
Полная версия
Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan
– Holden, adamsan, işığın qabağında durma, – Stredleyter dedi. – Durmağa yer tapmırsan?
Əməlli-başlı həyəcanlanmışdım.
– O indi hardadır? – soruşdum. – Heç olmasa, gedib görüşüm. Hardadır dedin? O biri korpusda?
– Eh…
– Necə oldu ki, məndən söz saldı? Görən, indi Brin-Morda oxuyurmu? Onda demişdi ki, bu məktəbə girmək istəyir. Ya da ki Şipliyə. Elə bilirdim, indi Şiplidə oxuyur. Necə oldu ki, söz məndən düşdü? – doğrudan da, bərk həyəcanlanmışdım. Düz sözümdür.
– Mən nə bilim axı?! Bəlaya düşmədik.
– Ceyn Qallaher, – yenə təkrar etdim. Hələ də özümə gələ bilmirdim. – Sən bir təsadüfə bax!
Stredleyter saçlarına mənim briolinimi8 sürtürdü.
– O qız rəqqasədir, – dedim. – Baletə gedir. Gündə düz iki saat məşq eləyirdi. Qorxurdu fiqurası pozula. Həmişə onunla dama oynayırdıq. Özü də damaya çıxanda daşları çevirməzdi, bircə dəfə də yerindən tərpətməzdi.
Stredleyter dinmirdi. Adətən, belə şeylər heç kəsi maraqlandırmır.
– Onun anası da biz getdiyimiz klubun üzvü idi, – dedim. – Mən orda bir müddət qolf ağacı daşıyan olmuşam. Pul qazanmaq istəyirdim.
Stredleyter heç qulaq asana oxşamırdı. Saçı ilə məşğul idi.
– Yox, gərək gedib görüşəm.
– Bəs niyə durmusan? Get də!
– Gedəcəyəm, gözlə bir dəqiqə. Onun valideynləri ayrılıb. Anası sərxoş bir adamla evlənib, – dedim.
Yaxşı yadımdadır, həmin adam həmişə şortik geyərdi. Ceyn deyirdi ki, yazıçıdır, pyes-zad yazır. Amma onu həmişə möhkəm içən, sarsaq radiodetektivlərə qulaq asan görmüşəm.
– Ceynin uşaqlığı çox ağır keçib. Zarafatsız. Yox ey, gedim onunla bir görüşüm. Yaxşı deyil.
– Bəs onda nəyi gözləyirsən? Bayaqdan gedim-gedim deyincə çıx get də, – Stredleyter dedi.
– İndi kefim yaxşı deyil, – dedim. Belə yerə getməkdən ötrü də gərək adamın, doğrudan da, kefi kök ola.
Stredleyter, axır ki, sıx, pırtlaşıq saçlarını darayıb qurtardı. Üzqırxanı, dəsmalı yığışdırdı.
– Bəri bax, məndən ona salam de, yaxşımı?
– Yaxşı, – Stredleyter dedi, ancaq dəqiq bilirdim ki, deməyəcək.
– Bura bax, – dedim, – məni qovduqlarını ona demə ha. Yaxşı?
– Yaxşı.
5
Hər şənbə axşamı bizim üçün əsl bayram idi; çünki stollara bifşteks9 qoyurdular. Bunu qəsdən edirdilər. İstəsəniz lap min dollardan mərc gələrəm, çünki hər bazar valideynlərin çoxu məktəbə öz uşaqlarını görməyə gəlirdi və hər bir ana öz əziz-xələf oğlundan axşam nə yediyini soruşurdu. O da deyirdi: «Bifşteks». Fırıldağa bax! Kaş o bifşteksləri öz gözlərinizlə görmüş olaydınız. O qədər xırda və bərk idilər ki, heç bıçaq da kəsmirdi.
Həmin axşam heç kimə görüş-zad verməmişdim; pijamamı, xalatımı geydim, qırmızı kepkamı da başıma keçirib inşa yazmağa başladım.
