
Полная версия
Хвала Преданию. Притчи, советы, на загадки ответы, откровения для спасения, пословицы и поговорки для вразумления

Хвала Преданию: Притчи, советы, на загадки ответы, откровения для спасения, пословицы и поговорки для вразумления
Составил архимандрит Наум (Байбородин)

Допущено к распространению
Издательским советом
Русской Православной Церкви
ИС Р21-019-0494

© Сибирская Благозвонница, состав, текст, оформление, 2021
Неисчерпаемое богатство назидания

Люди со всех уголков страны стремились попасть в Свято-Троицкую Сергиеву Лавру. Это было одно из тех немногих мест, куда они могли приехать к опытным старцам и обратиться за разрешением своих духовных проблем: получить совет или благословение на благое дело, узнать волю Божию о себе.
О том, как строить свою жизнь, чтобы приблизиться к Богу, многие и многие годы говорил лаврский батюшка, архимандрит Наум (Байбородин; 1927-2017). Отец Наум призывал своих чад ежедневно читать Евангелия, Псалтирь, Жития святых и Предания… Он часто приводил слова святителя Иоанна Златоуста: «Чтение Писаний просвещает ум и дарует знание о Боге». Сам он делал выписки из Священного Писания, использовал для проповедей и своих книг высказывания святых отцов, пословицы и поговорки из словаря В. И. Даля. Старец оставил после себя большое творческое наследие.
Наша редакция подготовила к печати сборник, составленный о. Наумом, в который вошли цитаты из Священного Писания, притчи, откровения для спасения, пословицы и поговорки для вразумления.
«Во всех притчах, – говорил архимандрит Наум (Байбородин), – содержится неисчерпаемое богатство религиозно-нравственного назидания, а Святоотеческие Писания составляют многоценную сокровищницу Православной Церкви».
Старец повторял, что во всей своей жизни, при совершении любого действия, нужно руководствоваться принципом: «ВО СЛАВУ БОЖИЮ И ПО ВОЛЕ БОЖИЕЙ И ДЛЯ СПАСЕНИЯ ДУШИ СВОЕЙ И БЛИЖНИХ».
От редакции
А

Ад безо дна, век без конца.

Ад скрыт за наслаждениями, а рай – за трудами и лишениями.

Адам в раю пал, а Иов на гноище устоял.

Адамовы лета с начала света.

Азбука – к мудрости ступенька.

Аль забыли, как в старину любили в церковь ходить и молиться, Псалтирь читать и поститься.

Апрель с водой, а май с травой.

Астрологию изобрели халдеи, надеясь на себя, а не на Бога.

Ах, какая я была и какая стала, я как розочка цвела, а теперь завяла (краса земная).

Аще взыду на небо – Ты тамо еси, аще сниду во ад – тамо еси, Боже (Пс. 138, 8).

Аще видел еси татя, текл еси с ним, и с прелюбодеем участие твое полагал еси (Пс. 49, 18).

Аще кто оскорбляет кого или делом, или словом, послежде сам оскорбляем бывает сторицею.
Б

Баба с возу – кобыле легче.

Бабий век – сорок лет.

Бабий ум – бабье коромысло: и криво, и зарубисто, и на оба конца.

Баснями сыт не будешь.

Батюшка Питер бока наши повытер.

Беда – глупости сосед.

Беда, коль пироги начнет печь сапожник.

Бедного обижать – себе добра не желать.

Без Бога не до порога.

Без добродетели не может быть мира.

Без Духа Святого человек подобен горшку с трещиной и потому он пуст.

Без закваски хлеба не месят.

Без запора и забора не спасешь себя от вора.

Без копейки рубля нет.

Без крыльев не улетишь.

Без помощи Божией и творить добро не сможешь.

Без смиренья нет спасенья.

Без труда ничего не дается.

Без хозяина дом сирота.

Без хозяина земля круглая сирота.

Бездна бездну призывает во гласе хлябий Твоих (Пс. 41, 8).

Беззаконницы же потребятся вкупе; останцы же нечестивых потребятся (Пс. 36, 38).

Безумный человек подобен человеку, потерявшему ум и слово.

Белую ворону и свои заклюют.

Белые ручки чужие труды любят.

Берегись козла спереди, лошади сзади, а лихого человека – со всех сторон.

Бери в работе умом, а не горбом.

Бери всегда ношу по себе, чтоб не кряхтеть при ходьбе.

Бес слепому очи не отверзает, а лишь ум омрачает.

Бес человека помрачает, а Бог просвещает.

Беспастушная скотина самая озорная.

Бесы от зависти приносят неверие, и если человек принимает это умом, то слугой диавола делается.

Бешеная собака и хозяина кусает.

Битого, пролитого да прожитого не воротишь.

Благ Господь всяческим, и щедроты Его на всех делех Его (Пс. 144, 9).

Благ муж, щедря и дая; устроит словеса своя на суде (Пс. 111, 5).

Благодать Господа нашего Иисуса Христа душу спасает и животворит.

Благодать и разбойнику открыла, что Распятый есть Бог и Царь.

Благоразумный разбойник становится учителем праведности.

Благословил Господь, и сразу поймалось сто и пятьдесят и три рыбы великие.

Благословлю Господа, вразумившаго мя (Пс. 15, 7).

Благословлять гонящего важнее, нежели быть гонимым.

Благотворящий бедному дает взаймы Господу, и Он воздаст ему за благодеяния его.

Блажен муж, иже не иде на совет нечестивых (Пс. 1, 1).

Блажен разумеваяй на нища и убога (Пс. 40, 2).

Блажен человек, иже и скоты милует.

Блажен, кто приобрел мудрость и передает ее в уши слушающих.

