты – суседка майго пачуцця,

Ты – пралеска і подых Сусвету.

Слёзы снегам да сэрца зляцяць,

Бо – Спадарыня Сэрца Паэта…

* *

*

Радзіма

Беларусі…

Лясы, пагоркі і лугі,

Блакітныя азёры-вочы –

Вось край той мілы, дарагі,

З якім жыццё ўсё буду побач!

Тут гор няма, па восем тысяч метраў,

І акіян не абмыае берагі,

Але нідзе няма такога ветру,

Нідзе не пахнуць так жытнёвыя стагі!

Няма ніводнага тут цуда свету –

Няхай няшчасце гэта нас міне!

Але натхняе штось спрадвек паэтаў:

Купалу, Цётку, Багдановіча! Мяне…

Напэўна, сінь Радзімы неба,

Пралесак водар, жаваранак звонкі

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.