Stredleyterin tapşırdığı kimi təsvir eləməyə nə bir ev ağlıma gəlirdi, nə otaq. Həm də belə şeylərdən inşa yazmaq ürəyimə yatmır. Ona görə də götürüb qardaşım Allinin beysbol əlcəyindən yazdım. Alli həmişə bu əlcəyi sol əlinə geyərdi. Çünki solaxay idi. Qardaşım əlcəyin hər yerinə, hətta barmaqlarının üstünə də şeir yazmışdı. Özü də yaşıl mürəkkəblə. Bunu ona görə eləmişdi ki, meydançada topsuz qalanda bikarçılıqdan oxumağa bir şey tapa bilsin. İndi o, sağ deyil. 1946-cı il iyulun 18-də biz Meyndə olanda ağ qan xərçəngindən öldü. Məndən iki yaş balaca olsa da, yüz dəfə ağıllıydı. Yaman dərrakəli uşaq idi. Müəllimləri həmişə anama məktub yazardılar ki, belə bir uşağa dərs demək onlar üçün böyük xoşbəxtlikdir.
İlahi! O necə də qəsəng uşaq idi. Bir də görürdün, yemək stolunun arxasında ağlına nə gəldisə, uğunub özündən getdi, stoldan aşdı. On üç yaşım olardı, valideynlərim məni psixiatrın yanına apardılar. Çünki qardaşımı itirən gecə yumruğumla vurub qarajın bütün şüşələrini qırmışdım. Hələ o yay aldığımız «Pickup»ın da şüşələrini qıracaqdım, olmadı, ona çatanda qolumu sındırdım. Onda elədiklərim özümdən asılı deyildi.
Elə şeylər var ki, onları xatırlamağa çətinlik çəkirsən. İndi də ha fikirləşirəm, Stredleyterin Ceynlə görüşdən haçan qayıtdığını yadıma sala bilmirəm. Yəni hələ də xatırlaya bilmirəm ki, dəhlizdə onun çərdəymiş addımlarının səsini eşidəndə mən otaqda nəylə məşğul idim. Bəlkə də, hələ pəncərənin önündən çəkilməmişdim. Mən bir şeydən əndişəyə düşəndə, həqiqətən, bərk həyəcanlı oluram. Stredleyteri mənim qədər tanısaydınız, siz də bu cür əndişəyə düşərdiniz. Yaramazın biridir. Özü kimisi yoxdur.
Soyuqdan deyinə-deyinə içəri girdi. Sonra dedi:
– Bəs bu camaat hanı? Lap meyitxanaya oxşayır ki!
Ona cavab vermək fikrində deyildim. Soyunmağa başladı. Ceyn barədə bir kəlmə də demədi. Heç mən də soruşmadım.
Qalstukunu boğazından açanda inşanı yazıb-yazmadığımı soruşdu. Dedim ki, yazmışam, çarpayısının üstündədir. Gedib onu götürdü, köynəyinin yaxasını aça-aça oxudu.
Birdən dedi:
– Bura bax, Holden. Bu beysbol əlcəyi hardan çıxdı?
– Nə olsun? – soyuqqanlıqla dedim.
– «Nə olsun» nədir? Sənə demədim, otaqdan, evdən yaz?
– Demişdin, inşa yaz, yazmışam. Beysbol əlcəyindən oldu, olmadı, bunun nə dəxli?
– Başın batsın sənin, – dönüb üzümə baxdı. – Yaxşı eləyib səni bayıra atıblar. Heç vaxt bir işi adam kimi görmürsən.
– Nə deyirəm. Onda onu ver bəri, – dedim. Ona yaxınlaşdım, dəftəri qəfil dartıb əlindən aldım, hirsimdən cırıq-cırıq elədim.
– Neyləyirsən, niyə cırırsan? – dedi.
Cavab vermədim. Cırdıqlarımı aparıb zibil yeşiyinə tulladım. Sonra çarpayıya uzandım.