Блажени живущии в дому Твоем (Господнем), в веки веков восхвалят Тя… изволих приметатися в дому Бога моего (Пс. 83, 5, 11).

Блажени хранящий суд и творящии правду во всякое время (Пс. 105, 3).

Близ Господь всем призывающим Его, всем призывающим Его во истине (Пс. 144, 18).

Близок локоток, да ум короток.

Близок локоть, да не укусишь.

Блудному сыну не в помощь богатство.

Блудный сын – ранняя могила отцу.

Бобы не грибы, не сеешь – не взойдут.

Бог весть тайная сердца (Пс. 43, 22).

Бог грозит нам геенной, чтобы избежали мы геенны.

Бог дарует больше, чем мы просим.

Бог есть начало всего сущего.

Бог же наш на небеси и на земли, вся елика восхоте, сотвори (Пс. 113, 11).

Бог желает, чтобы мы были для всех светом, солью и закваской.

Бог испытал святых, как золото в горниле, и принял их как жертву всесовершенную (Прем. 3, 6).

Бог кроток, а человек высокомерен.

Бог на помощь не приходит, где как худо кто городит.

Бог наделил человека умом, чтоб отличить, где добро, а где зло.

Бог наказал Каина не столько за убийство, сколько за непокаяние и бесстыдство.

Бог народит, так и счастьем наделит.

Бог не только за дела, но и за желания воздаст каждому награду или наказание.

Бог повелел просить хлеба насущного не для объедения, а для питания.

Бог прославляем в совете святых (Пс. 88, 8).

Бог создал всё для бытия, и всё в мире спасительно.

Бог создал человека для нетления и соделал его образом вечного бытия Своего (Прем. 2, 23).

Бог учит разуму человека, научая различать доброе от злого, вредное от полезного.

Бога бойся и заповеди Его храни.

Бога чтит и прославляет тот, кто волю Его исполняет, а бесчестит Бога тот, кто закон Его не соблюдает.

Богатство и сребролюбие – чудовище, пожирающее душу.

Богатство человека от смерти не избавит.

Богатство, тщеславие, телесный покой уводят от Бога.

Богач (см. Лк. 16, 19-31) считал закон Божий басней, но когда отошел в ад – всё осознал.

Богач беден любовью и верой в Бога.

Богу дорого смирение, и к Себе Он приближает таковых.

Боже, заповеди Твоя паче злата и топазия (Пс. 118, 127).

Боже, мир мног любящим закон Твой, и несть им соблазна (Пс. 118, 165).

Боже, песнь нову воспою Тебе, во псалтири десятоструннем пою Тебе (Пс. 143, 9).

Боже, правда Твоя – правда во век, и закон Твой – истина (Пс. 118, 142).

Боже, путь неправды отстави от мене (Пс. 118, 29).

Боже, руце Твои сотвористе мя, и создасте мя (Пс. 118, 73).

Боже, светильник ногама моима закон Твой (Пс. 118, 105).

Боже, стопы моя направи по словеси Твоему (Пс. 118, 133).

Боже, Ты исчитаяй множество звезд и всем им имена нарицаяй (Пс. 146, 4).

Боже, ущедри ны и благослови ны (Пс. 66, 2).

Боже, широка заповедь Твоя зело (Пс. 118, 96).

Божие око взирает на самый ум и на помышления.

Божия тварь Богу работает.

Боимся Того, Кто потребует на Суде ответа в делах наших.

Бойся, да не войдет в сердце сатана, яко же в Иуду.

Бойся не богатого грозы, а бойся убогого слезы.

Болезни посылаются за грехи.

Болезнь причиняет страдание, а страдание требует терпения.

Болтуна видать по слову, а рыбака по улову.

Больному милость творить – с Господом Богом говорить.

Больше времени Богу посвящай в молитве.

Больше денег – больше и хлопот.

Больше думай, меньше говори.

Больше пота – меньше крови.

Большое осуждение ожидает знающих, но не делающих.

Большому кораблю – большое плаванье.

Большому уму и в маленькой голове не тесно.

Бочка крепка обручами.

Боящиися Господа уповаша на Господа: Помощник и Защититель им есть (Пс. 113, 19).

Бранись, бранись, да и на себя оглянись.

Брат с братом на медведя ходят.

Брехни много, а правда одна.

Брешет – себя тешит.

Брито или стрижено, а всё голо.

Брошу грязное корыто и оставлю я свиней, ведь дорога мне открыта в Царство Божиих друзей.

Будем меньше мы скорбеть по родным усопшим, ведь Господь сказал: все воскреснут тоже.

Будет день – будет и ночь.

Будет дождь – будет и вёдро.

Будет дождь – будет и рожь.

Будет зима – будет и лето.

Будет и на нашей улице праздник.

Будет Суд – будет и правда.

Будешь много есть и роскошно жить, то духовных дарований тебе не получить.

Буди сам себе соль, осоляя и иссушая гнилость и червей, что есть злые помыслы.

Будь доволен малым, как и многим.

Будь как Иосиф – уготовь ароматы и миро.

Будь раб Христов, а не раб человека.

Бумага всё терпит.

Бумага от стыда не краснеет.

Бумага терпит, перо пишет.

Бывает и слеп, и глуп, и оглох, а учит, что он бог.

Бывает, что и курица петухом поет.

Был Даль, да давно, глянь вдаль – время не одно.

Был дуб, а стал сруб; время прибудет, и того не будет.

Была бы голова, будет борода.

Была бы корова, подойник найдем.

Была бы коровушка, будет и молочко.

Была бы охота врать, а слушать станут.

Была бы шея, а хомут найдется.

Были бы врали, а что врать – сыщут.

Были гуси, да улетели.

Было бы болото, а за лягушками дело не станет.

Было бы начало, будет и конец.