Hələ də Ceyn barəsində bircə kəlmə də deməmişdi. Ona görə də daha dözməyib dedim:
– Niyə belə yubandın? Yəqin, sənə görə yazıq qız da gecikməli olub, eləmi?
– Hə, bir balaca gecikdi, – Stredleyter laqeydcəsinə cavab verdi.
İlahi, mən bu adama necə də nifrət edirdim!
– Gəzməyə hara getdiniz? Nyu-Yorka?
– Dəlisən nədir? Necə gedəydik? O qədər yolu gedib-qayıtmağa vaxt hardan idi?
– Mənim salamımı ona çatdırdın?
– Hə.
Yalan deyir, gözünün içinə qədər yalan deyir.
– Əgər Nyu-Yorka getməmişdinizsə, onda bu vaxta qədər hardaydınız? – dedim. Səsim titrədi, bərk əsəbiləşmişdim. Hiss elədim ki, bunun axırı nəsə pis qurtaracaq.
Mən yatdığım çarpayının yanına gəlib aşağı əyildi, başladı zarafatyana çiyinlərimə vurmağa.
– Bəsdir, – dedim. – De görüm, hardaydınız?
– Heç yerdə. Ed Benkinin maşınında oturmuşduq, – çiynimə bir yumruq da ilişdirdi.
Ed Benki Pensinin basketbol məşqçisiydi. Bu Stredleyter də onun ən sevimli oyunçusuydu.
Stredleyter hələ də çiyinlərimə döyəcləyirdi. Diş şotkası əlindəydi, sonra ağzına soxdu. Sanki mənim nə dediyim onun vecinə də deyildi.

Qalanını yaxşı xatırlamıram. Bir o yadımdadır ki, sakitcə ayağa durdum, guya bayıra çıxırdım, sonra var gücümlə ağzındakı diş şotkasının üstündən ona bir yumruq ilişdirmək istədim. Kaş şotka bu əclafın boğazını deşib keçəydi. Ancaq yumruğum qulağının dibindən sivişdi. Güman ki, bir balaca ağrıtdı, ancaq mən istəyən qədər yox.
Bir də onda ayıldım ki, döşəməyə sərilmişəm. Dizlərini sinəmə dirəmişdi. Qollarımı tutmuşdu, ona görə də tərpənə bilmirdim, yoxsa onu öldürəcəkdim.
– Nə olub sənə, şeytan ağlını alıb nədir?
– Bu murdar dizlərini çək sinəmdən, – dedim.
Nə qədər elədim, çəkmədi. Qollarımı da buraxmadı, mən də ona dişimin dibindən çıxanı dedim.
– Yum ağzını, Holden! – Stredleyterin sifəti od tutub yanırdı. – Yum ağzını, dedim! Məni hövsələdən çıxarma. Yoxsa əngini əzərəm.
– Çək bu iyrənc dizlərini sinəmdən!
– Buraxsam, ağzını yumacaqsan?
– Hə.
Buraxdı. Durdum ayağa. Sinəm bərk ağrıyırdı.
– Ömrümdə sənin kimi qanmaz birinə rast gəlməmişəm, – dedim.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
1
Mil – 1420 metrə bərabər məsafə ölçü vahidi
2
Polo – top ilə komanda şəklində oynanılan atüstü idman növü
3
İstiqlaliyyət müharibəsi – 1775–1783-cü illərdə ABŞ və İngiltərə arasında baş vermiş müharibə
4
Rapira – dördüzlü uzun elastik tiyəsi olan itiuclu silah (indi ancaq təlim və qılıncoynatma idmanında işlədilir)
5
Fut – ingilis ölçü sistemində 30 sm 48 mm-ə bərabər uzunluq vahidi
6
Düym – İngiltərədə 2,54 sm-ə bərabər uzunluq vahidi
7
Pinq-ponq – stolüstü tennis
8
Briolin – saça qulluq üçün nəzərdə tutulmuş kosmetik vasitə (əsasən, kişilər tərəfindən istifadə edilir)
9
Bifşteks – qızardılmış mal ətindən hazırlanan yemək